Rechter beslist over de grootte van hagelstenen

Zutphen

Om antwoord te krijgen op precies deze vragen heeft een varkensboer uit het Brabantse Someren een bodemprocedure aangespannen tegen schadeverzekeraar Interpolis Achmea. De zaak dient woensdag bij de rechtbank van Zutphen. Interpolis weigert hem 180.000 euro uit te betalen, schade die veroorzaakt werd door de zware storm die eind juni 2016 Noord-Brabant en Limburg geselde.

Dat extreme stormweer zadelde agrariërs met honderden miljoenen euro’s schade op. Een groot deel van dat bedrag kwam voor rekening van de bizar grote brokken ijs die uit de lucht vielen en die plantenkassen en stallen aan diggelen sloegen. Veel van de getroffen boeren waren wel tegen stormschade verzekerd, maar niet tegen hagelschade. De verzekeraars willen daarom een groot deel van de schade niet vergoeden.

‘Ja, hij had wel een stormverzekering, maar geen specifieke dekking voor sneeuw en hagel. Dit omdat we in Nederland geen buien gewend zijn waarbij hagelstenen complete daken aan gort slaan. Je kunt van boeren dus niet verwachten dat ze zich daarvoor verzekeren’, zegt advocaat Guido Goorts, die de Somerense varkenshouder bijstaat. De boer wil tot de rechtszitting anoniem blijven.

proefproces

Goorts is de bodemprocedure begonnen bij wijze van proefproces. Hij wil ook andere verzekeraars voor de rechter ter verantwoording roepen. Naast Achmea betalen onder meer Aegon en ASR geen schades uit aan boeren die niet verzekerd waren tegen hagelschade, zegt Goorts.

Goorts hoopt dat de rechter beaamt dat het geen hagel was, wat er vorig jaar uit de Brabantse lucht kwam vallen. Goorts meent dat zijn cliënt het slachtoffer is geworden van een tamelijk uniek weersfenomeen: een zogeheten supercel. Een supercel is een zeer zwaar type onweersbui die het karakter heeft van een tornado. De hagelstenen konden zo groot worden doordat ze in die supercel enige tijd op grote hoogte heen en weer werden geschud. Ze konden zo langer doorgroeien voordat ze met meer dan 100 kilometer per uur ter aarde stortten, zegt Goorts.

Vorig jaar voerde landbouworganisatie ZLTO namens een andere getroffen boer al een juridische strijd tegen Achmea over hagelschade, toen in kort geding. De voorzieningenrechter oordeelde dat het om hagel ging en dat de schadeclaim dus buiten de verzekering viel. In meteorologische zin is namelijk al het ijs dat uit de hemel klettert gewoon hagel. De omvang van de hagelstenen is daarvoor niet relevant.

Maar advocaat Goorts denkt de Zutphense rechter toch te kunnen overtuigen. Hij zal de rechtbank op 18 januari op de polisvoorwaarden wijzen. Daarin stelt Interpolis zwart op wit dat hagel bestaat uit ‘ijskorrels’. Een korrel is klein, dus ijsballen of ijskogels zouden dan niet onder de Interpolis-definitie van ‘hagel’ vallen. ‘In een bodemprocedure zal de rechter veel nauwkeuriger naar deze definitie kijken dan in kort geding’, denkt Goorts.

Ook schade-expert Eric Horssius wacht de rechtszaak vol spanning af. ‘Waar het in de kern om draait is dat zulke schades voor Nederland gewoon nieuw zijn, net als het meteorologische fenomeen supercel.’ Horssius voert al dertig jaar contra-expertises uit in verzekeringszaken. ‘Maar ik ben zulke ijsballen bij stormschades nog nooit tegengekomen.’

Supercellen kunnen als gevolg van de klimaatverandering in de toekomst vaker voorkomen in Nederland. Maar in de standaardvoorwaarden van de verzekeringspolissen wordt daar nog geen rekening mee gehouden, zegt Horssius. ‘Omdat het om zulke hoge schadebedragen gaat, doen verzekeraars er alles aan om niet te hoeven uitbetalen.’

Voor de varkenshouder uit Someren is het winnen van de rechtszaak geen zaak van leven of dood, zegt Goorts. Hij heeft zijn staldaken al provisorisch gerepareerd en kan zijn bedrijf ook zonder schadevergoeding voortzetten. <