'Attack dog' van IS was veel meer dan alleen een spreekbuis
Mohammed al-Adnani, de tweede man van IS, zei in 2014: "Als je een ongelovige Amerikaan of Europeaan kunt doden (...) dood hem op wat voor manier dan ook. Sla zijn hoofd in met een steen, slacht hem af met een mes, rijd hem omver met een auto, of gooi hem van een hoge plek, wurg of vergiftig hem."
Het is de bekendste uitspraak van al-Adnani in zijn IS-jaren. Zijn fanatisme en zijn constante roep om aanslagen leverde hem de bijnaam 'attack dog' op. Nu is hij zelf een martelaar, meldde het persbureau van IS, Amaq, gisteren. Omgekomen bij een Amerikaanse luchtaanval op een plaatsje bij Aleppo. Het Amerikaanse leger kan zijn dood nog niet bevestigen, maar zei wel dat het de aanval heeft uitgevoerd.
De dood van al-Adnani, als het klopt, is misschien wel de grootste slag van de Amerikanen in de strijd tegen de terreurorganisatie. De nummer twee in de pikorde van IS achter leider Abu Bakr al-Baghdadi -en de gedoodverfde opvolger- was bijna een mythische figuur voor de strijders van IS en veel meer dan alleen een spreekbuis.
Volgens officiële documenten werd Taha Sobhi Falaha in 1977 geboren in Idlib, zo'n vijftig kilometer van Aleppo. Pas later nam hij de naam al-Adnani aan. De wortels van zijn jihadisme lagen in Irak, waar hij samen met Abu Musab al-Zarqawi (de leider van de groep die later IS werd) de Iraakse tak van al-Qaida bestuurde. In 2005 werd hij gevangengenomen en vijf jaar lang onderging hij Amerikaanse detentie. Daar bleek zijn geloof in de jihad te groeien.
De eerste keer dat al-Adnadi werd opgevoerd als woordvoerder van IS, was in 2011. Onder zijn leiding werd de mediastrategie van de destijds 'Islamitische Staat van Irak en de Levant' flink verbeterd. In vloeiend Arabisch deelden hij en al-Baghdadi (die hij in de gevangenis had leren kennen) hun visie op de wereld, hun band met al-Qaida en de opkomst van IS vanaf 2012. In jihadistische trainingskampen specialiseerde hij zich onder meer in theologie en wetgeving.
Uiterlijk
Inlichtingendiensten markeerden hem daarna als een van de belangrijkste personen binnen IS. En dat terwijl over zijn uiterlijk bijna niets bekend was. De foto die vaak gebruikt wordt door inlichtingendiensten, is al jaren oud. De Duitse teruggekeerde jihadstrijder Harry Sarfo zei in de New York Times dat zelfs zijn grootste vertrouwelingen in gesprek met Adnani hun blinddoek de hele tijd op moesten houden.
Adnani was de architect van Isis's externe operaties
Maar de stem van al-Adnani was onmiskenbaar. Hij was het die in juni 2014 kort na de verovering van Mosul het kalifaat uitriep, en zijn stem was te horen toen IS Obama van repliek diende ("O Obama, o ezel van de Joden. Je bent vreselijk"). Hij trad op als woordvoerder voor de terreurorganisatie en regisseerde de talloze propaganda- en executiefilmpjes van de terreurgroep.
Al-Adnani was niet alleen de propaganda-man van IS, hij stond ook aan het hoofd van een geheime organisatie die buiten het kalifaat aanslagen beraamt. Emni heet de dienst volgens ingewijden, waar alle 'lone wolves' van de terreurgroep aan gelieerd zijn, mits ze dan nog lone wolves genoemd kunnen worden. Alles binnen Emni liep via al-Adnani, want ook een aanslag moest worden gevolgd door een goede mediacampagne.
De Amerikaanse woordvoerder in een statement gisteren: 'Adnani was de architect van Isis's externe operaties. Hij coördineerde de strijders, moedigde lone wolves aan burgers en militairen aan te vallen en rekruteerde actief nieuwe IS-leden'. Leden die, zoals bleek bij de aanslag in Nice deze zomer, mensen daadwerkelijk omver reden. Precies zoals al-Adnani wenste.
Negeren bevelen
De IS-strijders die zich onlangs terugtrokken uit Manbij, hebben dat tegen de zin van de IS-top gedaan. Dat meldde CNN gisteren.
Wie heeft hem gedood?
Als al-Adnani daadwerkelijk is gedood, dan is het nog maar de vraag wie dat heeft gedaan. Rusland heeft zijn dood woensdag officieel opgeëist. Volgens het Russische ministerie van defensie was de IS-leider een van de slachtoffers van een bomaanval op de plaats Maaratat-Umm Khaush, gelegen vlakbij Aleppo.
De Amerikanen zeiden gisteren dat in de plaats al-Bab een gerichte aanval op een IS-kopstuk was uitgevoerd. Maar of daarmee al-Adnani werd bedoeld, is onzeker. Al-Adnani had wel diverse schuiladressen in al-Bab, omdat daar onder meer een hoofdkwartier was gelegerd.