Studenten malen niet om ontgroening

Niet de studenten. Zij zien de ontgroening als 'een belangrijk onderdeel van de identiteit van de vereniging'. Het creëert gemeenschapsgevoel en vriendschap, en de meesten kijken achteraf terug op de groentijd met enige trots en hilariteit. Ze hebben het doorstaan, en ze staan versteld over zichzelf: niet eerder in hun leven sprongen ze zo uit de band.

Stok in je mond
Maar de buitenwereld begrijpt er niets van: het is toch vernederend om met een stok in je mond tegen de muur te staan, of met je gezicht door je eten getrokken te worden? Foto's van deze praktijken verschenen eerder deze week op internet. "Waterboarding met bier", oordeelde Bart Beijer van de personeelsfractie van de universiteitsraad gisteren in Trouw.

Niemand twijfelt eraan dat er bij studentenverenigingen bovendien nog veel grovere ontgroeningsrituelen plaatsvinden. Vorig jaar kwam een Groningse zaak voor de rechter waarbij een 'feut' (eerstejaars) in sinterklaaspak door een ouderejaars werd besprenkeld met lampenolie en vervolgens door hem in brand werd gestoken. Toen de student in de gracht sprong om het vuur te doven, had hij al tweede- en derdegraads brandwonden.

In brand steken
Hij deed geen aangifte, omdat hij de ouderejaars gevraagd had om hem in brand steken. Dat was bedoeld om indruk te maken. Zijn ouders klaagden de ouderejaars echter aan. Het Openbaar Ministerie eiste een half jaar cel tegen de ouderejaars wegens brandstichting. Maar het slachtoffer speelde daarbij zelf een te belangrijke rol, vond de rechter. De ouderejaars kreeg een taakstraf wegens poging tot het veroorzaken zwaar lichamelijk letsel. Hij had moeten weten in welk gevaar hij de jongen bracht.

Advocaat Leo Hendriks kreeg in 2006 ook zo'n unieke zaak. Eindhovense studenten drongen 's nachts het huis van een aspirantlid binnen. Zij bonden hem vast, schoren zijn haar en wenkbrauwen af en bonden hem vervolgens schaarsgekleed aan een boom op de campus. Deze student deed wel zelf aangifte. "Maar dat gebeurt niet vaak", zegt Hendriks. "Studenten doen niet graag aangifte tegen een club waar ze bij willen horen. Als het dan gebeurt, dan moet het Openbaar Ministerie het bewijs nog rond krijgen en het opportuun vinden om te vervolgen. Het is soms bij ontgroening als bij sport: iedereen ziet dat er eigenlijk sprake is van mishandeling, maar daar blijft het bij."

Taakstraf
Het OM besloot deze Eindhovense studenten niet te vervolgen, maar legde hen wel 30 uur taakstraf en een boete op. Hendriks poogde vervolging alsnog af te dwingen bij de rechter, maar ook die vond dat niet nodig. De jongens hadden geen strafblad, hadden hun excuses aangeboden aan het slachtoffer en 2777 euro schadevergoeding betaald. "De studenten kwamen er wat makkelijk vanaf. Al houden ze altijd een aantekening in hun justitiële papieren."

Ontgroeningsrituelen zien we toch als een traditie die erbij hoort, zegt Jelmer Buitenhuis van de studentenvakbond LSVB. De vakbond heeft een klachtenlijn voor studenten, maar over de ontgroening komt nooit een telefoontje binnen. Buitenhuis denkt bovendien niet dat er politici of bestuurders zijn die ontgroening zwaarder willen aanpakken. "Van de generatie die nu aan de macht is, hebben veel mensen zelf bij een studentenvereniging gezeten."

Dit artikel verscheen 2 september in Trouw.