Satellieten zien hoe Pine Island-gletsjer opnieuw een ijsberg baart

Het laat volgens onderzoekers zien hoe kwetsbaar de gletsjer – die in 2014 en 2015 ook al ijsbergen produceerde – is.

Satellieten hebben prachtige foto’s gemaakt van één van de grootste gletsjer op Antarctica: de Pine Island-gletsjer. De eerste foto hieronder werd op 24 januari gemaakt. We zien hier het uiteinde van de gletsjer: een intacte gletsjertong die op het water rust.

Foto: Landsat / USGS / NASA.

Zelfde gebied, ietsje later
Een heel ander beeld krijgen we een paar dagen later, op 26 januari. Onderstaande foto laat hetzelfde deel van de gletsjer zien. Maar nu blijkt een stuk van de gletsjer te zijn afgebroken (afgekalfd). Het gaat om een ongeveer twee kilometer lang stuk ijs.

Foto: Landsat / USGS / NASA.

Naschok?
Een flinke ijsmassa, maar weinig indrukwekkend als je het vergelijkt met de ijsberg die deze zelfde gletsjer in 2015 verloor. Toen ontstond een 30 kilometer lange scheur in het ijs, waarna een ijsberg afbrak die ongeveer 583 vierkante kilometer groot was. Onderzoeker Ian Howat, verbonden aan de Ohio State University, denkt echter wel dat er een verband is tussen het ontstaan van die enorme ijsberg en het ijsbergje dat nu is losgekomen. “Ik denkt dat je deze afkalving kunt zien als een soort ‘naschok’,” stelt hij. “Er zitten – iets verder landinwaarts dan de plek waar in 2015 een scheur in de ijsplaat ontstond – duidelijk zwakke plekken in de ijsplaat die resulteren in deze kleinere breuken.”

Warmer oceaanwater
De breuk die nu leidde tot de geboorte van een 2 kilometer lange ijsberg staat namelijk niet op zichzelf. Dat bewijst ook de foto hieronder, die weer een andere breuk in dezelfde gletsjer laat zien. En zo zijn er nog meer. Onderzoekers verwachten dat deze breuken erin zullen resulteren dat we nog veel vaker ijsbergen het ruime sop zien kiezen. Volgens Howat is het vrij ongebruikelijk voor de Pine Island-gletsjer dat deze in korte tijd meerdere keren een ijsberg verliest. Het is wellicht het resultaat van warmer oceaanwater dat de ijsplaat van onderen aantast.

Foto: NASA / Nathan Kurtz.

Wanneer een op het water rustende gletsjertong ijs verliest, leidt dat niet direct tot een stijgende zeespiegel. Het ijs rust namelijk reeds op het water. Toch is afkalvend ijs reden tot zorg. Want het ijs dat aan het uiteinde van een gletsjer op het water rust, doet dienst als een soort ‘stopper’. Het geeft tegenwicht aan de achterliggende gletsjer en voorkomt dat ijs heel gemakkelijk in zee kan glijden. Als de ijsplaat massa verliest, kan ijs dan ook gemakkelijker de zee bereiken. Zo’n versnellende gletsjer dumpt meer ijs in zee en kan dus wel bijdragen aan een stijgende zeespiegel. De Pine Island-gletsjer is één van de grootste gletsjers van Antarctica en levert op dit moment op jaarbasis zo’n 79 kubieke kilometer ijs af in zee.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd