Festival zonder plastic: makkelijker gezegd dan gedaan

Dit jaar vindt het Glastonbury Festival niet plaats. Zo'n pauze neemt het gerenommeerde festival af en toe, om het festivalterrein niet te veel te belasten. Het grootste probleem, naast het wildplassen, is de gigantische berg afval die elk jaar achterblijft. Daarom wil het festival zo veel mogelijk plastic bannen, onder het motto 'beter voorkomen dan genezen'. De afgelopen jaren introduceerde het festival al waterfonteinen, roestvrijstalen flessen en werden bekers vervangen door roestvrijstalen exemplaren. Niet altijd met evenveel succes: in 2016 duurde het opruimen van alle rommel twee weken. Nu willen ze nog een stap verder gaan en proberen om alle plastic flessen, jaarlijks zo'n één miljoen, te bannen. "Het is alleen nog wat voorbarig om deze maatregel al honderd procent te bevestigen", vertelde de organisatie aan radiozender BBC6. 

Glastonbury Festival is een van de grootste muziekfestivals ter wereld met ongeveer 150.000 unieke bezoekers. Daarmee is het vergelijkbaar met Rock Werchter. Vorig jaar stonden onder andere Radiohead, Foo Fighters en Ed Sheeran op de affiche; er speelden meer dan 200 artiesten op de verschillende podia. Betekent dit nu een domino-effect voor alle festivals, ook bij ons? 

Beker wordt decor

Op een Belgisch festival sans plastic op grote schaal is het wachten. Rock Werchter werkt bijvoorbeeld nog altijd met wegwerpbekers en plastic flesjes water. Om een systeem met herbruikbare bekers in te voeren, beschikt de organisatie naar eigen zeggen niet over voldoende water om de bekers af te wassen. Wel zijn er drankbonnetjes in ruil voor teruggebrachte bekers, die achteraf gerecycleerd worden.

Pukkelpop geeft aan dat het bannen van plastic dit jaar nog niet aan de orde is, maar dat ze elk jaar opnieuw bekijken hoe ze hun ecologische voetafdruk zo klein mogelijk kunnen houden. "We zijn erg benieuwd hoe Glastonbury dit volgend jaar zal aanpakken, wat niet evident zal zijn bij zo'n groot festival", zegt de organisatie. Ook Tomorrowland gebruikt nog de klassieke plastic flessen, maar zet wel in op recyclage. Met dat gerecycleerde plastic maken ze het jaar daarna onder andere nieuwe podium- of decorstukken.

Maar hoe goed iedereen ook probeert om op te ruimen of te recycleren, wegwerpbekers veroorzaken sowieso meer zwerfvuil, klinkt het bij de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM). Daarom stimuleert de maatschappij het gebruik van herbruikbare bekers op festivals, de milieuvriendelijkste festivals worden met de Groenevent Awards in de bloemetjes gezet. "Bovendien is de afvalverbranding van de wegwerpbekers erg schadelijk voor het milieu. Er zijn ook recycleerbare soorten, maar die vereisen dan weer selectieve inzameling, wat vaak niet zo nauwgezet gebeurd."

Grote festivals als Rock Werchter en Pukkelpop werken natuurlijk op een grotere schaal dan veel andere festivals, wat een plasticban een pak moeilijker maakt, "maar niet onmogelijk", volgens OVAM. "De grootste inspanningen zijn een voldoende grote aanvoer van herbruikbare bekers – maar wegwerpbekers moet je ook aanvoeren – en het gebruik van wasinstallaties. Herbruikbare bekers kunnen 25 tot 30 keer gebruikt en gewassen worden voor ze kapot zijn."

Paradise City

Laureaat van de Groenevent Awards twee jaar geleden is Paradise City. Zij profileren zich als een ecologisch festival. Zo gebruikt Paradise City geen plastic flesjes en bijna geen blikjes, maar dus wel herbruikbare bekers. "Er was vorig jaar geen petflesje op het festival te vinden", zegt organisator Gilles De Decker. "We proberen frisdranken zo veel mogelijk via vaten of in glazen flessen te laten aanrukken." 

Maar ook daar knelt het schoentje voor een organisator die het ecologisch wil houden. Niet alleen is er meer logistiek en controle nodig doordat er met waarborg gewerkt wordt – "In het begin kostte dit systeem ons wel wat geld. Na enkele jaren liep dat vorig jaar wel vlot". De meeste frisdrankleveranciers stappen ook niet zonder discussie af van de klassieke plastic flesjes. 

Laura Brems, persverantwoordelijke van Coca-Cola, zegt dat zij hun producten in België op verschillende manieren kunnen leveren: via tapinstallaties, in grote flessen of in kleine flesjes. Maar het liefst leveren ze toch in die kleine gesloten verpakkingen – flesjes, dus. "Zo kunnen we de klant altijd met zekerheid een perfect product afleveren – de juiste hoeveelheid met genoeg bruis. En voor het festival is het ook handiger omdat ze zo exact weten hoeveel stock ze hebben."