Gävle (spreek uit: Jèvle) is een klein, Zweeds provinciestadje waar zelden iets gebeurt. Bekend is de plaats, waar ongeveer 100.000 mensen wonen, eigenlijk alleen van de kleine, scherpe dropjes van het merk Läkerol, de koffie van het wereldwijd verkochte merk Gevalia en… omdat er elk jaar met Kerst een dertien meter hoge geit verschijnt.
De voorbereiding daarvoor begint elk jaar al in de zomer, met de constructie van een groot houten raamwerk. Bij de start van de adventsperiode, vier weken voor Kerst, wordt dat geraamte bekleed met dikke lagen stro en komt het dier in het centrum van de stad te staan. Voor Gävle symboliseert de geit het kerstgevoel, de warmte en liefde van gezellig samenzijn.
Lang blijft dat symbool meestal niet intact, tot woede en verdriet van de inwoners van Gävle. Van de vijftig jaar dat de geit nu wordt gebouwd, overleefde hij de decembermaand zeker dertig keer niet. In veel van de gevallen wordt het dier in brand gestoken, maar soms ook overreden of gestolen. The Guardian ging op bezoek in Gävle en probeerde uit te zoeken waarom dat toch steeds gebeurt.
Brandwerende vloeistof
Waarom de geit, of Gävlebocken in het Zweeds, zo vaak voortijdig wordt vernield zou de burgemeester van Gävle niet durven zeggen. “Soms denk ik dat ze dronken zijn en er niet over nadenken”, zegt ze. “En soms denk ik dat het om geld gaat, dat er wordt gewed op wanneer de geit in brand gaat.”
Verschillende keren heeft de gemeente Gävle al maatregelen genomen om de geit te redden. In 2011 werd de stro met kleine waterdruppeltjes besproeid, om zo een laagje ijs op het dier aan te brengen. En in 2013 werd de stro geweekt in een vlammenwerend middel. Toch ging het bouwsel beide keren in vlammen op. Dit jaar heeft de gemeente daarom dubbele hekken, camera’s en beveiligers geplaatst. Voorlopig lijkt dat goed te gaan.
‘Een verpest kerstgevoel’
De geitenbouwer van dit jaar heeft nu voor de derde keer op rij een geit gemaakt. De vorige twee keren ging dat mis. In 2016 haalde de geit december niet eens: kort na het vieren van het vijftigjarig jubileum, eind november, stond het dier al in lichterlaaie. Tot grote frustratie van de maker:
“Dat is droevig, want als ze de geit verbranden dan verpesten ze het kerstgevoel voor iedereen.”