Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

20ste eeuw

Twee nieuwe tekeningen aan Van Gogh toegeschreven

Beeldende kunst Een tekening waarvan de maker onbekend was blijkt het werk van Vincent van Gogh te zijn. De vondst zorgde ervoor dat nog een tekening aan Van Gogh kan worden toegeschreven.

Vincent van Gogh, De heuvel van Montmartre met steengroeve, maart 1886
Vincent van Gogh, De heuvel van Montmartre met steengroeve, maart 1886 Foto Van Vlissingen Art Foundation

Het oeuvre van Vincent Van Gogh is twee tekeningen rijker. Deze dinsdag opent in het Singer Museum in Laren een tentoonstelling met schilderijen en tekeningen uit de Van Vlissingen Art Foundation. Een van die tekeningen, waarvan de maker onbekend was, blijkt van Van Gogh te zijn. Het gaat om een tekening uit 1886, De heuvel van Montmartre met steengroeve.

Dat dit nu is ontdekt, komt doordat de tekening nog nooit geëxposeerd was, en dus ook nooit in een oeuvrecatalogus was opgenomen. Het Van Gogh Museum bekeek onderwerp, stijl, techniek, materiaal. Onmiskenbaar Van Gogh, zeiden ze, zeker toen ze het traceerden op een consignatielijst van Johanna Van Gogh-Bonger, die de collectie van Vincent en Theo beheerde. Zij verkocht het via de kunsthandel in 1917, toen verdween het uit beeld.

Vincent van Gogh, De heuvel van Montmartre, 1886.
Foto Van Gogh Museum Amsterdam (Vincent van Gogh Stichting)
Vincent van Gogh, De heuvel van Montmartre, 1886.
Foto Van Gogh Museum Amsterdam (Vincent van Gogh Stichting)

De vondst leidde tot nog een ontdekking: in het Van Gogh Museum was een tekening aanwezig waarvan de maker niet vaststond. Het was ooit wel toegeschreven aan Van Gogh, maar niet kenmerkend genoeg bevonden. Door de grote gelijkenissen met het werk in Laren hebben de experts vastgesteld dat het toch van de hand van Van Gogh moet zijn. Ook dit is een tekening uit 1886, met de heuvel van Montmartre. „Stoere, grote tekeningen”, zegt Teio Meedendorp, senior-onderzoeker van het Van Gogh Museum. „Ze passen bij de modeltekeningen die Van Gogh begin 1886 in Antwerpen maakte en vervolgens in Parijs op het atelier van Cormon. Het is hetzelfde materiaal en eenzelfde manier van arceren, concentratie op halfvormen, afgebakende vormen, delen weer openwerken. Ze illustreren een fase in het leerproces van de kunstenaar, die zichzelf in Parijs uiteindelijk opnieuw uitvond, maar hier nog even het traditionele artistieke pad bewandelde.” Het onderwerp keert terug in schilderijen die Van Gogh dat jaar op Montmartre maakte.

Wat was het laatste schilderij van Vincent van Gogh? Test je kennis in onze quiz: 7 stellingen over Vincent van Gogh: mythe of waarheid?

Beide tekeningen zijn te zien in Impressionism & Beyond. A Wonderful Journey in Singer Laren, een tentoonstelling van Franse impressionisten, postimpressionisten en expressionisten uit de Van Vlissingen Art Foundation.

Correctie (16-01-2018): in een eerdere versie van dit bericht waren de fotobijschriften abusievelijk verwisseld.