De Democraten hebben net zo goed hun vervelende mannen

Jonger dan de meeste Amerikanen gepast vinden, soms voorbij de grens van aanranding en in één geval zo jong dat het wettelijk als een poging tot verkrachting gezien mag worden.

Zijn politieke tegenstanders konden zich in de handen wrijven over die verhalen, en hopen op een overwinning van de Democratische kandidaat Doug Jones.

Maar donderdag gooide de Democratische senator Al Franken roet in het eten. Of eigenlijk Leeann Tweeden, radiopresentator te Los Angeles, die met haar #MeToo ervaring kwam: Franken had haar elf jaar geleden, in de tijd dat hij nog een tv-komiek was, in het vliegtuig tijdens een tournee langs Amerikaanse militaire bases onvrijwillig een tongzoen gegeven, zogenaamd om een scène te oefenen, en was, terwijl ze sliep op de foto gegaan met zijn handen suggestief boven haar borsten.

Pech voor de Democraten. Een publicitair cadeau voor de benarde Republikeinen. En buitengewoon boeiend om te zien hoe ze dat op gaan lossen.

Golf

Nu de #MeToo golf zo nadrukkelijk is overgeslagen naar de politiek, gaat de aandacht overigens niet alleen uit naar nieuw onthulde misstappen, zoals die van Moore en Franken, maar ook naar eerder onthulde misdragingen, van mensen die nog veel bekender zijn. De Democraten zeggen: als zelfs de Republikeinse leiding de vrouwen gelooft die Moore beschuldigen, niet omdat ze onomstotelijke bewijzen aandragen, maar omdat ze met zoveel zijn, waarom geloven we dan ook niet de vrouwen die vorig jaar Donald Trump beschuldigen van ongewenste intimiteiten?

Van Republikeinse kant wordt daartegenover dan weer een nog ouder geval de Democraten voor de voeten geworpen: oud-president Bill Clinton, die zich in het Oval Office liet plezieren door een jonge ondergeschikte, Monica Lewinsky. Van voor zijn presidentschap ligt er nog de beschuldiging van verkrachting door Juanita Broaddrick.

Hoezeer Amerika wordt beziggehouden door al die schandalen was vrijdagavond goed te zien op de nieuwszenders: even na tien uur ’s avonds liet moment CNN archiefbeelden zien van alle vrouwen die Donald Trump hadden beschuldigd, droogjes telkens even tellend hoeveel ze er al gehad hadden, terwijl op Fox op hetzelfde moment twee vrouwen werden geïnterviewd als slachtoffer van Bill Clinton.

Voor zijn affaire met Monica Lewinsky werd Clinton bijna afgezet (het Huis van Afgevaardigden stemde er voor, de Senaat blokkeerde het vervolgens). Maar de andere beschuldigingen werden weggewoven als onbewezen. Zelfs verklaarde feministen benadrukten dat hij als het om vrouwenrechten ging een prima president was. Al maakten weinigen het zo bont als journaliste Nina Burleigh, die in 1998 tegen de Washington Post zei:  dat ze 'de president met plezier zou pijpen, als dank dat hij abortus legaal had gehouden."

Er zit wat in de hedendaagse kritiek op die houding. Wat #MeToo teweeg heeft gebracht, of in elk geval heeft laten zien, is niet dat Amerika intimidatie, aanranding en verkrachting erger is gaan vinden, maar dat de bewijslast lichter is geworden. Zoals Mitt Romney twitterde over Roy Moore: "Onschuldig tot het tegendeel blijkt, is voor veroordelingen in de rechtbank, niet voor verkiezingen". En volgens die standaard zijn bij Republikeinen en Democraten schuldigen te vinden.

Hoe gaan de partijen hieruit komen?

De Republikeinen kunnen Roy Moore niet dwingen zich uit de race om de senaatszetel terug te trekken - en hij kan al niet eens meer van de stembiljetten verwijderd worden. Het is ineens goed mogelijk dat ze de zetel kwijtraken aan de Democraten. Mocht hij toch winnen, dan kan de Senaat hem wegstemmen, waarna de gouverneur van Alabama een tijdelijke Republikeinse senator zal benoemen. Daar is dan wel de hulp van de Democraten bij nodig, want dat wegstemmen moet met een tweederde meerderheid gebeuren.

