:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2016/12/468eee31-7cf5-4daf-aa7f-a58ff2928242.jpg)
De nieuwe politieke partij GeenPeil wil geen politici in de Tweede Kamer, alleen mensen die fungeren als „levende stemkastjes.” De ‘Kamerleden’ van GeenPeil moeten over ieder onderwerp precies stemmen zoals de leden van de partij dat online beslissen. Dit maakten GeenPeil-partijleider Jan Dijkgraaf en initiatiefnemer Bart Nijman maandagmiddag bekend bij de lancering van de politieke partij in Amersfoort. GeenPeil zegt de democratie te willen „redden” uit de handen van „beroepspolitici die hun kiezers haten.”
GeenPeil komt voort uit het initiatief van website GeenStijl dat eerder dit jaar een referendum over het associatieverdrag met Oekraïne wist af te dwingen. De twee andere gezichten van GeenPeil, Thierry Baudet en Jan Roos, besloten eerder ook de politiek in te gaan. Baudet richtte een eigen partij op (Forum voor Democratie); Roos werd lijsttrekker van VoorNederland, een partij van PVV-afvalligen.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2016/12/ANP-48753799.jpg)
Roos en Baudet ‘ijdel en egocentrisch’
Nijman, die partijvoorzitter wordt, zette zich in Amersfoort hard af tegen zijn oude vrienden. Hij noemt Roos en Baudet „ijdel en egocentrisch”, omdat zij zich hebben aangesloten bij een „partij die klassieke politiek wil bedrijven.” Nijman: „Zij doen precies het tegenovergestelde van wat wij met GeenPeil hebben bereikt: directe democratie. Dat vind ik zeer teleurstellend. Het was daarom voor ons onmogelijk de handen ineen te slaan.” Partijleider Dijkgraaf: „Toen Jan Roos koos voor VNL, was hij voor GeenPeil meteen history. Daarna ben ik gebeld.”
GeenPeil moet volgens Dijkgraaf een „positieve partij” worden. Toch komt deze voor honderd procent voort uit teleurstelling. Nadat 61 procent van de kiezers in het door GeenPeil geïnitieerde raadgevend Oekraïne-referendum ‘nee’ stemde, bleek dat er in Den Haag toch wegen werden gezocht om het associatieverdrag met Oekraïne tóch te ratificeren. Minister-president Mark Rutte (VVD) deed een „hartekreet” aan gematigde oppositiepartijen om hem te steunen het verdrag te kunnen tekenen.
„Dit is groter dan Nederland alleen”, zei Rutte op een persconferentie. Hij vertelde erbij dat hij bang is voor instabiliteit aan de oostgrens van Europa. De inmenging van Rusland in de Syrische burgeroorlog gebruikte Rutte als schrikbeeld, toen hij vertelde over de „vacuümbommen” die Rusland op dit moment op de stad Aleppo gooit. „Europa moet eensgezind zijn tegen landen die dit doen”.
De oppositiepartijen - nodig voor een meerderheid in Tweede en Eerste Kamer - gaven Rutte later de kans om opnieuw in Brussel te gaan praten over de voorwaarden voor ondertekening van het Oekraïneverdrag. Half december wordt een uitkomst verwacht van die hernieuwde gesprekken. Mogelijke uitkomst is dat Nederland het verdrag ondanks de tegenstem van het volk toch tekent, maar dat er een „appendix” wordt toegevoegd waarin tegemoet wordt gekomen aan enkele grieven van de ‘nee-stemmers.’
Dijkgraaf noemt Rutte een ‘aanrander’
Woest zijn ze daarover bij GeenPeil. Dit is precies, zeggen Dijkgraaf en Nijman in Amersfoort, de manier waarop politici hun kiezers niet serieus nemen. Dijkgraaf: „Rutte is de aanrander die de vrouw wel ‘nee’ hoort zeggen, maar niet stopt, omdat ze volgens hem eigenlijk ‘ja’ zei. […] Beroepspolitici haten de kiezer. Ze negeren de uitslag van het Oekraïnereferendum. Wij geven de democratie terug aan de kiezer, we gooien vacuümbommen op deze verkiezingen.”
GeenPeil belooft 24 uur per dag direct cameratoezicht in de fractiekamer als de partij zetels krijgt bij de verkiezingen. De partij is niet links, en ook niet rechts. Over ieder onderwerp wordt apart gestemd door de leden, online. Dijkgraaf: „Niemand wordt gedwongen overal op te stemmen, je mag stemmen op de onderwerpen die je interesseren. We gaan zorgen dat we daar een goed systeem voor bouwen.” Hoeveel stemmen er nodig zijn om representatief te zijn voor de GeenPeil-standpunt, blijft voorlopig onbekend.
GeenPeil belooft niet in debat te gaan met andere partijen, en geen politieke verbonden te sluiten. In de praktijk is dat alleen mogelijk wanneer de partij een absolute meerderheid in de Tweede Kamer krijgt, want anders zal toch moeten worden samengewerkt met andere partijen om een meerderheid te krijgen voor de voorstellen van de partij. Dat lijkt ook meteen de grootste zwakte van GeenPeil.
Kandidaten worden specialisten
De kandidaat-Kamerleden blijven vooralsnog geheim. Volgens Nijman worden het mensen die gespecialiseerd zijn in bestuursrecht en wob-procedures; ze moeten onderzoek doen naar „allerlei onderwerpen” en daar dan initiatiefwetsvoorstellen over indienen. Met voorstellen van andere partijen doet GeenPeil niet mee.
De partij wil vissen in een vijver van „700.000 jongeren” die in maart mogen stemmen. Het wil het „Leger des Peils” weer op de been brengen. In Amersfoort ging het overigens om een vrij klein leger. De helft van het zaaltje was gevuld met journalisten; er waren enkele tientallen belangstellenden op de presentatie afgekomen.
In Amersfoort, waar bier werd gedronken en verse stroopwafels werden gebakken, moest vooral Jan Roos het ontgelden. Egoïstisch, noemen veel mensen in het publiek hem. De liefde voor het gezicht van GeenPeil op weg naar het Oekraïnereferendum is ernstig bekoeld. Jan Roos zelf, nu lijsttrekker van VoorNederland, liet via Twitter weten de nieuwe partij van zijn oude strijdmakkers niet serieus te nemen:
Volgen
Thierry Baudet van het Forum voor Democratie begrijpt de stap van GeenPeil niet goed:
Volgenthierrybaudet Thierry Baudet LOL, ik gun iedereen z’n eigen partij maar hun nieuwe revolutionaire internet systeem staat al paar weken live op onze site #fvd #geenpeil
Volgen
