Van welke Piet nemen we dit jaar afscheid?

In bepaalde progressieve wijken in de grote steden als de Amsterdamse Watergraafsmeer was bijna geen Zwarte Piet meer te vinden tussen alle bont geschminkte koppen. In Schiedam en Vlaardingen mochten de leerlingen uit groep 6,7 en 8 zelf bepalen hoe hun pieten eruit zouden zien. Er werd op verschillende scholen anders gekozen, van zwarte piet, tot roetveeg- en gekleurde piet. Kinderen op een Amsterdamse basisschool maakten voor deze krant pietentekeningen van 'Ninjapiet' tot 'Bloemenpiet', al bleef hij voornamelijk toch zwart.

Het pietendebat

De politiek heeft zich lang afzijdig gehouden van het pietendebat. De druk lag voornamelijk bij de publieke omroep NTR die met het Sinterklaasjournaal moest vaststellen hoe 'dé Piet' eruit zou zien. 

Vorig jaar kreeg de omroep nog het verwijt met de min of meer traditionele Zwarte Pieten te weinig begrip te tonen voor de Nederlanders die zich erdoor gekwetst voelen. RTL was de publieke omroep voor met de beslissing om alleen nog roetveegpieten te tonen in hun Sinterklaasprogramma's. Maar ook bij de NTR ging het roer volledig om: de gezichten van de pieten waren niet alleen vaak wit of met roetvegen, maar ook schilderijen van Picasso en Mondriaan verschenen erop.

Volgens PVV- Kamerlid 'stortten de kijkcijfers' in, maar dat is volgens staatssecretaris Dekker niet waar: de kijkcijfers zijn gelijk aan voorgaande jaren. Omdat de intocht door meer dan een miljoen mensen bekeken werd (een record!), staken de ruim 500 duizend kijkers er de volgende dag alleen wat schril bij af. Gemiddeld zijn de cijfers gelijk aan eerdere jaren en is het Sinterklaasjournaal het meest bekeken NTR- programma online.

Draai van het kabinet

Enkele dagen voor pakjesavond maakte het kabinet dan toch ook de draai. Had premier Rutte de voorafgaande jaren gezegd dat hij 'van Zwarte Piet houdt', nu liet minister Van der Steur in reactie op Kamervragen van Denk- Kamerlid Kuzu weten: "De regering erkent dat in de vertolking van Zwarte Piet negatieve stereotyperingen een rol kunnen spelen. Deze kunnen onbedoeld vooroordelen en discriminatie in de hand werken en mensen kwetsen."

Verbieden zal het kabinet Zwarte Piet niet, maar de overheid zou er volgens de minister wel een rol bij kunnen spelen om Zwarte Piet vanuit de samenleving te laten veranderen. Zwarte Piet staat daarmee op de politieke agenda.

Of Van der Steur (VVD) daar zijn partij mee dient in een verkiezingsjaar? Het valt te betwijfelen. Eerder dit jaar bleek nog uit een enquête van het ministerie van sociale zaken dat het het aantal Nederlanders dat voorstander is van een Zwarte Piet in twee jaar van 14 naar 21 procent steeg. Toch durfde het kabinet erop te mikken dat het beeld van Zwarte Piet tijdens de Sinterklaastijd van 2016  inderdaad gekanteld is.