:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/05/dabcothxoaewjfv.jpg)
Een muntje van een paar cent op straat laten de meeste mensen liggen. Maar een hele berg muntjes?
Toevallig zat de Nederlandse kunstenares Lana Mesić vorige week in de perfecte uitgangspositie om dat uit te vinden. Dat zit zo: voor een fotografieproject over de waarde van geld had Mesić torens van muntgeld gefotografeerd. 15.000 muntjes van twee pence, om precies te zijn. Het project gaat over de waarde van (klein)geld en onze veranderende verhouding daarmee, vertelt Mesić telefonisch. “Wat betekenen die munten nog in onze tijd? Alles draait om geld, maar iedereen wil altijd wel juist af van de pence in zijn portemonnee. Contactloos betalen rukt op, dus het daadwerkelijke, tastbare geld gaat op termijn verdwijnen.”
Dus regelde Mesić 15.000 muntjes van twee pence, om in torens te kunnen fotograferen. Makkelijk was dat overigens niet, want geen bank kon een dergelijke hoeveelheid zomaar leveren. Bovendien wegen 1000 muntjes al zo’n 7 kilo, waardoor je bij 15.000 boven de 100 kilo moet verschepen. Toen ze weer terug naar Nederland moest wilde Mesić de munten aanvankelijk meenemen. Maar 100 kilo aan kleingeld verschepen, dat werd uiteindelijk vreselijk veel duurder dan de 300 pond die de muntjes “waard” zijn. De jongen bij wie ze via AirBnB een kamer huurde bracht haar echter op een idee: waarom dumpen we de berg niet op straat om te kijken hoe mensen erop reageren?
Zo geschiedde. Vorige week woensdag vertrokken Mesić en haar host Jamahl McMurran in alle vroegte naar het atelier om de muntjes op te halen. In grote, stevige tassen en met behulp van een Uber slaagden de twee erin de muntjes nog voor 09:00 uur ‘s ochtends langs een nabijgelegen gracht achter te laten. Vanaf het balkon hadden ze optimaal uitzicht. Speciaal voor het project had Mesić een spy cam aangeschaft. Het wachten kon beginnen.
VolgenJHM_UK Jamahl So my Airbnb guest and I decided to place 15000 2p coins on the canal and record what would happen….… https://t.co/h2mTXkeI06
Via Twitter deed McMurran live verslag van het experiment, dat meteen al een aantal spelende kinderen aantrok.
Volgen
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/05/591f2037140000960005c0fa.gif|//images.nrc.nl/NB86GWrY1hPwNqTiG5zhJvY03dc=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/05/591f2037140000960005c0fa.gif)
Lana Mesić en Jamahl McMurran
Volgen
De hoop bracht anderen toch in de verleiding één muntje mee te nemen.
Volgen
En ook in volwassenen bracht de berg het kind naar boven, getuige de man die er zijn paraplu in plantte. Of de jongen die de kans niet liet liggen voor één keer onder vallende muntjes bedolven te worden.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/05/https-2f2fblueprint-api-production.s3.amazonaws.com2Fuploads2Fcard2Fimage2F4807782F301f6507-9adf-4e26-b69b-ebff5e89d30d.gif|//images.nrc.nl/M9po7MSEtq9Y89h9dphyZI67FXc=/1920x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/05/https-2f2fblueprint-api-production.s3.amazonaws.com2Fuploads2Fcard2Fimage2F4807782F301f6507-9adf-4e26-b69b-ebff5e89d30d.gif)
Lana Mesić en Jamahl McMurran
This guy is awesome…. looking for some magic #coinsbythecanal pic.twitter.com/Dj4Dvojawn
— Jamahl (@JHM_UK) 17 mei 2017
“Het was hilarisch”, vertelt Mesić. “Sommige mensen keken niet op of om. Andere pakten één muntje, of een handje. Het was geweldig om te zien welk gedrag zoveel muntgeld uitlokt.” Na een uur of vier verscheen een man die de berg begon te bewaken. “Hij draaide er omheen alsof het zíjn hoop was. Totdat zijn compagnon verscheen om het geld mee te nemen.” Ook dat leverde volgens Mesić geestige toestanden op. “Eerst probeerden ze alles in plastic tasjes te doen, maar dat lukte natuurlijk niet. Toen werd een trui omgebouwd tot tas door de mouwen dicht te knopen.” Nog vóór de vijf uur om was, was het geld tot op de laatste pence verdwenen.
Volgen
Een teleurstelling? Helemaal niet, vindt Mesić. “Een experiment is een experiment. Als het lang had geduurd was dat interessant geweest, maar dat het geld snel weg was is ook boeiend.” Het beeldmateriaal kan ze bovendien geweldig gebruiken voor haar project over de waarde van geld, dat ze dit najaar op de Amsterdamse fotobeurs Unseen exposeert.
Dat het experiment op internet viral ging voegt daar nog iets aan toe. Tegen woensdagavond was het project door duizenden mensen geretweet. Toen Mashable en The Huffington Post het oppikten ging het donderdag de hele wereld over. “De reacties zijn heel interessant”, vertelt Mesić. “Mensen uit Sao Paolo schreven bijvoorbeeld: als je dat hier zou doen zou het meteen weg zijn. Anderen werden boos, omdat ik het geld beter aan daklozen had kunnen geven.” Mesić overweegt het project uit te bouwen, bijvoorbeeld tijdens een reis naar Peru binnenkort. “In Londen, de financiële hoofdstad van de wereld, fietste menigeen langs de geldhoop. Hoe is dat in andere landen?”