Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Oorlog

Irak probeert Koerdisch referendum tegen te houden

Volgens de premier van Irak is het referendum “anti-constitutioneel”.

Massoud Barzani tijdens een persconferentie in Arbil
Massoud Barzani tijdens een persconferentie in Arbil Foto AFP/Safin Hamed

Irak probeert met alle macht het Koerdische onafhankelijkheidsreferendum te verhinderen. Ook buurlanden Iran en Turkije willen voorkomen dat de volksstemming maandag plaatsvindt, uit angst voor meer onrust in de regio.

De Iraakse overheid heeft in haar strijd tegen het referendum haar buurlanden zondag opgeroepen geen olie meer te verhandelen met de Koerdische regio, meldt persbureau AP. Vervolgens heeft zij de regionale overheid later op de avond opgedragen het gezag over de vliegvelden en grenzen in de regio te overhandigen aan de federale overheid. Daarnaast heeft buurland Iran, op verzoek van Bagdad, al haar vliegverkeer naar het Koerdische gebied in het noorden van Irak stilgelegd, meldt een Iraans persbureau.

Ja-stem

Iran, Turkije en Irak spreken zich gezamenlijk uit tegen de volksstemming. De Iraakse premier Haider al-Abadi noemde het referendum zondag tijdens een toespraak “anti-constitutioneel”. Volgens al-Abadi zal een ja-stem, die wordt verwacht, leiden tot etnische scheidingen die kunnen leiden tot “fatale gevaren die alleen God kent,” meldt persbureau Reuters. Turkije en Iran maken zich zorgen over het referendum vanwege de grote groepen Koerden die in hun landen wonen. De landen vrezen dat deze Koerden ook onafhankelijkheid zullen willen.

Lees ook: Koerden over referendum: wij willen niets meer met Irak te maken hebben

Ook de Verenigde Naties zijn er niet gerust op. Zij deden donderdag een oproep het referendum te verlaten, uit angst dat de mogelijke afscheiding af zou kunnen leiden van de oorlog met IS. Maar de Koerdistan Regionale Overheid (KRG) laat zich niet tegenhouden. Tijdens een persconferentie zei president Massoud Barzani: “Alleen door onafhankelijk te worden, kunnen we zeker zijn van onze toekomst.”

Een natie zonder eigen staat

Volgens Barzani zal een onafhankelijk Koerdistan Iran en Turkije daarnaast altijd willen helpen, “ook als dit niet wederzijds is”. Ook beloofde hij dat de Koerden geen grondgebied van anderen landen in zal proberen te lijven. Maar het referendum zal niet afgeblazen worden. Volgens Barzani zullen de Koerden nooit terugkeren naar de “mislukte samenwerking met Bagdad”. Daarnaast vindt de president dat de Koerden recht hebben op hun eigen staat. Volgens hem is Koerdistan “de grootste natie zonder eigen staat”.

Het referendum van maandag gaat over de onafhankelijkheid van het noorden van Irak, Iraaks-Koerdistan. Dit gebied is momenteel officieel nog onderdeel van Irak, hoewel het een autonoom erkende regio is. In buurlanden Turkije, Iran, Syrië en Armenië wonen ook veel Koerden.

Bekijk ook onze video over ‘Hoe de Koerden keer op keer verraden worden’ met Midden-Oosten-expert Carolien Roelants: