Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Economie

Dat je schrikt van het NL-alert is precies de bedoeling

“Mensen moeten het duidelijk horen en het meteen kunnen onderscheiden van andere geluiden.”

Foto: Stephan van den Bos / ANP

Mocht je rond het middaguur nog steeds niet helemaal wakker zijn geweest, dan zorgde de overheid daar wel voor. Voor velen was het even schrikken, het NL-alert dat om 12.00 uur naar mobiele telefoons werd verzonden. Om het systeem van alarmmeldingen via mobiele telefoons te testen, zond de overheid een controlebericht uit. Op hetzelfde moment klonk door heel Nederland ook het luchtalarm.

Wat is het NL-alert ook alweer?

Een alarmbericht via mobiele telefoons dat uiteindelijk het luchtalarm moet gaan vervangen. NL-Alert werkt op basis van een zogeheten cell broadcast, een techniek via zendmasten om tekstberichten uit te zenden naar mobiele telefoons. Het is vergelijkbaar met een radiosignaal, waardoor het ook werkt als het netwerk overbelast is. De meeste telefoons ontvangen de berichten automatisch, sommige toestellen moet je handmatig instellen. De overheid test het nieuwe alarmsysteem twee keer per jaar. Tijdens de vorige test, in juni van dit jaar, ontvingen 8,3 miljoen mensen het bericht, wat neerkomt op 55 procent van de telefoons. Hoeveel mensen het bericht deze keer kregen is nog niet bekend, laat een woordvoerder van het ministerie van Justitie en Veiligheid weten. “We kunnen dat hier niet met een grote machine aflezen.” Via een representatieve steekproef wordt gepeild hoeveel mensen het bericht ontvingen, waarna over een paar weken bekend wordt hoeveel mensen dit keer bereikt zijn.

Twitter avatar _LSNN_ Lisanne Ja hoor #nlalert, luid en duidelijk. Inclusief bijbehorende hartstilstand, hemeltje lief zeg moet dat nou zo?!

Moet dit zo hard?

Voor de uitverkorenen was het bericht in elk geval moeilijk te missen. De luide buzzer leek volgens velen nog het meest op een combinatie van een drilboor en een heavy metal concert. Welk geluid je precies hoort, daar gaat de overheid niet over: dat verschilt per telefoon. Maar dat het even schrikken is, dat is volgens het ministerie ook precies de bedoeling. “We willen natuurlijk dat het afwijkt van het geluid van een smsje of appje. Mensen moeten het duidelijk horen en het meteen kunnen onderscheiden van andere geluiden.”

Twitter avatar JustRomyy_ Romy Nl alert stuurde me een bericht in de les, leek net alsof men mobiel ging ontploffen ofzo HAHAHAHAHA

Is dat niet gevaarlijk?

Met de huidige discussie over het gevaar van smartphones en notificaties achter het stuur kan je je afvragen of daar geen risico ligt. Als de hele snelweg tegelijkertijd stevig wordt weggetrild, zorgt dat niet voor onveilige situaties? Het ministerie denkt dat het zo’n vaart niet loopt. “In de auto moet je je telefoon sowieso wegleggen. We hebben tot nu toe geen signalen dat dit voor problemen zorgt.”

Twitter avatar anneke_voerman Anneke Ik schrik me steeds de pleuris van #NLAlert. Moet dat nou?

Wat doet de overheid aan voorlichting?

Via televisiespots en op internet worden de alarmberichten van tevoren aangekondigd. Net na het uitzenden van het NL-alert zit een webcareteam bovendien klaar om vragen van burgers via Twitter te beantwoorden. Volgens het ministerie nam het aantal tweets dit keer al iets af, wat erop kan duiden dat het systeem beter ingeburgerd raakt. Verder laten mensen, zoals elke keer, vooral weten van het alarm te schrikken of het juist niet ontvangen te hebben.

Twitter avatar Falstaff_Fakir Bertie van der Meij zeg hoe krijg ik dat bericht dat #NLAlert juist is ingesteld weer van mijn scherm af?? niets werkt, mobiel is nu onbruikbaar :(

Hoe doet men dit elders?

In een Europese werkgroep wordt nagedacht over het uitrollen van een Europa-breed systeem, maar Nederland is binnen Europa volgens het ministerie vooralsnog het enige land dat op deze manier tests uitvoert met landelijke alarmberichten. In de Verenigde Staten is een vergelijkbaar systeem al wel veelgebruikt. Sirenes testen gebeurt overigens wel in meerdere Europese landen. Frankrijk test de sirenes elke eerste woensdag van de maand. In Denemarken test men ééns per jaar, op de eerste woensdag van de maand mei. Zwitserland test iedere eerste woensdag van de maand februari het alarmsysteem. En ook Duitse regio’s testen, met wisselende regelmaat, hun sirenes.

Voorlichtingsfilmpje in Zwitserland (tekst gaat door onder video):

Is dit echt een goede vervanging voor het luchtalarm?

Daarover verschillen de meningen. Het plan is op dit moment om het luchtalarm in 2020 helemaal stop te zetten. Alternatieve alarmmethoden moeten op dat moment zo vernuftig en ingeburgerd zijn dat gestopt kan worden met de sirenes. Maar niet iedereen is het daarmee eens. Op radio BNR pleitte PvdA-Kamerlid Harm Brouwer er maandagochtend voor beide systemen naast elkaar te laten bestaan. Hij vreest dat mensen zonder telefoon, ouderen of mensen die hun telefoon niet bij zich hebben het alarm zullen missen. Ook is het voorlopige bereik van 55 procent van de telefoons nog niet geruststellend, aldus Brouwers.

Het ministerie denkt nog steeds dat 2020 een realistische planning is. “Tot nu toe zien we het bereik bij elke test stijgen. Bovendien is het bereik altijd groter dan alleen de mensen die het bericht krijgen: mensen lichten ook elkaar in. Wij denken nog altijd dat het verantwoord is in 2020 op het nieuwe systeem over te stappen. Sirenes worden ook altijd door een groep gemist.”