'D66 heeft zelf het touwtje uit de brievenbus gehaald'

Fanatiek schrobt zijn partij met chloor de laatste restjes christelijke invloed in de maatschappij weg. Terwijl juist religie, volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (Bevolkingstrends 2014), een schat aan 'sociaal kapitaal' vertegenwoordigt. Zo scoort de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) hoog op participatie en, u leest het goed, vertrouwen.

De kerk is geen studentenkroeg waar je elkaar lallend op de schouders slaat. Ik heb er, soms met veel inspanning, leren omgaan met mensen die heel anders zijn dan ik - anders van afkomst, opleiding en politieke voorkeur. De kerk is een werkplaats van verbondenheid en vertrouwen, een woord dat de Bijbel vertaalt met 'geloof'.

Maar al sinds haar stichter Hans van Mierlo zet D66 zich tegen de kerk af. Die mag bijvoorbeeld geen toegang meer hebben tot de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) om verhuizingen van gemeenteleden bij te houden. Waarom is dat belangrijk? Om te voorkomen dat iemand die naar een andere plaats verkast onvrijwillig uit het zicht raakt, dus om de vertrouwensband te bewaren. Opmerkelijk is dat commerciële ondernemers van D66 wel vrolijk in de GBA mogen blijven neuzen.

De Zondagswet

In het belang van die commercie is D66 ook voor het opheffen van de Zondagswet. De partij demonstreerde samen met Groen Links in de Tweede Kamer met borden waarop stond: 'Shoppen is ook zondagsrust'. In mijn dorp mag de kerk op zondag geen klokken luiden maar is wel de middenstand open. Het resultaat is dat er elke dag winkelkarretjes ratelen en auto's ronken. Zeven dagen van de week zitten de omwonenden in de herrie, zodat ze soms aan hun nagels in de gordijnen hangen. Hoezo, 'Shoppen is ook zondagsrust'?

Sophie in 't Veld, lid van het Europese Parlement, schreef voor het wetenschappelijk bureau van D66 een stuk getiteld 'Europe doesn't do God' (Europa doet niet aan God). Ze zegt dat ze blij is dat we bevrijd zijn van 'de verstikkende bemoeizucht van de kerk', maar vergeet dat je toen nog rustig het touwtje uit de brievenbus kon laten hangen.

Vandaag leven we in een andere tijd. We lijden onder een verstikkende secularisatie die momenten van stilte en rust uit de maatschappij heeft verjaagd, bepaalde morele opvattingen door je strot duwt, religieuze rituelen weert, trambestuurders verbiedt een kruisje op hun jas te spelden en moslima's dwingt om bepaalde kleding te dragen.

Stresskippen

Mede dankzij D66 voert de commercie de boventoon, wat ons van medemensen tot concurrenten maakt en stresskippen kweekt. Is het dan gek, beste Jan Terlouw, dat het vertrouwen is gekelderd? D66 heeft zelf het touwtje uit de brievenbus gehaald en om de nek van onze samenleving getrokken, die nu naar adem happend uiteenvalt.

'No man is an island'. Hopelijk toont de hartenkreet van Terlouw aan dat D66 als seculiere partij voor individualisten aan de drempel staat van een nieuwe fase. Een soort tweede ontgroening voor deze van oorsprong jolige club van rechtenstudenten. Met kastijdende colleges over vertrouwen, gemeenschapszin en, voor gevorderden, religie en naastenliefde. Ik hoor de brievenbus, iemand trekt aan het touwtje maar de deur blijft dicht. Ik had het niet vastgemaakt. Vertrouwen doe ik wel in de kerk.