Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Politie, recht en criminaliteit

‘Rutte, zorg voor snelle afwikkeling nasleep de-kolonisatieoorlog’

Deze maandag start in Den Haag een reeks rechtszaken na schadeclaims van Indonesiërs voor Nederlands geweld in de dekolonisatieoorlog (1945-1950). Advocaat van de nabestaanden Liesbeth Zegveld spoort het kabinet aan om een nieuwe civiele regeling in het leven te roepen. „Dit is bij uitstek iets waarbij Rutte een rol kan spelen.”

Foto N. Kroeze / DLC / Nationaal Archief

Demissionair minister-president Mark Rutte (VVD) spant zich onvoldoende in voor een snelle afwikkeling van de juridische nasleep van de de-kolonisatieoorlog met Indonesië (1945-1950). Advocaat Liesbeth Zegveld die namens burgerslachtoffers tientallen processen voert tegen de staat, stelt tegenover NRC dat het aantal vorderingen tegen de staat groeit en dat tegelijkertijd de bereidwilligheid van de overheid om te komen tot een generieke afdoening is afgenomen. Er lopen tientallen procedures bij de Haagse rechtbank van de weduwen van mannen die destijds zonder vorm van proces zijn gedood. Een nieuwe categorie slachtoffers, de intussen bejaarde kinderen van die mannen, heeft zich aangediend. Inmiddels zijn 76 van deze zaken in behandeling genomen.

Lees ook het interview met Liesbeth Zegveld : ‘Politieke wil bij Rutte ontbreekt’

Bij Zegveld, die in 2011 met succes een schadevergoeding eiste van de staat voor de groep weduwen van Rawagede, hebben zich ook zo’n vijfhonderd kinderen gemeld van mannen die gedood zijn door Nederlandse militairen. Relatief nieuw is ook de zaak van een Indonesische vrijheidsstrijder, Yaseman, die claimt destijds door de Nederlandse militairen te zijn gefolterd. Ook hij eist een schadevergoeding van de Nederlandse staat. Over deze zaak – en alle andere ‘Indonesische processen’ – dient maandag voor de Haagse rechtbank een regiezitting waarbij de rechter tussen de partijen afspraken wil maken over het horen van deze eiser.

Zegveld signaleert „een gebrek aan politiek wil” bij Rutte om de kwestie beleidsmatig op te lossen. „Het gaat nu anders dan destijds onder minister Timmermans (Buitenlandse Zaken 2012-2014, PvdA). Onder zijn leiding kwam een civiele regeling tot stand voor weduwen van Rawagede en Sulawesi. Maar nu zitten we weer met eindeloos gedoe in individuele zaken. Dit is bij uitstek iets waarbij Rutte een rol kan spelen.” Zegveld verwijst naar het optreden van de premier vorig jaar bij het tv-programma Zomergasten. „Hem werd gevraagd of het raar was dat Nederland misdaden van eigen militairen in Indonesië heeft laten verjaren, terwijl we misdrijven uit de Tweede Wereldoorlog nog steeds vervolgen. Rutte gaf geen antwoord op die vraag. Moest het nog eens bestuderen. Hij laat het bewust lopen en dat is heel schadelijk.”