Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Vluchtelingen

Nederland verleent aanhangers Fethullah Gülen asiel

Gülenisten Zeker acht Turken die vervolging in eigen land vrezen omdat ze aanhanger zouden zijn van prediker Fethullah Gülen, hebben in Nederland asiel gekregen.

Minister Kaya van Familiezaken wordt begin dit jaar de toegang tot het consulaat geblokkeerd. Foto David van Dam
Minister Kaya van Familiezaken wordt begin dit jaar de toegang tot het consulaat geblokkeerd. Foto David van Dam

Nederland verleent asiel aan Turken die worden vervolgd omdat ze aanhangers zouden zijn van prediker Fethullah Gülen. De zogeheten ‘gülenisten’ worden door de Turkse regering verantwoordelijk gehouden voor de couppoging van 15 juli 2016.

De afgelopen weken zijn volgens een telling van VluchtelingenWerk Nederland de asielaanvragen van zeker acht veronderstelde gülenisten ingewilligd. Onder hen bevindt zich „iemand die een prominente functie had in de Gülenbeweging”, aldus asieladvocaat Wil Eikelboom, voorzitter van de Vereniging voor Asieladvocaten en -juristen Nederland.

De kwestie belast de al slechte relatie tussen Nederland en Turkije. Volgens Turkije gaat het om landverraders die moeten worden uitgeleverd en berecht. Bevriende landen zouden hen geen veilig onderdak moeten bieden. De afgelopen anderhalf jaar is in Turkije alles in het werk gesteld om te voorkomen dat aanhangers van Gülen het land ontvluchten. De beweging wordt zwaar onderdrukt.

Aantal asielaanvragen verviervoudigd

Na de couppoging is het aantal asielaanvragen van Turken verviervoudigd. In 2016 vroegen in totaal 235 Turken asiel aan in Nederland. Het jaar daarvoor waren dat er 56 en in 2014 nog 46. Vanwege de gevoeligheid en in de hoop dat de situatie in Turkije zou verbeteren, heeft de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) die asielverzoeken in de zogenoemde „verlengde procedure” geschoven. Volgens een woordvoerder van de IND moet de dienst nu over de aanvragen besluiten, omdat de uiterste termijn naderde. Ze zegt dat er zowel aanvragen van Turken van na de coup zijn afgewezen als toegewezen.

In Duitsland is al eerder besloten Turken die na de coup zijn gevlucht asiel te verlenen. Tientallen Turkse militairen en diplomaten zijn naar Duitsland uitgeweken en mogen daar blijven. In Nederland is geen apart beleid voor Turkse politieke vluchtelingen afgekondigd. „Het staat de staatssecretaris vrij dat wel te doen”, zegt Eikelboom. „Kennelijk is er een reden het niet te doen. Duitsland is een groter land. Dat heeft misschien meer lak aan Turkije”.

Relatie op dieptepunt

De relatie tussen de Turkse en Nederlandse regering bevindt zich sinds maart dit jaar op een dieptepunt. Toen zette Nederland een Turkse minister het land uit toen zij in Rotterdam een politieke toespraak wilde houden.

Lees hier een reconstructie van de rel tussen Nederland en Turkije

Sindsdien is de Nederlandse ambassadeur niet meer welkom in Turkije en zetelt er ook geen Turkse ambassadeur meer in Nederland. Beide landen eisen excuses van elkaar.

Het dossier lag tijdens de formatie stil. Het verbeteren van de betrekkingen met Turkije is een eerste punt op de to-do-lijst van de nieuwe minister van Buitenlandse Zaken, Halbe Zijlstra.