WENEN - Na een belangrijke competitie trekt Lieja Koeman vaak een denkbeeldige streep door de namen van 'zekere gebruikers'. Zaterdag greep de Amsterdamse kogelstootster verrassend het brons op de tweede dag van de EK indoor, maar in haar hoofd had de medaille een andere kleur. Met haar beste afstand van 18,53 meter moest ze de Oekraïnse winnares Vita Pavlysh - vorig jaar teruggekeerd in het circuit na een tweejarige schorsing wegens doping - en de Italiaanse zwaargewicht Assunta Legnante - afgelopen seizoen ineens onwaarschijnlijk vooruit gegaan - voor zich dulden. Koeman probeert zich er niet al teveel over op te winden. Over Pavlysh: "Nee, ik heb haar niet gesproken. Laat haar maar lekker blij zijn."

Lieja Koeman (rechts) greep verrassend het brons op de tweede dag van de EK indoor, goud was voor Vita Pavlysh en Assunta Legnante (links) pakte zilver. (Foto: EPA)

Met haar bronzen medaille zorgde Lieja Koeman voor een lichtpuntje tijdens een verder voor Nederland in alle opzichten dramatisch verlopen toernooi. Van de twaalfkoppige afvaardiging wist naast Koeman alleen hoogspringer Wilbert Pennings een top-tien klassering af te dwingen: hij werd gedeeld zevende in de finale. De rest stelde zwaar tot zeer zwaar teleur.

Koeman realiseert zich dat er met name in haar discipline van eerlijke competitie geen sprake is, zolang met name HGH (groeihormoon) niet getraceerd kan worden. Het kan geen toeval zijn, zo weet zij als geen ander, dat liefst tien van de twaalf finalisten van de afgelopen WK outdoor in Edmonton het indoorevenement in Wenen aan zich voorbij lieten gaan. De meesten zijn klaarblijkelijk nu al bezig zich te prepareren voor het buitenseizoen. Koeman deelt de vermoedens, maar wens ze alleen niet (meer) hardop uit te spreken. "Ik heb niet het idee dat de sport schoner wordt, maar verder wil ik er niets over zeggen. Het is voor mij een uitdaging te kijken hoe ver ik op natuurlijke wijze kan komen. Natuurlijk baal je soms dat je op een kampioenschap niet hoger eindigt, maar ik probeer me er zo min mogelijk mee bezig te houden. Ik doe het voor mezelf."

Het is de enige manier waarop de 25-jarige Koeman voldoening uit haar sport kan halen. In Wenen verbeterde ze in de finale met een sterke serie haar persoonlijke record van 18,46 tot 18,53 meter, nog altijd ruim onder het nationale record van Corrie de Bruin (18,97). Dat Koeman er in een gedevalueerd veld mee op het podium kwam, was een onverwachte meevaller. "Je moet niet kijken wie hier allemaal niet waren, maar wie er wel waren. Ik ging als vijfde de finale in en ik eindig als derde. Dan heb je het goed gedaan."

Op de laatste twee outdoortoernooien (OS Sydney en WK outdoor Edmonton) reikte Koeman weliswaar tot de finale (resp. negende en twaalfde), maar beide malen stelde ze daarin teleur met pogingen onder de achttien meter. In Wenen wist de pupil van trainer Ronald Vetter voor het eerst op een toernooi wèl te pieken. "Ik ben heel perfectionistisch ingesteld. In Edmonton was ik alleen bezig met mijn klassering in plaats van mijn eigen wedstrijd te stoten. Ik verzuimde alle agressie in de kogel te leggen."

Op advies van Charles van Commenee, haar voormalige trainer die op de achtergrond nog een adviseursfunctie vervult, ging ze afgelopen jaar op consult bij de Engelse sportpsycholoog Dave Collins. Aanvankelijk was Koeman sceptisch om haar ziel en zaligheid bij een psycholoog op tafel te leggen, maar inmiddels moet ze toegeven dat ze er baat bij heeft gehad. De conclusie van Collins was helder: "Ik dacht tijdens een wedstrijd teveel na, terwijl je op zo'n moment juist alles moet vergeten en alleen moet stoten. Mijn opdracht hier was simpel: ik moest beuken, verder niets."

Haar bronzen medaille noemt Koeman een 'aardig opstapje voor de toekomst'. Tegelijkertijd heeft ze de zekerheid dat ze op een groot outdoorkampioenschap - wanneer alle concurrenten er wèl zijn - nooit in de medailles zal vallen. Daarvoor zou ze minimaal een meter verder moeten stoten. "Ik ga stapje voor stapje vooruit. Als later blijkt dat mijn grens bij 19 meter ligt, heb ik daar vrede mee. Ik probeer op legale wijze het maximale uit mezelf te halen. Ik weet wat ik ervoor doe en hoe anderen hun sport bedrijven."

Juist omdat Koeman een ongelijke strijd uitvecht, valt haar nimmer aflatende trainingsinzet te prijzen.

Zo brak ze als 20-jarige haar studie aan de HEAO af om naar China te kunnen, waar ze dankzij een uitnodiging van oud-wereldkampoene Huang Zhihong als eerste buitenlandse atlete enkele maanden mee mocht trainen met Chinese topsporters op het nationaal sportcentrum in Peking. Behalve met Zhihong, inmiddels gepensioneerd als kogelstootster, heeft Koeman ook een speciale band met andere grote namen als Astrid Kumbernuss en Denise Lewis, de Britse olympisch kampioene op de zevenkamp. Kumbernuss heeft dezelfde manager (Hans Disseldorp), waardoor ze tijdens het wedstrijdseizoen geregeld samen reizen en trainen; Lewis was haar trainingsgenootje bij Van Commenee. Voor de kennis moet je immers niet in Nederland zijn, onderkent ze.

Hoewel Koeman voor acht uur per maand als receptioniste/telefoniste op de loonlijst staat bij een Amsterdams bejaardentehuis, bedrijft ze al enkele jaren op fulltime basis haar sport. Een vetpot is het niet. Met haar brons verdiende Koeman bij sportkoepel NOC*NSF wel de begeerde A-status, die haar na Edmonton was afgenomen, terug. Terecht, vindt Koeman. "Want een ding weet ik zeker: over twee jaar, bij de Spelen in Athene, ben ik er bij."

zoek naar gerelateerde artikelen

ma 4 maart 2002