Direct naar artikelinhoud
Column

Rutte is een amateur-populist

Rutte is een amateur-populist

Allereerst, de vorm. Wat opvalt, is de rechter gezichtshelft van de premier die op de foto ontbreekt, wat het mysterie achter de boodschap eigenlijk moet versterken.

Dan de boodschap zelf: een tekst die langs de linker gezichtshelft slingert, alsof woorden en zinnen van de auteur zijn gaan houden. De lengte van Rutte's tekst is precies 3042 tekens, inclusief spaties. Dit is de gemiddelde lengte van mijn stukjes op deze plek. Dat premier Rutte plagiaat pleegt op de lay-out van onze Trouw-column hier op pagina 2, vat ik als een compliment op. Maar inhoudelijk valt op zijn krantenadvertentie van gisteren 'Aan alle Nederlanders' heel wat af te dingen.

Op zich heb ik niets tegen opportunistische politici die zich met een opportunistische boodschap via krantenadvertenties tot het publiek richten. Vlak voor Rutte was het de beurt aan D66'er Pechtold in de zaterdagkrant om op het politiek correcte ongenoegen te surfen.

Pechtold had zich in zijn advertentie nog net niet met een 'pussymuts' gecoiffeerd: 'Vanaf vandaag hebben de Amerikanen een president die hun land verdeelt. Trump beledigt vrouwen, homo's en moslims.' Nu mag je je met recht afvragen wat het lieflijke Koninkrijk aan Zee te maken heeft met de fratsen van de overzeese boeman? Maar je moet Pechtold geven wat hem toekomt: slim inspelen op de actualiteit.

Waarom schrijft hij zijn algemeenheid in fatsoen uitgerekend nu?

Diffuus zonder urgentie

De tekst van Rutte is algemeen, diffuus en de urgentie ontbreekt. Waarom schrijft hij zijn algemeenheid in fatsoen uitgerekend nu? Bovendien ontstijgt de brij die hij voor ons opdist in stilistische vorm het niveau mavo 1.0 niet.

Van een staatsman verwacht ik een zekere eruditie, literaire vondsten en geen gemankeerd populistisch probeersel zoals mijn kruidenier dagelijks ook uitkraamt. Ik hoor liever concrete maatregelen tegen asociaal gedrag en vaderlandse zelfhaat dan losse kreten als 'dat laten we toch niet gebeuren?'

En dan zijn er de voor een dergelijke korte tekst zwaar aangezette herhalingen om de boodschap er bij ons domkoppen in te rammen: niet minder dan tien keer wordt het woord 'normaal' gebezigd. Met als pronkstuk het al zo vaak gehoorde commando: 'doe normaal of ga weg' als variatie op het smakelijker 'pleur op'. In een toelichting op de advertentie zegt de premier in het AD: "Mijn partij staat ervoor dat je met een pannetje soep naar de buren gaat als het nodig is".

Diffuus zonder urgentie

Dat pannetje soep dateert van vóór de gaarkeukens. Na veertig jaar Nederland heb ik nog nooit een VVD'er zijn beproefde buurman met een kommetje erwtensoep zien verblijden. Wel heb ik een altruïstische enkeling af en toe gesnapt met een gebakje, een cadeaubon of een joint voor de ander.

Nu begrijp ik dat nog geen twee maanden voor de verkiezingen Rutte wat stemmen van Wilders wil afsnoepen. Maar doe het dan niet zo lomp en infantiel. Het populisme moet je in al zijn facetten eerst leren voor je met je stuk rood vlees de vechtkooi instapt. Strooi dan hier en daar niet alleen met 'normaal' maar ook met woorden als 'nep' of 'laf' en sluit je tirade met 'het moet hier niet gekker worden'.

Populisme moet je leren voor je met een stuk rood vlees de vechtkooi instapt