"Dit project houdt te weinig rekening met de mensen die straks zo dicht bij elkaar gaan moeten wonen"
Bruno Meeus is bewoner van de Damwijk, postdoctoraal onderzoeker (VUB) en docent stadsgeografie aan de Universiteit van Fribourg.
Het Antwerpse stadsbestuur mikt met de herontwikkeling van het Antwerpse Noordschippersdok op verdichting. Maar die verdichting komt vooral de eigenaars van de gronden tegemoet en veel minder de mensen die er (zullen) wonen.
In het debat rond de vermeende belangenvermenging tussen het schepencollege en de private investeerder Land Invest, komt de gecontesteerde herontwikkeling van de Slachthuissite in de Antwerpse Damwijk in beeld. Hoewel dit woningbouwproject, met 2.400 nieuwe woningen, het grootste project is dat deze legislatuur in de steigers gezet zal hebben, zijn de site en de problematiek errond bij weinig mensen gekend. Den Dam is een van de armste wijken van Antwerpen en ligt geklemd tussen de Antwerpse Ring, het Lobroekdok en het ringspoor.
Pal in het midden van den Dam ligt de oude Slachthuissite (7,8 hectare). In 2006 ging het stedelijk slachthuis failliet, de vleesindustrie doofde er quasi volledig uit. De voorbije 15 jaar passeerden tal van herbestemmingsprojecten voor deze brownfield de revue (culinaire agora, topsporthal, ziekenhuis). In 2012, aan het einde van de vorige legislatuur, werd een ambitienota opgemaakt voor de bouw van een nieuw stadsdeel, met een mix van wonen en werken. In die nota was voor het eerst sprake van twee andere gronden. Het Noordschippersdok, een gedempt dok (1,8 hectare) in eigendom van de stad, en de kade van het Lobroekdok, deels eigendom van de stad, deels privé. Het Noordschippersdok is tot op heden een belangrijk groen parkje voor de buurt.
De wijk zou dubbel zoveel inwoners tellen en de bestaande groene ruimte zou integraal bebouwd worden
Uitlaatklep
Het lokale Damcomité nam in 2012 het initiatief om buurtbewoners te bevragen over de noden in de wijk. Dat leidde eind 2014 tot een breed gedragen advies met 10 prioriteiten. De buurt vroeg voldoende gezonde en veilige groene buitenruimte, betaalbare woningen, en ruimte voor lokale tewerkstellingsprojecten en jeugd. Een pleidooi voor een verdichting op maat van de mensen in de buurt.
Maar het bebouwen van het groen Noordschippersdok lag moeilijk in de wijk. Het groene buurtparkje, gelegen aan de rand van deze wijk met bijna uitsluitend woningen en appartementen zonder tuin, en naast het viaduct van de Ring, is een belangrijke uitlaatklep van de wijk. Het parkje kwam er decennia geleden op vraag van buurtbewoners omdat het gebrek aan buitenruimte tot conflicten leidde in de straten. Toen bleek dat zowel het groene Noordschippersdok, als de volledige Slachthuissite volgebouwd zou worden met bouwblokken van 7 tot 9 verdiepingen hoog en 4 woontorens van 14 tot 22 verdiepingen hoog, goed voor 2.400 woningen, bleek dit van het goede te veel voor de buurtbewoners. De wijk zou dubbel zoveel inwoners tellen en de bestaande groene ruimte zou integraal bebouwd worden.
Dit project houdt te weinig rekening met de mensen die straks zo dicht bij elkaar gaan moeten wonen op een plaats waar de luchtkwaliteit bij de slechtste van Europa is
Walk and don't look back
Van bij aanvang van het participatietraject dat de stad aanbood, werd de kwestie grondig aangekaart door de bewoners. Maar de verkaveling van de stedelijke gronden van het Noordschippersdok bleek noodzakelijk om de ontwikkeling van de Slachthuissite, in eigendom van Land Invest, te kunnen realiseren.
Dit project plant een dichtheid die op slag bij de hoogste van Europa zou horen en houdt veel rekening met de belangen van de eigenaars van de gronden: het zal niet alleen inkomsten opleveren voor de private ontwikkelaars, maar ook de stadskas spijzen. Maar het houdt te weinig rekening met de mensen die straks zo dicht bij elkaar gaan moeten wonen op een plaats waar de luchtkwaliteit bij de slechtste van Europa is.
Walk and don't look back? Nee toch?
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
