Ook de politie begint de moed te verliezen

Wat zou er met de president-directeur van ProRail gebeuren als door gebrek aan onderhoudsmonteurs elke maand een trein ontspoorde? Ik denk dat hij meteen zou worden ontslagen en dat de Tweede Kamer maatregelen van de minister zou eisen.

Dinsdag verscheen het rapport Noodkreet Recherche! Kerngetal: de politie komt tweeduizend rechercheurs tekort. De rechercheurs die er wel zijn, zijn overbelast: vier van de vijf zaken blijven liggen. Dit landelijke rapport sluit naadloos aan bij de noodkreten die de Amsterdamse politiechef Pieter-Jaap Aalbersberg vorige week liet horen bij de presentatie van de jaarlijkse veiligheidscijfers. Zijn overbezette rechercheurs moeten al aangiften laten liggen waarbij slachtoffers of getuigen een dader kunnen aanwijzen. Zijn agenten hebben nauwelijks tijd om op verkeersovertredingen te letten.

Waar gaat dan alle tijd van de politie naartoe? Liquidaties en georganiseerde misdaad – logisch. De dreiging van terrorisme – natuurlijk. Maar in de jaarcijfers zag ik ook dat de politie in 2017 moest toezien op de veiligheid rond bijna 800 demonstraties. Dat was in 2014 nog 220. Zou de noodzaak om te demonstreren werkelijk drie keer zo hoog zijn geworden? Of zit de groei vooral in de behoefte van mensen om zichzelf uit te laten over elke misstand? Ik moet denken aan al die socialemediaterroristen die precies weten wie er deaud moet.

En toch, zo laten de cijfers in Amsterdam over 2017 zien, is het alweer „objectief veiliger” geworden in de hoofdstad. Veiligheidscijfers – het stuifzand van de rechtsstaat. Burgers worden gesust met rustgevende statistieken. Groene vlekken van afnemende straatroven en geweldsmisdrijven, maar wat zegt dat als nog maar 20 procent van de slachtoffers aangifte doet? Zouden die veilige groene vlekken worden gebruikt als rechtvaardiging om te weinig geld aan de politie uit te geven? Om de salarissen laag te houden? Mag ik dan nog een demagogische sneer uitdelen: wel geld naar verlaging van de dividendbelasting, niet naar de politie. Ik hoorde Tweede Kamerlid Arno Rutte op de radio volhouden dat zijn VVD de crimefighterspartij van Nederland is. Hij zei dat het verzuim bij de politie zo hoog is dat effectieve bestrijding daarvan ineens die tweeduizend rechercheurs extra zou opleveren.

Vorige week beschreef Folkert Jensma in NRC hoe het herstel van ‘professionele standaarden’ in de rechtspraak wordt belemmerd, omdat het de productie aantast en dus te veel kost. Professionele standaarden wil zeggen dat mensen op een goede manier hun recht kunnen halen. „De rechtspraak begint de moed te verliezen”, constateerde hij. Zo is het ook bij de politie. En er is geen excuus om daar niks aan te doen.