PSV wil zich beter weren in geldcircus

De grootste les die Toon Gerbrands deze zomer heeft geleerd is dat de mores op de transfermarkt zijn veranderd. Zoals bij elke periode dat spelers verhandeld mogen worden gingen hij en zijn collega Marcel Brands ervan uit dat clubs handelen volgens ongeschreven regels, als gentlemen onder elkaar, maar die gedachte bleek een misvatting.

Gerbrands: „De voetbalwereld is echt veranderd. Waar wij het meest last van hadden, waren clubs die op meerdere borden tegelijk aan het schaken waren. Met name Duitse en Engelse clubs. Zijn wij in de veronderstelling dat Brighton Jürgen Locadia wil overnemen, horen we via andere makelaars dat ze ondertussen ook op Vincent Janssen van Tottenham aan het bieden zijn. Dat creëert onzekerheid. Wij zijn gewend om naar een deal toe te werken, zodat we zelf ook kunnen schakelen voor een vervanger. Maar nu waren we niet meer dan een pion, we konden niks. Dat heb ik nog nooit meegemaakt. Ook Marcel niet en die loopt al een tijdje langer mee.”

Zomerse transferwindow

Terugblikkend op de slotdag van de zomerse transferwindow is Gerbrands nog altijd blij dat hij Locadia de gelegenheid heeft gegeven om getuige te zijn in zijn eigen transfersoap. Doorgaans worden de deals boven het hoofd van de speler gesloten. Maar vanwege de precaire situatie moest Locadia naar het Philips Stadion komen, zodat hij van nabij de hectiek kon ervaren van wat de Engelsen ook wel Deadline Day noemen.

Gerbrands vertelde hem over de dilemma’s en de onmogelijkheden die er waren ontstaan. Wie moest hem vervangen als de deal ’s avonds laat toch doorging? Wat als PSV een spits aantrok en de transfer van Locadia alsnog afketste? Lastige kwesties waarover trainer Phillip Cocu helder was: Locadia moest blijven, ook al hadden artsen van het St. Anna-ziekenhuis in Geldrop de speler al medisch gekeurd voor een transfer naar Wolverhampton Wanderers.

Gerbrands: „Voor Jürgen was het goed om dit te hebben meegemaakt. Ja, het was rot, maar zo kan hij ook zien waarom een transfer niet doorgaat en heeft hij meer begrip voor de situatie. Misschien dat we dit wel vaker zullen doen. In elk geval zullen we naar de spelers toe helderder gaan communiceren wat zich allemaal afspeelt. Zelf gaan we de voorbije transferperiode nog eens goed evalueren de komende maanden.”

Die avond weerspiegelde de zomer van PSV. Een zomer van onduidelijkheid, teleurstelling, een krappere beurs en zelfreflectie. Langverwachte deals liepen vast, zoals bij Luuk de Jong wiens transfer naar Bordeaux ophield na enkele vage e-mails. Europese aspiraties werden gesmoord door de bescheiden Kroatische club NK Osijek, met een gat van vijf miljoen euro op de begroting tot gevolg. De uitschakeling tegen Osijek betekende dat PSV voor het eerst in 43 jaar geen Europees voetbal speelde, maar hoewel de directie beterschap eiste, behield trainer Phillip Cocu het vertrouwen in zijn vijfde seizoen als hoofdtrainer.

„Na de uitschakeling in Osijek hebben we de hele nacht gesproken”, zei technisch directeur Brands afgelopen maandag bij PSV TV. De conclusie: „Er moesten zaken anders” en het werd tijd dat spelers met een vertrekwens daadwerkelijk een transfer maakten, zoals Jetro Willems en Andrés Guardado. „Jongens die niet meer het heilige vuur hadden om voor PSV te spelen.” Brands over de onrust rond Cocu: „We moeten niet zo snel conclusies trekken. Phillip wordt beoordeeld zoals ieder ander in de top, maar hij heeft meer krediet dan een buitenstaander.”

