Hij was uiterst serieus. Niet iemand die met een biertje kon doorzakken'

Bij KPN konden ze destijds zijn bloed wel drinken. Professor dr. Jens Arnbak was baas van waakhond Opta - inmiddels opgegaan in de ACM (Autoriteit Consument & Markt) - in de periode dat KPN nog steeds het monopolie had op vaste telefonie.

En hij liet niet over zich lopen. Volgens Wim Dik, de eerste baas van de geprivatiseerde KPN, 'vermoordde de Opta onder Arnbak de onderneming'. Zijn opvolger Paul Smits noemde de Opta 'overbodig'. En diens opvolger Ad Scheepbouwer dreigde de investeringen in het Nederlandse glasvezelnetwerk te staken, wanneer de Opta hem bleef tegenwerken.

Arnbak vond dat hij gewoon de regels volgde. 'Het is echt niet ons doel KPN kleiner te maken, zoals weleens wordt beweerd. Als KPN zich netjes aan de regels houdt, is er niets aan de hand. We staan niet te popelen om ze te straffen', zei hij steeds.

Toen hij in 2005 weer fulltime ging doceren aan de TU Delft slaakte KPN niettemin een zucht van verlichting. Arnbak was ook tevreden: 'Het ministerie van Economische Zaken heeft berekend dat het optreden van Opta voor consumenten jaarlijks een winst van 750 miljoen euro oplevert. Het vrijgeven van de vaste aansluitingen zal dat nog verhogen. Het meest tevreden ben ik over de concurrentie op de breedbandmarkt', zei hij in de Volkskrant.

Jens Arnbak overleed op 20 februari in Den Haag aan de gevolgen van alzheimer, waarmee hij tien jaar eerder al te maken kreeg. Hij werd geboren in Denemarken. Zijn moeder was dichter en zijn vader civiel ingenieur in Aarhus. Zijn ouders waren bevriend met het Nederlandse echtpaar d'Aulnis de Bourouill, van wie de man werkzaam was in dezelfde branche. Via hen leerde Arnbak hun dochter Fleur, een in Leiden afgestudeerde jurist, kennen met wie hij hij in 1970 trouwde. 'Als je met mij trouwt, kom ik in Nederland wonen', beloofde hij haar bij de huwelijksaanzoek.

Na zijn studie natuurkunde en zijn diensttijd kwam hij in 1972 naar Nederland, waar hij de eerste tien jaar bij Shape Technical Center, een onderdeel van de NAVO, werkte. Begin jaren tachtig werd hij benoemd tot hoogleraar tele-informatietechniek aan de TU in Eindhoven en later in Delft. Half jaren tachtig maakte hij deel uit van de commissie van wijzen die de privatisering van de PTT moest voorbereiden. 'Hij was een echte workaholic. Uiterst serieus. Niet iemand die met een biertje kon doorzakken', aldus Harald Arnbak, een van zijn drie zonen.

In 1997 werd hij de eerste bestuursvoorzitter van Opta, de Onafhankelijke Post- en Telecommunicatie Autoriteit. Regels waren regels en als tegen die regels werd gezondigd, was hij onvermurwbaar. De Opta was er om de wet uit te voeren en daarmee viel niet te schipperen. Professor Sweder van Wijnbergen noemde Arnbak in NRC de enige toezichthouder die functioneerde. 'Een toezichthouder die niet gehaat wordt, doet zijn werk niet goed.'

Arnbak slaagde op die wijze erin de tarieven van zowel vaste telefonie als mobiel bellen fors omlaag te krijgen. 'Ik had een derde termijn kunnen doen, maar de klus heeft lang genoeg geduurd. Na acht jaar schrikbewind laat ik de markt met rust', zei hij.

Hij zou nog drie jaar lesgeven, maar hij kampte in het laatste jaar al met alzheimer. In 2010 besloot het echtpaar naar Denemarken te verhuizen, maar in oktober 2015 keerden ze terug in Den Haag. Hier overleed hij ook.

Na de crematie legde de familie als laatste saluut aan KPN de bloemen van de uitvaart neer bij het PTT-monument op het Nassauplein in Den Haag.