Over de misstappen van Trump zullen de Republikeinen er verder zo veel mogelijk het zwijgen toe doen. Uiteindelijk, vinden ze, waren die beschuldigingen al bekend toen hij kandidaat was voor het presidentschap. En hij werd gekozen. Ze zouden graag zien dat Trump zich stil hield over al die sekskwesties, om niet de aandacht te verleggen naar zijn eigen verleden. Maar dat bracht hij niet op."Die Al Frankenstien foto is heel erg", twitterde hij. "En hij had er hele fantasieën bij: "Waar gaan zijn handen heen in foto's 2,3,4,5 & 6 terwijl ze slaapt?"

Bij de Democraten is het lot van Franken nog onzeker. De eenvoudigste uitweg is dat hij vertrekt. Het is de standaardoplossing: beginnend met de man wiens val de #MeToo storm inluidde, filmproducer Harvey Weinstein, zijn inmiddels al aardig wat producers, acteurs en directeuren van grote bedrijven afgetreden, ontslagen of vrijwillig teruggetreden. Als Franken dat ook doet, is het idee, hebben de Democraten laten zien dat ze seksuele intimidatie of aanranding niet accepteren, ook niet van belangrijke politici in eigen kring, en kunnen ze vrijuit de Republikeinen in Alabama bekritiseren die nog achter Roy Moore staan.

Maar het is niet zeker of het zo ver gaat komen. Fractievoorzitter Schumer en Franken zelf hebben de zaak voorgelegd aan de ‘ethische commissie’, de interne tuchtrechter van de Senaat. Maar dat is in de praktijk een milde rechter.

Verder zijn de meningen verdeeld. Veel collega's vertellen dat ze geschokt zijn door wat ze lezen, maar dat ze verder nooit hebben gemerkt dat hij zich niet correct gedroeg tegenover vrouwen. Zijn beschuldiger, Leeann Tweeden, heeft zijn excuus aanvaard en vindt niet, zei ze in een tv-interview dat hij per se weg moet. In de New York Times getuigt columniste Michelle Goldberg van haar bewondering voor Franken, die ze op haar verlanglijst had staan als een geschikte anti-Trump presidentskandidaat in 2020 – om vervolgens te concluderen dat toch echt weg moet, omdat het anders het vuur van de #MeToo beweging wel eens zou kunnen uitdoven.

Misstappen

Een interessante omgekeerde redenering heeft Kate Harding. Ze is feministe, heeft een boek geschreven over de cultuur van verkrachting en toch, meent ze in de Washington Post, is wegsturen niet de juiste weg. Franken moet de kans krijgen het goed te maken, door zich nog meer in te zetten voor vrouwen, zich niet herkiesbaar te stellen en voor zijn opvolging een vrouw te steunen.

De reden is vooral een praktische: "Als ik maar voor een seconde geloofde dat Franken de enige Democraat in de Senaat is die iets als dit gedaan heeft, met of zonder fotografisch bewijs, dan zou ik [wegsturen] als de beste en meest gepaste handelwijze zien. Maar in de wereld waarin we in werkelijkheid leven, wed ik dat er meer zullen zijn. En daarna nog meer. En ze zullen niet allemaal komen uit staten met Democratische gouverneurs en een rij goede vervangers. Van sommigen zullen, als ze worden weggestuurd, de opvolgers worden gekozen door Republikeinen."

Met andere woorden: in het gepolariseerde Amerika ontkom je er nooit aan partijpolitiek te laten meewegen, zelfs als het gaat om ernstige misstappen.

Maar zo zwaar als in de tijd van Bill Clinton kan die partijpolitiek niet meer wegen, niet als het over dit onderwerp gaat. En dat maakt dat ook Democraten, vooral de wat jongere, nu anders naar de in de partij nog steeds zo geliefde oud-president kijken. Senator Kirsten Gillibrand, opvolgster van Hillary Clinton als senator van New York en een mogelijke presidentskandidaat in 2020, verraste haar partijgenoten door in een interview met de New York Times over de Lewinsky-affaire te zeggen: hij had destijds moeten aftreden.

Lees ook: Niets aan de hand met Roy Moore vinden Amerikaanse conservatieven