Moskeevoorzitter doet aangifte tegen PVV-lijsttrekker: 'Als mensen bang zijn, is een grens overschreden'

Voorzitter Yucel Aydemir van de ULU-moskee in de Utrechtse wijk Lombok heeft maandag aangifte gedaan tegen de Utrechtse PVV-lijsttrekker Henk van Deún wegens aanzetten tot haat, discriminatie en/of geweld. Van Deún heeft vorige week in een radioprogramma van RTV-Utrecht gezegd: 'Wij hebben liever dat de ULU-moskee afbrandt. Wij zijn echt tegen moskeeën.' Hij bood daarvoor later zijn excuses aan.

Waar was u die maandagavond toen de PVV-lijsttrekker die uitspraken deed?

'Ik was in de ULU-moskee. Ik had de radio niet aan. De appjes bleven binnenstromen van: 'Horen jullie wat die stomme PVV'er over jullie zegt?' Toen ik zag waar het over ging, schrok ik me rot.'

Hoe reageerden jullie bezoekers?

'Deze uitspraken hebben een enorme impact, mensen zijn bang. Zij vroegen mij of ze beveiligd waren tijdens het bidden, of de deur van de moskee dan op slot gaat. Voor het vrijdaggebed heb ik politie en handhaving ingeschakeld voor extra veiligheid, dat is niet leuk. Ik heb de bezoekers ook toegesproken en opgeroepen tot kalmte. Voor onze koranweekendschool ontvingen we wat afmeldingen. Sommige ouders durven hun kinderen niet meer naar ons toe te sturen.'

Wat voor moskee is de ULU-moskee?

'Het is de grootste moskee van Nederland. Een Turkse moskee, met naast ongeveer de helft bezoekers van Turkse afkomst ook bezoekers van Marokkaanse, Tunesische, Libanese, Afrikaanse en Pakistaanse afkomst, bekeerlingen, enzovoort. We zijn open, laagdrempelig en staan midden in de samenleving. Op de begane grond is een groot restaurant, dat door mensen uit de hele stad wordt bezocht. In de moskee zijn ruimtes te huur waar bijvoorbeeld de gemeente buurtvoorlichtingsavonden houdt. Voor niet-moslims die bij ons willen bidden hebben we een stilteruimte. We doen mee aan dodenherdenking. Scholieren uit het hele land komen bij ons op excursie.

'Er wordt gezegd dat wij een Erdogan-moskee zijn waar aanhangers van Gülen niet welkom zouden zijn. Maar ik zeg nadrukkelijk: iedereen is welkom. Ik zelf ben twaalf jaar raadslid geweest voor de PvdA. Ik ben nog steeds lid van die partij, maar ik sta niet meer op de kieslijst. Nu ben ik directeur van een islamitische basisschool in Arnhem.'

Aanzetten tot haat en geweld

Advocaat Anis Boumanjal heeft op verzoek van de ULU-moskee de juridische kant bekeken van de aangifte. Volgens hem overtreedt de PVV-lijsttrekker met zijn uitspraken artikel 137D van het Wetboek van Strafrecht: hij zet aan tot haat, discriminatie en geweld. 'Hoewel hij niet expliciet heeft gezegd dat mensen de moskee in brand moeten steken, laat dat de strafbaarheid van de uitlating onverlet. De strekking van de uiting is doorslaggevend. Dat het niet waarschijnlijk is dat men de moskee daadwerkelijk in brand zal steken, is evenmin een vereiste, aldus Boumanjal. 'Zeker in een context van een tijdsgeest waarin geweld tegen moskeeën voorkomt. Bovendien is de PVV een invloedrijke partij met veel sympathisanten.' De excuses van Deún doen volgens Boumanjal niets af aan het strafbare feit. 'Dat is dan al gepleegd. En in de uitzending zelf wilde hij zijn woorden niet terugnemen.' Van Deún was maandag niet bereikbaar voor commentaar.

Waarom heeft u besloten aangifte te doen?

'Moslims en moskeebesturen incasseren veel, we hebben een olifantenhuid gekregen voor beledigingen. Maar als mensen met angst naar een moskee komen, is een grens overschreden. Wij weten dat er vrijheid van meningsuiting is. Maar het gaat te ver als iemand iets roept dat een ander kan overhalen over te gaan tot geweld. Zeker in een tijd dat er geweld en bedreigingen plaatsvinden van moslims en moskeeën. Vorige week kregen gelovigen in Zaandam nog op bloed gelijkende verf op hun deur.'

De PVV-lijsttrekker heeft toch zijn excuses aangeboden voor zijn uitspraak?

'In het radiogesprek zelf wilde hij zijn woorden niet terugnemen, ook niet toen de presentator hem vroeg of hij niet te ver ging. Toen er later ophef ontstond, heeft hij excuses gemaakt. Hij zou ook persoonlijk bij ons langskomen voor excuses. Dat is nog niet gebeurd.'

Gezegd wordt: de PVV krijgt geen poot aan de grond in het overwegend links-progressieve Utrecht?

'Ik denk niet dat we in Utrecht lacherig moeten doen over de PVV, ik vrees dat ze hier zo drie à vier raadszetels kunnen bemachtigen. Zij wakkeren antimoslimgevoelens aan, er hoeft maar één iemand door zo'n uitspraak op een idee gebracht te worden en er is een ramp.'

Heeft de moskee steun ontvangen na de uitspraken?

'Uit de hele stad ontvingen we steun, van de jongerenorganisaties van de politieke partijen die naar ons toekwamen, van Joodse en christelijke organisaties. Dat is fantastisch. Het versterkt mijn warme gevoelens voor Utrecht, waar ik niet meer weg wil.'