Proces tegen Russische atleten die doping gebruikten gestart
Eind deze week krijgen we (misschien/ ongeveer) zekerheid over welke met doping besmette Russische atleten van Sotsji alsnog naar Pyeongchang mogen. De bewijslast is overweldigend, maar tegelijk is de individuele schuld lastig te bewijzen.
In het International Center Cointrin, naast de luchthaven van Genève, zijn gisteren de Neurenbergse processen van de doping begonnen. Negenendertig van de 43 gediskwalificeerde Russische atleten van de Winterspelen van Sotsji 2014 gaan er in beroep bij het Arbitragetribunaal voor de Sport (TAS) tegen hun levenslange olympische verbanning, die vorig jaar uitgesproken is door het Internationaal Olympisch Comité (IOC). Ze hopen op juridische genade. Een aantal onder hen is vier jaar later alweer in volle training voor de editie in Zuid-Korea.
Omdat het statige gebouw van dit eerbiedwaardig instituut nog nooit zoveel klagers tegelijk over de vloer kreeg, werd het vertrouwde Lausanne verlaten en uitgeweken naar Genève, zestig kilometer verderop. Organisatorisch een hele klus en qua timing helemaal een huzarenstuk. De eerste verdicten worden verwacht voor ten vroegste vrijdag of misschien zelfs zaterdag, maar er zou niet eerder dan volgende week maandag officieel worden gecommuniceerd. Dat is tien dagen voor het begin van de Winterspelen in Pyeongchang, Zuid-Korea.
Hertoginnenlijst
De atleten die beroep hebben aangetekend, worden verdeeld in twee groepen: 28 en 11 atleten moeten in een soort monsterproces voor hun rechters verschijnen. De verdediging van de atleten is simpel: wij wisten niet van doping, er is geen positieve plas en wij hebben nooit doping genomen, waarom ons dan uitsluiten? Omdat er is geknoeid met de stalen, aantoonbaar door krassen en door DNA-testen, en omdat Grigori Rodtsjenkov het zegt.
Die laatste is de ex-directeur van het Russisch dopinglab ten tijde van Sotsji en is na zijn oversteek naar de VS daar opgenomen in een getuigenbeschermingsprogramma. Met andere woorden: Grigori zal niet verschijnen in Genève, maar zal getuigen vanaf een niet nader gekende locatie per video.
39 Russische atleten moeten voor hun rechters verschijnen. De verdediging is simpel: wij wisten niet van doping, waarom ons dan uitsluiten?
De Russen zeggen dat hij de bedrieger is, ongeloofwaardig omdat hij de atleten beschuldigt om zichzelf vrij te pleiten. Grigori Rodtsjenkov beweert dat hij het dopingprogramma overzag en citeerde uit zijn zogeheten Gertsoginya-lijst. Gertsoginya is Russisch voor hertogin en dat was de codenaam voor de haast onopspoorbare anabolica-cocktail die Rodtsjenkov aan de atleten bezorgde. De labodirecteur hield een nauwgezette boekhouding bij en die heeft hij meegenomen naar de VS.
In totaal zijn 43 Russische atleten voorlopig gestraft. Slechts één aanvaardt zijn straf: bobsleeër Maxim Beloegin. Van drie biatletes is de zaak verdaagd, waardoor nog 39 Russen overblijven. Het bewijs voor hun persoonlijke schuld is lastig, zelfs onmogelijk zonder het getuigenis van Rodtsjenkov. De Russen zullen er alles aan doen om voor het TAS diens geloofwaardigheid in twijfel te trekken.
Het TAS is een instantie van rechters die puur procedureel en juridisch oordelen, weliswaar niet altijd met achtergrondkennis van sport maar dat is voor de beklaagden al vaker een voordeel gebleken dan een nadeel. Een ander aspect waarover het TAS zal oordelen, is de levenslange ban van de Olympische Spelen voor dopingzondaars. Nogal wat juristen vinden die niet-proportioneel. Leuk detail: sommige van de Russische atleten hebben Amerikaanse advocaten.
Evenveel Russen als in Sotsji?
Ook deze week zou bekend raken welke Russische atleten - behalve de al veroordeelde - naar Zuid-Korea mogen. Het land Rusland en het nationaal olympisch comité mogen dan niet welkom zijn, de atleten zijn dat wel. Volgens hun sportministerie is 80 procent van de voorgestelde noodploeg voor het eerst op de Spelen en dus onbezoedeld.
Een vierkoppig panel van het IOC, geleid door de Française Valérie Fourneyron, beslist deze week welke Russen straks welkom zijn. Pas op 28 januari wordt het oordeel over die lijst bekendgemaakt. Rusland maakt zich sterk dat het met meer dan 200 atleten naar Pyeongchang zal kunnen afreizen onder de benaming Olympic Athletes from Russia.
Dat lieten de Russen niet aan hun hart komen. In een eerste oefening waren ze al op een preselectie van 500 atleten uitgekomen. Vervolgens werd de lijst uitgedund tot 389. In Sotsji waren ze nog met meer dan 300, maar zelfs als Rusland erin slaagt om een delegatie van 200 mannen en vrouwen af te vaardigen, is dat een blamage voor het Internationaal Olympisch Comité.