Vijf jaar koning - we kunnen vaststellen dat Willem-Alexander over een goed afgestelde politieke antenne beschikt
De eerste vijf jaar van het koningschap van Willem-Alexander verliepen boven verwachting goed.
Tien jaar geleden lieten prins Willem-Alexander en prinses Máxima een vakantiehuis bouwen in Mozambique. Wat er fout kon gaan, ging fout. De projectontwikkelaar probeerde de plaatselijke autoriteiten om te kopen door gratis huizen voor hen te bouwen. De bewering van de kroonprins dat zijn investeringen de arme bevolking ten goede zouden komen, was ongefundeerd. De villa werd in 2009 te koop gezet en drie jaar later voor een symbolisch bedrag van de hand gedaan.
Bij zijn aantreden als koning liet Willem-Alexander weten 'veel geleerd' te hebben van het Mozambikaanse fiasco. Hij zei in een tv-interview: 'Ons werk voor Nederland en in Nederland was niet meer relevant op dat moment. Ik denk dat ik op dat moment de inschattingsfout maakte te lang te blijven vasthouden aan de positieve kanten van het verhaal.'
Vijf jaar later kunnen we vaststellen dat de koning over een goed afgestelde politieke antenne beschikt. Hij heeft in zijn kabinet blauw bloed aangevuld met competente professionals die hem voor uitglijders behoed hebben.
Een centrale rol bij de kabinetsformaties, zoals die werd vervuld door Wilhelmina, Juliana en Beatrix, zat er voor Willem-Alexander niet meer in. Ongelukkig met de eigenzinnigheid van de opeenvolgende vorstinnen, benoemt de Tweede Kamer nu zelf de (in)formateurs.
Goedgehumeurd begon Willem-Alexander zich te wijden aan zijn representatieve taken. Hij bezit de gave in elk gezelschap zijn gesprekspartners op hun gemak te stellen én serieus te nemen. Tot die gesprekspartners behoren ook staatshoofden in de categorie Xi Jinping en Emmanuel Macron. Met beiden had Willem-Alexander volgens aanwezigen 'een klik'. De 'firma Oranje' heeft zo in het diplomatieke verkeer een meerwaarde. Hierbij moet ook koningin Máxima, pleitbezorger in VN-verband voor microkrediet aan ondernemers in ontwikkelingslanden, worden genoemd.
De verwachtingen waren in 2013 niet al te hoog gespannen. Willem-Alexander heeft dat goed aangevoeld en zijn ambitieniveau daarop afgestemd. Socialist en republikein Ronald van Raak is vandaag dan ook geen spelbreker: 'Na zijn valse start als kroonprins doet Willem-Alexander het heel goed', zei het SP-Kamerlid tegen het Algemeen Dagblad.