Het uitstel van vliegveld Lelystad was onvermijdelijk
Minister Cora van Nieuwenhuizen (infrastructuur) stond met de rug tegen de muur. Ja, vliegveld Lelystad had 'met maximale druk' op 1 april 2019 open kunnen gaan. Maar voor het kabinet is dat geen optie meer. "We zullen eerst het vertrouwen van omwonenden moeten terugwinnen", zei Van Nieuwenhuizen vandaag.
Het kabinet heeft besloten de opening van de luchthaven met minimaal een jaar uit te stellen. Wanneer Lelystad precies in bedrijf is, blijft onzeker. Het kan ook najaar 2020 worden. Zorgvuldigheid staat nu voorop, aldus de minister.
Een gebrek aan die zorgvuldigheid is tot op heden het grote probleem geweest rond vliegveld Lelystad. Bewoners in de (wijde) omgeving werden afgelopen jaar onaangenaam verrast door beoogde, lage vliegroutes boven hun huizen. Geluidsberekeningen bleken vol fouten te zitten: de overlast zou groter worden dan de burgers was voorgehouden. Hun vertrouwen in de overheid zakte naar het nulpunt.
'Nu capaciteit op Lelystad niet beschikbaar is, moet groei op Schiphol mogelijk worden gemaakt'
Schiphol ontlasten
De kwestie bracht Van Nieuwenhuizen in een lastige situatie. Het belang van vliegveld Lelystad is groot. Deze luchthaven is volgens het kabinet nodig om Schiphol te ontlasten. Daar zijn tot 2020 jaarlijks 500.000 vliegbewegingen toegestaan, een aantal dat nu al op een haar na wordt gehaald. Als de vakantievluchten naar Lelystad verhuizen, krijgt Schiphol ruimte om verder te groeien. Topman Jos Nijhuis van Schiphol voerde onlangs de druk op door te stellen dat de nationale luchthaven op slot zit en dat groei noodzakelijk is voor de BV Nederland. Aan de andere kant voelde Van Nieuwenhuizen de druk van zowel omwonenden als de Tweede Kamer, waar de weerstand tegen snelle opening van Lelystad groeide.
De reactie van Schiphol op het kabinetsbesluit laat zich raden. Nijhuis vindt het 'teleurstellend'. KLM-topman Pieter Elbers zegt: "Nu capaciteit op Lelystad niet beschikbaar is, moet groei op Schiphol mogelijk worden gemaakt." Schiphol en KLM vinden dat de nationale luchthaven nog voor 2020 door het afgesproken plafond van 500.000 starts en landingen moet kunnen gaan. Maar Van Nieuwenhuizen liet woensdag direct weten dat dit wat haar betreft geen optie is.
Overlast
Er is de minister veel aan gelegen de verhoudingen met de omwonenden van Lelystad te herstellen. De afgelopen maanden heeft ze overlegd met bewonersorganisaties over de te verwachten overlast. Dat heeft 'nieuwe inzichten' opgeleverd, zegt ze. Her en der worden vliegroutes aangepast, zodat er straks minder over woonkernen wordt gevlogen.
Van Nieuwenhuizen doet nog een handreiking. De afgelopen weken ontstond onrust over het maximale aantal vluchten dat op Lelystad is toegestaan. Er deden scenario's de ronde met 55.000 vliegbewegingen per jaar. Daar is volgens de minister geen sprake van. Zij laat nu in het Luchthavenbesluit vastleggen dat op langere termijn jaarlijks maximaal 45.000 vliegbewegingen mogelijk zijn.
Dit aantal is alleen haalbaar nadat het Nederlandse luchtruim opnieuw is ingedeeld. Dat gebeurt in 2023. Door de nieuwe indeling kan er in de omgeving van Lelystad hoger worden gevlogen, waardoor de overlast afneemt. Voor de komende jaren zijn de mogelijkheden rond de nieuwe luchthaven beperkt: maximaal 4000 vliegbewegingen in het eerste jaar na opening, 7000 in het tweede en 10.000 in het derde jaar. Van Nieuwenhuizen: "Op deze manier wil ik het vertrouwen stap voor stap terug winnen."
"Ik heb de minister klip en klaar horen zeggen dat uitstel in ieder geval geen afstel wordt", zei Wethouder Jop Fackeldey uit Lelystad vanochtend. "Dat is het goede nieuws."