Onderzoeker Ole Johansson besloot samen met zijn team een grootschalige enquête uit te voeren bij 1.100 middelbare scholieren en 617 volwassenen. Alle proefpersonen kregen een vragenlijst voorgeschoteld, waarin ze hun eigen gedrag in het verkeer moest analyseren. Nadien ondergingen de deelnemers ook een praktische proef, waarin er werd getest of ze snel vatbaar waren voor afleiding in het verkeer.

Foute vooroordelen

Al snel bleek dat deze studie de traditionele vooroordelen niet zou ondersteunen. “Uit de resultaten bleek dat jonge mannen het snelst afgeleid zijn. Bovendien hadden ook mensen die heel vaak rijden meer concentratieproblemen op de weg. Chauffeurs met een neurotische of extroverte persoonlijkheid waren ook heel snel hun aandacht kwijt. Oudere vrouwen daarentegen scoorden opvallend beter en konden zich gemakkelijker focussen op de weg”, aldus Johansson.

Maar liefst 12 procent van alle auto-ongelukken zijn te wijten aan afleiding. De grootste boosdoener is de radio, zo blijkt uit het onderzoek. Wat er daarop gebeurt, interesseert de chauffeurs, waardoor ze al snel met hun gedachten niet meer voldoende bij de weg zijn. Ook een smartphone vraagt te veel concentratie van autobestuurders.

Maar ook andere visuele prikkels zorgen voor problemen. “Het besturen van een auto bestaat vooral uit die visuele aandacht”, aldus Johansson. “Elk element dat ervoor zorgt dat je niet meer naar de weg kijkt voor een bepaalde tijd, is een afleiding. Ook als dat niet lang gebeurt, is het gevaarlijk. Om concreet te zijn: na twee seconden afleiding neemt het risico om betrokken te raken bij een ongeval al drastisch toe.”

Leer controle te krijgen

Vrouwen krijgen geregeld kritiek over hun rijgedrag, maar Johansson raadt dus aan om ook de andere risicogroepen meer aandacht te geven. “Afleiding kan gemakkelijk voorkomen worden door de mensen bewust te maken van hun probleem”, zo zegt de onderzoeker. “Leer hen aan hoe ze de controle kunnen nemen over hun gedachten en rijgedrag, daar kan je levens mee redden.”