Columnist ‘promoot nazi-praktijken’
Amersfoort
De Vereniging van Asieladvocaten en Juristen Nederland (VAJN) reageerde onderkoeld: ‘Het steriliseren van asielzoekers geldt internationaal als een misdrijf zoals gepleegd in onder meer nazi-Duitsland.’ Advocaten kunnen wel tegen een stootje, is de teneur.
Advocaat Wil Eikelboom was niet geschokt: ‘We weten van wie het komt, dit is niet de meest subtiele columnist. Iedereen snapt wel dat het nergens op slaat.’ De vrijheid van meningsuiting is een groot goed. Van verbieden is dan ook geen sprake, wat Eikelboom betreft. Hij noemt het wel ‘onfatsoenlijk, ongepast’ en vindt dat Umar zich diskwalificeert met de NSB-vergelijking.
De suggestie dat asielzoekers in Nederland kinderen krijgen om zo de kans op een verblijfsvergunning te vergroten, wijst hij af. ‘Ik kan me niemand indenken die uit berekening kinderen verwekt om zo misschien, na jaren, een status te krijgen. Dat is geen rationele kosten-batenanalyse. Een schijnhuwelijk kan ik me voorstellen, dat komt ook voor. Maar dit niet.’
De verklaring van de vereniging van asieladvocaten wijst de suggestie dat asieladvocaten met kansloze procedures valse hoop wekken, af als onjuist en niet onderbouwd. Het is tegen de regels en de advocaat moet dat dan uit eigen zak betalen; een financiële prikkel is er niet.
niet ironisch
Is de column van Ebru Umar niet ‘gewoon’ ironisch bedoeld? Een geval van schromelijke overdrijving? Eikelboom betwijfelt dat. Hij leest in de column geen spoor van ironie. De actualiteit geeft hem gelijk. Want er komt nog iets bij: het steriliseren van groepen is niet iets van heel vroeger, maar speelt nú.
De Canadese provincie Alberta trok in 1972 de Sexual Sterilization Act (1928) in. Alberta bood excuses aan voor 2800 onvrijwillige sterilisaties. Bijna 850 getroffenen kregen samen 142 miljoen Canadese dollar schadevergoeding. Maar: nog in 2017 mochten enkele inheemse vrouwen hun eigen baby’s niet zien zonder verplichte sterilisatie. Meer dan zestig vrouwen klagen daarvoor op dit moment de staat Canada aan, schrijft Kristy Kirkup op 19 december 2018 op de site van het Canadese CBC News. Dit actuele voorbeeld maakt het voor Ebru Umar mogelijk minder eenvoudig om zich te beroepen op ‘overdrijving’ of ‘stijlfiguur’, mocht het komen tot een rechtszaak wegens laster of racisme.
In elk geval moet Metro Umar de laan uit sturen, vindt journaliste Frederike Geerdink. Zij spreekt van een ‘racistische, seksistische column waarin achteloos nazi-praktijken worden gepromoot’.
Advocaat Eikelboom zegt: ‘Ik schrik er wel van dat zoiets geschreven wordt in een grote krant. Gedwongen sterilisatie is een ernstig misdrijf, in het verleden vaak gebruikt tegen ‘minderwaardig’ geachte bevolkingsgroepen. Er is vrijheid van meningsuiting en die geldt des te sterker voor columnisten, maar je kunt je afvragen of hier niet sprake is van groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie.’ <
Niet alleen de nazi’s steriliseerden onder dwang. In Denemarken zijn 6000 mensen met ‘afwijkingen’ gesteriliseerd. In Zweden is van 1935 tot 1971 een onbekend aantal vrouwen onder dwang onvruchtbaar gemaakt, wegens ‘leerproblemen’, armoedige afkomst of het ontbreken van ‘noordse’ trekken. In Noorwegen werden van 1934 tot 1977 41.000 mensen het slachtoffer. Eveneens van recente datum is het lot van een bevolkingsgroep in Zwitserland, de ‘Jenische’, reizende ambachts- en handelslieden. Veel Jenische kinderen vielen in handen van ‘Hilfswerk’ Pro Juventute, ‘für die Kinder der Landstrasse’ (1926-1973). Drijvende kracht was ene Doktor Siegfried, die meisjes liet steriliseren. In 1986 maakte bondspresident Egli excuses.