Jeugdzonde met grote gevolgen

Denis Joeskov

De weg naar in ieder geval één Nederlandse gouden schaatsmedaille in Pyeongchang is vrij, nu Denis Joeskov wordt uitgesloten van deelname aan de Spelen. Hij is slachtoffer van de harde lijn die het IOC heeft getrokken voor individuele Russen die toch willen deelnemen. Alleen wie nooit heeft gebruikt, komt in aanmerking. Binnen die bepaling is geen plek voor nuance. Joeskov (28), wereldrecordhouder en drievoudig wereldkampioen op de 1.500 meter, werd in 2008 betrapt op marihuanagebruik. Hij werd door de internationale schaatsbond ISU vier maanden geschorst, door de Russische bond later voor twee jaar. Zijn coach Kosta Poltavets noemde dat eerder een „jeugdzonde”, niet te vergelijken met ander dopegebruik en het had niets te maken met zijn ontwikkeling als schaatser. Het IOC is niet coulant: regels zijn regels.

Joeskov heeft al jaren groot succes op de 1.500 meter, voor hem de ideale afstand: hij kan een prima 1.000 meter rijden, maar heeft ook de lange adem van een allrounder. In 2014 won hij brons, in 2015 zilver op de WK allround. De 1.500 meter in Zuid-Korea moest zijn hoogtepunt worden, na gouden WK-medailles in 2015 en 2016 en een zilveren begin vorig jaar. In december verbrak hij het acht jaar oude wereldrecord van Shani Davis (1.41,04) met twee honderdsten. De race in Pyeongchang moest de ultieme driestrijd worden tussen hem en de Nederlanders Kjeld Nuis en Koen Verweij, zijn trainingsmaatje. Die lijkt er nu niet te gaan komen. Het affiche is beroofd van de favoriet; wat rest is een Nederlandse tweestrijd.

Pavel Koelizjnikov

Toen Pavel Koelizjnikov (23) eind 2015 een historische schaatsbarrière doorbrak, was daar niet eens de perfecte race voor nodig. In Salt Lake City reed hij als eerste man ooit op de 500 meter onder de 34 seconden. Zeventien jaar eerder deed de Japanner Hiroyasu Shimizu dat met de 35 seconden. De twee kunnen niet meer verschillen. De venijnige snelle slagen van Shimizu, met zijn 1 meter 62 nog net niet met zijn neus op het ijs, versus de oerkracht van de bonkige 1 meter 85 van Koelizjnikov. De Rus is meer een sprinter in de geest van Jeremy Wotherspoon, van wie hij het wereldrecord afpakte.

Koelizjnikov baarde als junior al opzien, maar de dopingschorsing uit die tijd is wat hem weghoudt van zijn eerste Winterspelen. In 2012 werd hij betrapt op het gebruik van pepmiddel methylhexanamine en twee jaar geschorst. Het komt vaak voor in de vorm van neussprays en neusdruppels. Hij zei het vanwege een verkoudheid te hebben gebruikt. Bij de senioren groeide hij na zijn schorsing snel uit tot de beste sprinter ter wereld. In 2015 won hij de wereldtitel op de 500 meter, een jaar later prolongeerde hij die titel en won hij ook de wereldtitel op de 1.000 meter. In beide jaren werd hij eveneens wereldkampioen sprint. Koelizjnikov werd door de eerdere schorsing al met argwaan bekeken door collega-schaatsers. Dit werd erger toen hij begin 2016 op het gebruik van meldonium werd betrapt. Door herziening van de regels werd zijn schorsing opgeheven, maar zijn imago kreeg een verdere deuk. Dit seizoen is de Rus wisselvallig, maar hij is te goed om in Pyeongchang geen serieuze medaillekandidaat te zijn geweest.

Viktor An

Een grootheid in het shorttrack liet twee weken terug in Dresden zien dat je hem zelfs op zijn 32ste niet moet uitvlakken. De Viktor An van nu is niet meer de Viktor An van zes wereldtitels (allround) en zes keer olympisch goud, maar de Rus was in de EK-finale op de 500 meter nog gevaarlijk. Je zag aan Sjinkie Knegt, die de afstand en later ook de allroundtitel won, hoeveel het betekende de Rus te verslaan. An zal als alles blijft zoals het is niet op de Spelen in Pyeongchang zijn. Hoogstwaarschijnlijk vanwege zijn impliciete aanwezigheid in een rapport van de Canadese dopingonderzoeker Richard McLaren over het grootschalige dopingprogramma van de Russen tijdens de Spelen van Sotsji. Hij won er drie keer goud. Zijn naam werd niet genoemd, maar na deduceren kwam je uit bij hem.

Zo komt er geen laatste kunststukje voor een tovenaar op het ijs, een van de succesvolste sporters ooit op de Winterspelen. Misschien nog belangrijker: geen kans op de afrekening in en met het land dat hij als Ahn Hyun-soo in 2011 achterliet voor Rusland – het resultaat van een jarenlang conflict met de Zuid-Koreaanse bond. Het is de vraag of An zijn carrière nog voortzet, de prestaties blijven de afgelopen jaren uit. Die 500 meter in Dresden was een lichtpuntje, een teken van het vuur dat er nog is. Als vanouds geniepig van achteraan opkomen en dan met wervelende acties nog vooraan komen. De Nederlandse bondscoach Jeroen Otter blijft ook in Ans nadagen zeggen: je moet altijd rekening met hem houden.