Direct naar artikelinhoud

Ryanair: het zal wel loslopen, maar alvast sorry voor de vertraging

Of Ryanair uiteindelijk toch gaat onderhandelen met de vakbonden, hangt helemaal af van de impact van de stakingen.Beeld AFP

Piloten van Ryanair gaan staken. Het bedrijf neemt vakbonden niet serieus, maar excuseert zich toch al bij de reizigers.

Durven de piloten van Ryanair echt massaal te gaan staken in de weken voor Kerst of overschreeuwen de vakbonden zich? Dat is de vraag die de topman van Ryanair Michael O'Leary zich zal stellen nu de ene na de andere Europese pilotenvakbond Ryanairvliegers oproept tot werkonderbrekingen om betere arbeidsvoorwaarden af te dwingen.

Morgen staat de eerste staking op de planning, die van de Italiaanse Ryanair-piloten. Op 20 december volgen de Ierse piloten. Ook de Duitse en Portugese piloten van de budgetvlieger hebben aangekondigd te gaan staken, maar wanneer precies is nog niet bekend. Volgens de Nederlandse pilotenvakbond VNV, die in contact staat met de Duitse Vereinigung Cockpit (VC) is de stakingsbereidheid ‘bijzonder groot’. “Er staat iets unieks te gebeuren, want Ryanair heeft stakingen tot dusver altijd weten te voorkomen”, zegt VNV-woordvoerder Joost van Doesburg. “Deze vakbonden hebben een trackrecord van succesvolle stakingen.”

Vakbonden worden al sinds jaar en dag niet serieus genomen door Ryanair

Door te dreigen met stakingen hopen de pilotenvakbonden Ryanair te bewegen met hen te onderhandelen over betere arbeidsvoorwaarden. Zij zien hun kans schoon vanwege de onrust die bij het bedrijf is ontstaan nadat duizenden vluchten in september, oktober en november werden geannuleerd.

Niet erkend

Vakbonden, zoals de Ierse Ialpa en de Duitse VC, worden al sinds jaar en dag niet serieus genomen door Ryanair, die ze stelselmatig schertsend aanduidt als de 'Aer Lingus-vakbond' en de 'Lufthansa-vakbond', omdat ze alleen maar leden zouden hebben bij deze vliegtuigmaatschappijen. Ook een recent gevormde Europese raad van Ryanair-piloten wordt door Ryan­air niet erkend als onderhandelingspartner, omdat de traditionele Europese pilotenvakbonden achter dit initiatief zouden zitten.

De onrust die onder Ryanair-piloten is ontstaan probeert topman O'Leary ondertussen de kop in te drukken door per vliegbasis nieuwe salarispakketten af te spreken met de plaatselijke personeelsvertegenwoordiging. Hier en daar is Ryanair hierin geslaagd, maar lang niet overal. Het paaien van piloten is nodig omdat Ryan­air veel piloten heeft zien vertrekken naar andere, beter betalende luchtvaartmaatschappijen, waaronder concurrent Norwegian. Deze uittocht was volgens vakbonden een van de belangrijke redenen dat er vanaf half september duizenden vluchten door Ryanair zijn geannuleerd. Overigens houdt Ryanair nog altijd vol dat de annuleringen alleen maar te maken hadden met een verkeerde planning van de pilotenvakanties.

En passant dreigt Ryanair er ook nog mee om de arbeidsvoorwaarden van de stakende piloten te verslechteren

Ook op de ophanden zijnde stakingen reageert Ryanair in eerste instantie laconiek. In een reactie op de stakingsaankondiging van de Ierse vakbond hamert Ryanair erop dat Ialpa minder dan 28 procent van de 300 Ryanair-piloten in Dublin vertegenwoordigt. De budgetmaatschappij verwacht dat de groep die staakt klein zal zijn en bestaat uit piloten die toch al op het punt staat te vertrekken bij de luchtvaartmaatschappij.

Niet gerust

Maar de budgetmaatschappij is er duidelijk niet helemaal gerust op dat het allemaal met een sisser afloopt, zo blijkt wel uit de excuses die het bedrijf op voorhand aan de reizigers maakt voor mogelijke verstoringen. En passant dreigt Ryanair er ook nog mee om de arbeidsvoorwaarden van de stakende piloten te verslechteren totdat ze er weer voor kiezen om direct met Ryanair te onderhandelen.

Of Ryanair uiteindelijk toch overstag zal gaan en gaat onderhandelen met de door hen zo verachte vakbonden, hangt helemaal af van de impact van de stakingen. Alleen met een indrukwekkende staking die het vliegverkeer van Ryanair flink gaat verstoren, krijgen vakbonden wellicht eindelijk een voet tussen de deur bij de luchtvaartmaatschappij die, als het gaat om het aantal passagiers, de grootste is van Europa.

Geen staking in Nederland

In Nederland zijn nog geen concrete plannen voor een staking. “Wij laten het aan grotere landen om het voortouw te nemen”, zegt woordvoerder Joost van Doesburg van de VNV.

Het aantal piloten dat vanuit Nederland werkt voor Ryanair is met zo’n veertig man niet zo heel groot. Wel werken veel Nederlandse piloten vanuit de Ryanair-basis in het Duitse Weeze, maar die vallen onder de verantwoordelijkheid van de Duitse vakbond.