Blaasontsteking anders aanpakken
Wageningen
Bij jonge mensen veroorzaakt één bacterie blaasontsteking. Een antibioticakuur is meestal voldoende om ervan af te komen. Bij ouderen helpt antibiotica vaak niet. ‘Dat komt wellicht doordat verschillende bacteriën een ecosysteem vormen, net zoals een vos en een muis dat doen in een voedselketen’, zegt Marjon de Vos, onderzoeker erfelijkheidsleer bij Wageningen University & Research (WUR). ‘De bacteriën houden elkaar in stand. Door antibiotica te gebruiken, krijgt het systeem een duwtje, maar het valt niet om. De bacteriën beschermen elkaar. De urineweginfectie komt terug op het niveau waarop die begon.’
vrouwenkwaal
Blaasontsteking wordt vaak gezien als een vrouwenkwaal. Een op de tien vrouwen krijgt er ook mee te maken. Op oudere leeftijd komt de kwaal steeds vaker ook bij mannen voor. In eenderde van de gevallen gaat het dan om mannen.
Bij het klimmen van de jaren neemt het aantal soorten bacteriën dat een rol speelt bij de infectie, toe. ‘Dat vraagt om een andere behandeling. Je zou mogelijk een nieuwe bacterie aan het ecosysteem kunnen toevoegen waardoor het instabiel wordt en beter kan worden aangepakt.’
computermodel
De onderzoekers bekeken de interacties tussen bacteriën uit ruim zeventig bacteriemonsters van oudere mensen met een ‘gemengde’ blaasinfectie. In het laboratorium werden dagelijks metingen gedaan bij 3600 kleine bacterieculturen. ‘Die bestonden uit drie, vier of vijf verschillende bacteriën.’ De Vos volgde de groei en wat er gebeurde als er antibiotica werden toegediend. Op basis van haar metingen maakten de Oostenrijkse en Duitse wetenschappers een computermodel dat berekent hoe stabiel gemengde infecties zijn en hoe ze zich ontwikkelen.
De Vos: ‘Onze resultaten laten zien dat je gemengde infecties van de blaas mogelijk niet als een standaard blaasontsteking zou moeten benaderen. Dat begint al bij de diagnose. Per bacteriesoort kan het aantal bacteriën misschien te laag zijn om formeel van een blaasontsteking te kunnen spreken. Maar juist het samenspel tussen de soorten bacteriën zou ervoor kunnen zorgen dat sommige soorten toch tot grotere aantallen kunnen uitgroeien. En omdat de bacteriën elkaar kunnen beschermen tegen antibiotica, kan het mogelijk een behandeling bemoeilijken. Omdat dit onderzoek in het laboratorium is uitgevoerd zou het goed zijn om te onderzoeken of dit ook zo is bij patiënten.’
De Vos hoopt dat de bevindingen uit haar onderzoek zullen helpen bij het nog beter diagnosticeren en effectiever behandelen van blaasontstekingen. <
Een urineweginfectie is een van de meest voorkomende infecties bij mensen. Van de duizend patiënten die naar de huisarts gaan, hebben er veertig tot zestig last van een blaasontsteking. Bij een urinewegontsteking is het slijmvlies aan de binnenkant van de urineweg ontstoken. De urineweg bestaat uit urineleiders, blaas en urinebuis. De ontsteking wordt bijna altijd veroorzaakt door bacteriën. Een lage weerstand vergroot de kans op een blaasontsteking. Vrouwen met een baarmoederverzakking, mannen met een prostaatvergroting of met diabetes hebben een verhoogde kans op een blaasontsteking.