Na Bonn is het tijd om de noodtoestand uit te roepen. 'Nu, maintenant, heute, godverdomme!'
Ignace Schops is ambassadeur van Al Gores Climate Reality Corps, voorzitter van EUROPARC Federation en directeur Regionaal Landschap Kempen en Maasland.
De afgelopen twee weken daalde de klimaatwereld neer in het Duitse Bonn. Onder leiding van de eerste minister van de in zee verdrinkende Fiji-eilanden – Frank Bainimarama – moesten de eerste bouwstenen worden gelegd om het Klimaatakkoord van Parijs vanaf 2020 duidelijk, uitvoerbaar en controleerbaar te maken. Er zijn duidelijke stappen vooruitgezet. Althans, dat is de officiële communicatie. Maar klopt dit ook?
De baseline van de klimaattop in Bonn was om samen en sneller een grotere ambitie te formuleren. Na 2020. Want pas dan start het Klimaatakkoord van Parijs. Raymond van het Groenewoud zou zingen: 'Maar het is nu, maintenant, heute godverdomme!' Ja, natuurlijk, de VS gedragen zich onverantwoordelijk en ongemeen onrechtvaardig. Maar hoe onrechtvaardig is het dat meerdere landen enkel woordelijk steunen en niet in daden? Hoe onrechtvaardig is het om nog maar 8 miljard van de jaarlijkse beloofde 100 miljard dollar klimaatfinanciering bij elkaar te hebben? Ook België schitterde weer. Het is te makkelijk om aan te sluiten bij de internationale coalitie tegen steenkool als we zelf geen steenkoolmijnen meer hebben en het is ronduit beschamend om enkel de ambitie van twee jaar geleden in Parijs te herhalen.
Geen jaarlijkse, maar maandelijkse samenkomsten van onze wereldleiders met één agenda: ons voortbestaan
Realiteit bevestigt wetenschap
Wie zal verantwoordelijkheid nemen als we nu al weten dat het IPCC volgend jaar zal aantonen dat het huidige beleid ontoereikend is om ver onder de 2 graden Celsius te blijven? Laat ons naar de feiten kijken. In de aanloop van deze klimaattop alarmeerde de Wereld Meteorologische Organisatie met het nieuws dat er nooit eerder zoveel CO2 in de atmosfeer is vastgesteld. Het VN-milieuagentschap deed er nog een schepje bovenop: we zijn op weg naar 3 tot 4 graden! De realiteit bevestigt de wetenschap.
Na enkele jaren van stagnatie is de globale CO2-uitstoot dit jaar opnieuw gestegen. En we hebben het geweten: opnieuw een hitterecord, overstromingen in India, verwoestende orkanen in de Caraïben, bosbranden in de VS en Europa. Schrikbarend is dat de toenemende en verwoestende kracht van het veranderend klimaat het gevolg is van onze uitstoot zowat 30 tot 40 jaar geleden. Sinds 1990 is de uitstoot meer dan verdubbeld. Zullen de gevaarlijke gevolgen zich in dezelfde verhouding gaan manifesteren?
In de feiten is er geen significante vooruitgang vast te stellen. De beleidsinspanningen zijn vooralsnog ontoereikend. En daar zijn zowat alle klimaatonderhandelaars in Bonn het over eens: zonder dringende, extra inspanningen verliezen we het momentum en dus ook de garantie op een duurzame toekomst van onze planeet én onze mensensoort.
Uitzonderlijke maatregelen
Hoe moet het nu verder? We weten dat het essentieel is om verder te onderhandelen, maar beseffen we wel voldoende dat klimaatverandering existentieel is? De tijd voor onmiddellijke, concrete en daadkrachtige actie tikt onherroepelijk weg. We lijken het momentum te verliezen. Nooit eerder stond er zoveel op het spel als ons eigen kwaliteitsvolle verblijf op onze planeet en met ons alle andere levensvormen.
Uitzonderlijke omstandigheden vergen uitzonderlijke maatregelen. De Franse president Emmanuel Macron brengt op 12 december de wereld samen om te praten over de klimaatfinanciering. De inzet is een CO2-belasting vanuit het principe dat de vervuiler betaalt. Goed zo, maar de wereldleiders moeten beseffen dat het “nu, maintenant, heute, godverdomme” is! Het is tijd om de noodtoestand uit te roepen. Geen jaarlijkse, maar maandelijkse samenkomsten van onze wereldleiders met één agenda: ons voortbestaan.