Onderbuikgevoelens

In het moderne voetbal is krediet een schaars goed – dat weten Cocu en zijn collega’s al te goed. Terwijl PSV vorige week met 1-0 van Feyenoord won, moest de coach alsnog uitleggen waarom zijn ploeg zo matig had gespeeld toen Feyenoord nog maar met tien man speelde. Hem zal het niet verbazen dat de monsteroverwinning op FC Utrecht van afgelopen zondag (7-1) weer vergeten kan zijn als PSV komende zaterdag de huidige koppositie verspeelt tegen Willem II.

Maakt zijn linksback Joshua Brenet een fout, dan zal de vraag terugkeren waarom PSV de voorbije transferwindow geen linksback heeft gehaald, ook al was dat deze zomer prioriteit. Onderbuikgevoelens schommelen als dagkoersen.

Toon Gerbrands stoort zich aan zulk sentiment. In de media ziet hij dat zaken op een negatieve manier worden belicht terwijl daar volgens hem heel plausibele verklaringen voor zijn. De gewenste linksback, Douglas Sanchez van Hamburger SV, bleek nou eenmaal niet haalbaar, zegt hij, net als de andere beoogde alternatieven. Inzake de misgelopen miljoenen van de Europa League werd PSV verweten dat hij en Brands het beiden over andere bedragen hadden. „Marcel zei dat we dat voor 8 miljoen euro hadden begroot, terwijl ik sprak van vijf miljoen tekort. Het klopte allebei. We hadden acht miljoen aan inkomsten kunnen hebben, maar het gat is vijf miljoen doordat we nu niet 3 miljoen aan reiskosten en wedstrijdpremies kwijt zijn.”

Grootste ergernis

Zijn grootste ergernis is misschien wel het verwijt dat PSV niet daadkrachtig op de transfermarkt heeft geopereerd. „Bewust hebben we met Marco van Ginkel, Derrick Luckassen en Hirving Lozano spelers aangetrokken voordat we in de voorronde van de Europa League speelden, zodat we zo sterk mogelijk waren. Vervolgens gaat het mis en roept iedereen dat het raar is dat we in de laatste week geen spelers halen. Nee, onze filosofie was juist dat we op tijd onze selectie op peil hadden. Als dat niet lukt gaan we niet ineens spenderen.”

Meerdere keren kreeg Gerbrands de vraag waar toch dat geld was gebleven dat PSV de voorbije jaren heeft verdiend via transfers en Europees voetbal. Ruim 30 miljoen voor Memphis Depay, circa 20 miljoen voor Georginio Wijnaldum en twee recente edities van de Champions League die zo’n 60 miljoen euro opleverden. Zijn antwoord was soms een wedervraag: ooit gehoord van de financiële herstructurering die PSV achter de rug heeft?

Geheel volgens de opdracht die hij bij zijn entree in 2013 meekreeg, heeft Gerbrands een groot deel van de inkomsten aangewend om een schuld af te lossen die dateert uit een tijdperk dat PSV veel grotere risico’s nam. Toen, tot 2009, gaf PSV structureel 70 miljoen uit, in de veronderstelling dat het zo’n 20 miljoen euro zou terugverdienen via de Champions League.

Tekorten

Nadat de club enkele jaren achtereen niet had mogen meedoen aan dat lucratieve toernooi, liepen de tekorten zo hoog op dat zijn voorganger Tiny Sanders een noodoperatie moest uitvoeren. PSV verkocht de grond onder het Philips Stadion en ging enkele leningen aan die Gerbrands de afgelopen jaren is gaan aflossen.

„Mijn opdracht was om schulden af te lossen en toch voor de titel te spelen”, zegt Gerbrands. „Sindsdien zijn we twee van de drie keer kampioen geworden en heb ik 48 miljoen euro afgelost op de schulden. Het enige waar we nog niet in zijn geslaagd is het opbouwen van een spaarpotje. Verder is het wat mij betreft redelijk goed gegaan.”