WHO steekt meer budget in reiskosten dan aidsbestrijding

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) besteedt 200 miljoen dollar per jaar aan reiskosten. Dat is meer dan de organisatie uitgeeft aan aids-, malaria- en tuberculoseprojecten bij elkaar, meldt persbureau AP maandag. Uit interne documenten blijkt volgens het persbureau dat de organisatie het probleem erkent, maar moeite heeft de uitgaven onder controle te krijgen.

Binnen de organisatie klagen medewerkers van de gezondheidsorganisatie van de Verenigde Naties (VN) over buitensporige reiskostendeclaraties. Sommige medewerkers boeken namelijk vaak kamers in vijfsterrenhotels op zakenreizen. Ook is het gebruikelijk dat tot in de top van hulporganisaties economyclass wordt gevlogen, maar de bestuurders van de WHO vliegen businessclass.

Aids, malaria en tuberculose

De reiskostenuitgaven van 200 miljoen dollar van de WHO zijn aanzienlijk meer dan de organisatie voor een aantal van haar projecten uitgeeft. Zo gaf de WHO vorig jaar 71 miljoen dollar (63 miljoen euro) uit aan de bestrijding van aids en hepatitis. De organisatie gaf bijna 61 miljoen dollar uit aan malaria en 59 miljoen dollar aan tuberculose. De WHO heeft jaarlijks een budget van 2 miljard dollar, afkomstig van alle VN-lidstaten.

In vergelijking met andere internationale organisaties zijn de uitgaven aan reizen van de WHO groot. Waar de WHO met 7.000 medewerkers 200 miljoen dollar aan reiskosten uitgeeft, reizen de 37.000 medewerkers van Artzen zonder Grenzen voor 43 miljoen dollar per jaar. De VN-kinderorganisatie Unicef geeft met 13.000 medewerkers 140 miljoen dollar per jaar uit.

Reiskostenbesparingen

Door het nieuws zou de WHO het risico kunnen lopen minder snel financiering voor projecten te krijgen van de VN. In een gelekte interne mail van de WHO zegt de organisatie onder druk te staan van VN-lidstaten om de uitgaven in toom te houden. Enkele weken geleden vroeg de gezondheidsorganisatie nog 100 miljoen dollar aan voor de hongersnood in Somalië en in april een extra 126 miljoen dollar voor de crisis in Jemen.

In een reactie aan persbureau AP liet de WHO weten de reiskosten vorig jaar al met 14 procent te hebben ingeperkt. Maar in het jaar 2015 waren de reiskosten hoger door de ebola-uitbraak. Ook blijkt uit interne documenten dat slechts twee van de zeven afdelingen van het hoofdkantoor in Genève zich aan reiskostenbesparingen hielden.

Hotel voor 900 euro per nacht

Om het probleem tegen te gaan identificeerde de gezondheidsorganisatie vorig jaar vijftig medewerkers die de meeste reiskosten declareerden. Zo bleek de algemeen-directeur van de WHO, Margaret Chen, zo’n 370.000 dollar per jaar aan reiskosten uit te geven. Bij een recente trip naar Guinee zou ze voor 900 euro per nacht in een luxe hotel hebben geslapen. Bruce Aylward, die het crisisteam van de WHO tijdens de uitbraak van de ebolacrisis leidde, vloog meestal per helikopter naar klinieken in plaats van te reizen met een jeep. Daardoor besteedde hij 400.000 aan reiskosten in een jaar.

Veel internationale hulporganisaties staan niet toe dat medewerkers businessclass vliegen. Tot februari konden WHO-medewerkers zelfs eerste klasse vliegen, volgens de gezondheidsorganisatie totdat algemeen-directeur Chen die optie verbood. Nu kunnen medewerkers alleen nog businessclass vliegen.