Wein, weib und Dijsselbloem

Wie had dat gedacht? Onze slaapverwekkende Jeroen Dijsselbloem met een eigen grab-’m-by-the-pussy-momentje. Vergeet mister euro, de rode dominee, of de man met het koffertje. Vanaf nu is hij ‘racist, xenofoob, en seksist’. Volgens de Portugese premier. Zuid-Europa is boos. Zijn Europese fractiegenoten zijn boos. En Marianne Thieme stelde Kamervragen, over Dijsselbloems opmerking dat de Grieken, Ieren en Spanjaarden – ik parafraseer – „hun geld dan maar niet hadden moeten opmaken aan vrouwen en drank”.

Dat is parafraseren met wel erg holle brillenglazen. Want letterlijk zegt Dijsselbloem in de Frankfurter Allgemeine: „Ich kann nicht mein ganzes Geld für Schnaps und Frauen ausgeben und anschließend Sie um Ihre Unterstützung bitten.” Kortom: ík, Jeroen Dijsselbloem, kan niet al mijn geld aan borreltjes en vrouwen uitgeven en vervolgens u, interviewer, om uw ondersteuning vragen.

Die Dijsselbloem. Hij toont juist zijn steile burgerlijke aard. De brave man kon zo gauw geen ander voorbeeld van geldverkwisting verzinnen dan die afgezaagde Wein, Weib und Gesang. Het is een metafoor, om de doodeenvoudige stelling te verduidelijken dat wie geld leent, ook bepaalde verplichtingen aangaat, zoals zuinig doen.

Of en hoe die visie voor landen als Griekenland opgaat, is iets anders. Daar kun je een discussie over voeren. Maar dat gebeurt nu niet doordat er slecht gelezen, slecht geluisterd en slecht geparafraseerd wordt. Dat de doorsnee twitteraar geen raad meer weet met niet-letterlijke stijlmiddelen als de metafoor, ironie, hyperbool, is treurig, maar bekend. Inmiddels trappen ook Europese regeringsleiders en parlementariërs gedachteloos in de dictatuur van het letterlijke. Een bombrief is er niets bij. Zo eentje was er deze week ook aan Dijsselbloem geadresseerd. Als zo’n gerichte aanslag tegen iemands leven beduidend minder beroering teweegbrengt dan één klunzige clichémetafoor is er iets goed mis.

De beroering is dezelfde die Thierry Baudet nu ten deel valt. Een seksist, die nooit Kamerlid zou mogen worden. De jongen heeft eens de stelling willen verdedigen dat vrouwen ‘overweldigd’ zouden willen worden. Dat deed hij in de context van de promotie van zijn roman, die deze thematiek kennelijk onderzoekt. En in de tijd dat Vijftig Tinten Grijs ineens een miljoenenhit werd, hoe dan ook een intrigerend verschijnsel. Je wilt niet weten hoeveel schrijvers en dichters bij uitgeverij Prometheus konden worden uitgeven dankzij de onstuitbare sm-fantasieën van vrouwen. En vrijdag lopen die literatoren rond op het Boekenbal, met de schnaps in de hand: „Baudet en Dijsselbloem? Vre-se-lijke seksisten!”