Een vluchteling uit Calais is helemaal klaar met Frankrijk en wil terug

Karwan Zamenkhel (28) heeft de ontruiming niet afgewacht. Trouw zag hoe hij 6 september in een bus stapte die hem naar een opvangcentrum zou brengen met eindelijk een bed en een douche.

Graag maakte hij gebruik van dit aanbod van de Franse autoriteiten. Die proberen sinds een jaar zoveel mogelijk bewoners van de jungle in kleine 'centra voor opvang en oriëntatie' te krijgen, zogenoemde CAO's. De hoop is dat ze daar hun grote wens opgeven om naar Groot-Brittannië te gaan.

Oversteek
In Calais was Zamenkhel er snel achter dat het vrijwel onmogelijk is om de andere kant van het Kanaal te bereiken. "Ik had geen 3000 pond om een smokkelaar te betalen die je helpt om een vrachtwagen in te klimmen", vertelt hij in vrij goed Engels. "En in je eentje is het niet te doen."

Maar na zijn vertrek uit Calais volgde de ene na de andere teleurstelling. De bus zette hem na een reis van ruim twintig uur af aan de voet van de Pyreneeën. "In een oud gebouw op een uur lopen van het stadje Saverdun. Er was helemaal niets, we zaten midden in de rimboe. We kregen twee keer per dag te eten en het was heel weinig."

Niemand sprak Engels in Saverdun, de Franse asielregels werden voor Zamenkhel door Google Translate gehaald. Het vervolg verliep tergend langzaam. Na drie weken kon hij zijn asielaanvraag invullen op de prefectuur in Toulouse. En pas deze week zouden zijn vingerafdrukken worden afgenomen; een maatregel die is bedoeld om 'asielshoppen' in Europa te voorkomen.

Mini-jungle
Zamenkhel hield het niet uit in Saverdun en vertrok onlangs naar Metz, ruim duizend kilometer noordelijker. "Ik had gehoord dat ze in Metz sneller zijn met de papieren." Dat klopte, maar in Metz was geen slaapplaats. Hij belandde er op straat in een mini-jungle. Zo'n driehonderd migranten - voornamelijk Albanezen - hebben hier hun tenten opgeslagen. Een mevrouw van de daklozenopvang die Zamenkhel belde, adviseerde hem op een bank in een winkelcentrum te slapen.

Afgelopen zaterdag had hij dan eindelijk zijn afspraak bij de vreemdelingenpolitie voor de vingerafdrukken. Maar het hoeft niet meer wat hem betreft, hij is het zat. Zamenkhel vertrok in februari en kwam via onder andere Kazachstan, Rusland en Oekraïne in Frankrijk. "Een reis van 7000 dollar, nu heb ik geen cent meer. Mijn vrouw en mijn moeder heb ik al 25 dagen niet meer kunnen bellen. Mijn dochtertje is nu anderhalf. Mijn vrouw en mijn moeder hebben geen inkomsten en ze begrijpen niet dat ik niet voor ze kan zorgen terwijl ik in Europa ben."

Nóg een maand of vier wachten - het kan in Frankrijk tot zes maanden duren om toegelaten te worden tot een echt azc - hij ziet het niet zitten. "Als ik nu zou weten dat alles nog twee jaar duurt tot de uiteindelijke beslissing, dan zou ik blijven. Maar er is geen enkele garantie dat je mag blijven. Wat moet je dan?"

Twijfels
Zijn besluit roept twijfels op over zijn vluchtverhaal, dat begrijpt Zamenkhel ook. Hij zegt dat twee van zijn zussen door de Taliban zijn vermoord, en dat zijn huis is gevorderd. En wie weet, komt hij niet uit Afghanistan maar uit Pakistan? Hij reageert fel op de suggestie. "Ik heb Afghaanse papieren. En waarom denk je dat ik al deze moeite doe als ik geen echte vluchteling ben? Ik zit in een tent op straat, het is koud, ik heb honger, ik heb niets meer."

Zijn moeder, vrouw en dochter in Nangarhar - een provincie tussen de Pakistaanse grens en de hoofdstad Kabul - wil hij elders in Afghanistan onderbrengen. Zelf zal hij waarschijnlijk proberen om in Pakistan werk te zoeken. "Dat is veiliger." Een ticket naar huis, dat is alles wat hij nu nog wil. "Weet jij of ze mij dat misschien in Nederland kunnen geven?"