Maakt Trump vandaag een draai met zijn deportatieplan?

Het lukt anchors van de grote nieuwsshows al dagen niet, in gesprekken met Trump, zijn running mate Mike Pence en de baas van zijn campagne om te achterhalen wat de toekomst is van de 11,3 miljoen illegalen en hun kinderen als Trump wint. Moeten ze weg?

Geen van de drie gaf een direct antwoord, tot groot plezier van de Democraten. 'Dat moeten we nog bepalen', zei campagnemanager Kellyanne Conway tot grote woede van Trumps aanhangers van het eerste uur. Trump zelf draaide diverse malen om de hete brij heen. In een tv-uitzending met kiezers riep hij zelfs dat een 'matiging' van zijn immigratiestandpunt mogelijk is. Sindsdien probeert hij de schade te beperken. Maar met weinig resultaat.

Zo benadrukte Trump maandag dat hij zeker 'die prachtige muur' aan de grens met Mexico zal bouwen en dat het aanpakken van de duizenden illegale criminelen prioriteit heeft. 'We gaan onze grens veiligstellen en de drugs stoppen die binnenstromen en ons land vernietigen', zei hij op een bijeenkomst in Everett in de staat Washington. Maar hij zweeg wijselijk over de 'massale' deportatie die hij zijn 13,3 miljoen kiezers in de voorverkiezingen heeft beloofd. Een recordaantal voor een Republikeinse kandidaat, kiezers die hij niet mag verliezen op 8 november.

'Hij zal het beleid gauw helder uiteenzetten', zei zijn vicepresidentskandidaat Pence zondag, een spervuur van vragen over het deportatieplan ontwijkend.

Vermorzeld

Het oogde allemaal niet fraai, amateuristisch zelfs. Een presidentskandidaat die bij het belangrijkste punt van zijn campagne, immigratie, totaal geen idee heeft wat hij wil. En het allemaal ook niet kan uitleggen aan het publiek. 'Hij zal worden vermorzeld', aldus Paul Begala, de belangrijkste verkiezingsstrateeg van Bill Clintons campagne in 1992, over het eerste debat met Hillary Clinton op 26 september. De zwalkende houding van Trump kwam de Clinton-campagne dan ook goed uit.

Want het leidde twee weken lang de aandacht af van de eigen problemen: van de 15 duizend nieuwe Clinton-mails die zijn ontdekt door de FBI, tot het gedoe over de Clinton Foundation. De worsteling van Trump met het deportatievoornemen, laat zien dat hij nog altijd de overgang niet heeft kunnen maken van de voorverkiezingen naar een campagne die is toegesneden op de presidentsstrijd.

Ruim 13 miljoen Republikeinen voor je winnen is een enorme prestatie. Maar Trump heeft op 8 november zo'n 65 tot 70 miljoen kiezers nodig om Clinton te verslaan. Peiling na peiling laat zien, vooral in de 'swing states', dat de miljardair nu de steun mist van belangrijke kiezersgroepen. Het Amerikaanse electoraat is een lappendeken van kiezersblokken en de kandidaat die erin slaagt de juiste coalitie samen te stellen, is verzekerd van het Witte Huis.

Vrouwelijke kiezers

Zo blijkt uit een peiling van Reuters/Ipsos dat Trump slechts 73 procent van de Republikeinse kiezers achter zich heeft. Ter vergelijking: zijn voorganger Mitt Romney scoorde in 2012 zo'n 93 procent. Clinton doet het ook beter met zo'n 80 procentvan de Democraten. Vooral blanke Republikeinse vrouwen met een hogere opleiding laten Trump, vanwege zijn harde uitspraken en weinig presidentiëel gedrag, in de steek. Ook onafhankelijke kiezers, een groep die Romney won van president Obama met vijf procent verschil, zijn weinig enthousiast om op hem te stemmen.

Trump zal dus zijn toon moeten matigen. Campagnemanager Conway, een opiniepeiler, zag dat snel in. Het kan door de scherpe kantjes van zijn voorstellen weg te halen. Zoals het deportatieplan. Het verklaart ook waarom Trump nu, dag na dag, zwarte kiezers voor zich probeert te winnen. De miljardair, die nu slechts één tot twee procent van de zwarte kiezers achter zich heeft, kan wat extra stemmen van minderheidsgroepen gebruiken in 'swing states' waar het heel spannend kan worden, zoals Ohio. Met deze handreiking richting minderheden kan hij de onafhankelijke en vrouwelijke kiezers bovendien laten zien dat hij niet meer de kandidaat is die groep na groep beledigt met zijn krasse uitspraken.

Verkopen

De vraag is alleen hoe Trump zijn deportatieplan wil 'verzachten', als hij dat tenminste wil gaan aankondigen in Arizona. Belangrijker: hoe hij dat gaat verkopen aan zijn aanhangers. Zij verwachten actie, met name richting Mexico. Van de 11,3 miljoen illegale immigranten is 49 procent (5,6 miljoen) afkomstig uit Mexico, zo blijkt uit onderzoek van Pew Research.

Een ontsnappingsroute voor Trump is dat hij kan zeggen dat het bouwen van de muur langs de Mexicaanse grens en het uitzetten van criminele illegalen eerst zal worden aangepakt, in zijn eerste termijn. Zo'n 700 duizend illegalen, zo blijkt uit onderzoek, hebben een criminele achtergrond. 

Hoe groot het uitzettingsprobleem is, blijkt uit de kale cijfers. Tussen 1996 en 2012, in zestien jaar tijd dus, werden 'slechts' 4,5 miljoen illegalen de VS uitgezet. Hoe stuur je dan 11,3 miljoen illegalen terug in vier jaar Trump? Op een wijze bovendien die zo humaan mogelijk is. Een groot probleem zijn namelijk de kinderen.

Zo'n zeven procent van de scholieren op de lagere en middelbare school, had in 2012 minstens één ouder die illegaal in de VS verbleef. Het overgrote deel van deze kinderen is geboren in Amerika. 'Blijft hij vasthouden aan het scheiden van gezinnen?', vroeg Clinton zich woensdag in een tweet af. Om zes uur 's avonds (03.00 Nederlandse tijd) zal Trump in Phoenix duidelijkheid moeten scheppen.

Maar de uiterst conservatieve publicist Anne Coulter, een trouwe aanhangster, hoopt dat Trump ferm blijft vasthouden aan zijn deportatieplan. Al die illegalen wisten toch dat ze de wet overtraden? Kortom, uitzetten, een muur bouwen en zeker geen amnestie bieden. En ook geen Syrische vluchtelingen meer opnemen. 'Hoe is de hele wereld óns probleem geworden?', aldus Coulter tegen MSNBC. 'We hebben ons land veranderd in een liefdadigheidsinstelling, terwijl het tijd is om Amerikanen op de eerste plaats te zetten.'