Snelle ‘Sjaan’ schrijft meisjesboek

In goede tijden van het Nederlandse voetbal kleurt de Heer Frederikstraat in IJsselstein elk even jaar oranje. Zoals in veel buurten tijdens een EK of WK verbinden buurtbewoners hun dakgoten met een lint van vlaggetjes. Sommigen kijken het voetbal in de open lucht. Televisie naar buiten, barbecue aan, biertje erbij. Verbondenheid door traditie.

Des te opmerkelijker is het dat de straat middenin dit oneven jaar is versierd. „Dat is niet zomaar’’, zegt een buurtbewoonster aan de voordeur. „We volgens allemaal het Nederlands team bij het EK voor vrouwen. Het meisje dat heeft gescoord woonde daar verderop. Kijk, in dat hoekhuis, het huis dat extra versierd is.”

Dat meisje, inmiddels een volwassen vrouw, verbindt niet alleen haar voormalige buren, maar creëerde zondag ook saamhorigheid in een uitverkochte Utrechtse Galgenwaard, waar zij, Shanice van de Sanden uit IJsselstein, het winnende doelpunt maakte in het openingsduel op dit EK. De ruim twee miljoen televisiekijkers zullen haar gezicht nog zo voor zich kunnen zien: die glimmende oogopslag, de grenzeloze jubel. Plus de excentrieke look: die zwarte, korte coupe met een vleugje blond in het midden. Immer rode lippenstift.

„Dat is precies Shanice”, zegt Renée Slegers, die tot vorig jaar met Van de Sanden in Oranje speelde. „Ze is super vrolijk, heel spontaan. Ze heeft het in zich om een nieuw gezicht van het Nederlands team te zijn.”

Ongeremd

De indruk die ze op het veld maakt, verschilt nauwelijks van haar voorkomen tijdens een gesprek dat onlangs plaatsvond op het KNVB-complex in Zeist. Van de Sanden praat zoals ze voetbalt: rap, levendig, ongeremd. Eerder ongeremd dan weloverwogen, zoals ze in het veld ook intuïtief sprints aangaat. De zinnetjes waarmee zij zich uitdrukt: „Zo gaaf.” „Heel cool.” „Kippenvel gewoon.”

Lees ook: Vrouwenvoetballers trekken zich niets aan van Genee

Wie nu in haar hoofd zou kijken, aan de vooravond van de tweede poulewedstrijd donderdag tegen Denemarken, ontdekt dat de werkelijkheid nauwelijks onderdoet voor haar droom om een bekend voetbalster te zijn. Eén rake kopbal en de pers staat plots voor haar ouderlijk huis, waar haar moeder voorzichtig om de hoek van de deur kijkt. Weer een journalist. De zoveelste die vraagt naar haar gemoed. Ja, ze is trots. Heel erg.

Van de Sanden zelf vond het onlangs al speciaal dat ze onlangs werd herkend. „Sta ik met mijn moeder en zus bij de Footlocker, roept zo’n meisje: kijk, Shanice van de Sanden. Foto gemaakt, handtekening uitgedeeld. Zo gaaf. Heb ik nooit eerder gehad. Kennelijk ben ik een voorbeeld.”

In twee jaar tijd maakte ze een grote verandering door. Niet alleen koos ze met het afscheren van haar afro voor een andere look, ze maakte begin 2016 ook een transfer naar Liverpool. Als speelster bij FC Twente volgde ze nog een kappersopleiding, nu is ze professional. Ze verdient in Liverpool een volwaardig salaris, heeft een leaseauto, traint twee keer per dag en werkt met een personal trainer. Gevolg: een basisplek bij Oranje.

Met zestien jaar in Oranje

Al op haar zestiende maakte Van de Sanden in 2008 haar debuut in het Nederlands team. Toenmalig bondscoach Vera Pauw herinnert die tijd nog goed. Van de Sanden was de enige speelster die niet op het hoogste niveau speelde en toch bij Oranje zat. „Mijn broer had haar ontdekt. Hij bemoeide zich nooit met mijn elftal, maar zei: volgens mij heb ik hier een speelster die je zoekt. Ik heb haar blindelings erbij gehaald. Eerst bij onder-17, snel daarna bij ons. Zo jong, maar ze was super snel. Ideaal voor een counter als we verdedigend speelden. Een meisjesboek.”

Toch verdween de speelster in 2010, na het vertrek van Pauw, uit beeld bij Oranje. „Haar opvolger Roger Reijners vond mijn aanname en rendement niet goed genoeg”, herinnert Van de Sanden zich. „Ik was pissig, maar wist ook dat ik er nog niet was. Over die punten heb ik veel gesproken met mijn trainer bij FC Twente. Dat ik in 2015 alsnog mee mocht naar het WK voelde als een beloning. Ik was ook beter geworden.”

Ze speelde negen minuten dat WK, maar geniet nog na van de ambiance. „Met een privéjet vlogen we telkens naar een nieuwe stad. Zo cool.”

Oud-teamgenoot Renée Slegers, die bij het Zweedse Linköpings speelt en dit EK mist door blessures, heeft Van de Sanden zien groeien de voorbije jaren. „Ook doordat ze zich open stelt voor kritiek. Ze is leergierig, was bij Oranje altijd bezig met Manon Melis, die jarenlang op haar positie speelde. Shanice benutte haar tips.”

Lees ook: ‘Alle voortekenen zijn gunstig voor Nederlands succes op EK’

Van de Sanden: „Manon was meer een voorbeeld dan concurrent. Ik was altijd onrustig voor de goal. Zij zei: Sjaan, als je er bijna bent, maak je enkele kleine stapjes aan de bal en kies je een hoek. Het gaat steeds beter.”

Toch blijft spontaniteit haar voornaamste karaktereigenschap. De eeuwige lach. Toen Slegers een zware knieblessure opliep, nam Van de Sanden het vliegtuig naar Zweden om haar te komen steunen. „Gingen we samen op pad om te fotograferen, haar hobby. Maar met Shanice heb je altijd plezier, ook al doe je niks. Wat ik niet snel vergeet is het gedichtje dat ze voorlas toen ze net bij Oranje zat.”

Dat herinnert Vera Pauw zich ook nog. „Het ging over eigen verantwoordelijkheid nemen. Over zelfreflectie. Iedereen zat met een brok in de keel, tot tranen toe geroerd.”