Turkije bruuskeert kabinet met lijst van ‘staatsvijanden’
Den Haag-Amsterdam
De publicatie vond plaats een dag na verwoede diplomatieke pogingen van het Nederlandse kabinet om de Turkse bemoeienis met Nederlandse ingezetenen in te perken.
De lijst van staatspersbureau Anadolu Ajansi (AA) bevat namen van personen en organisaties die gelieerd zouden zijn aan de omstreden prediker Fethullah Gülen. Het gaat om onder meer scholen, huiswerkinstituten, jeugdverenigingen, ondernemingsverenigingen, zorginstellingen, vrouwenorganisaties en een goededoelenorganisatie. Op de lijst staan ook enkele vermeende kopstukken van de Gülen-beweging in Nederland. Turkije beschouwt Gülen als een terrorist en als het brein achter de mislukte couppoging in juni.
De lijst zal de spanningen in de Turks-Nederlandse gemeenschap alleen maar verder opvoeren, vrezen de regeringspartijen PvdA en VVD. Zij reageren dan ook fel: ‘Dit kan echt niet’, zegt Marit Maij van de PvdA; ‘Dit moet stoppen’, aldus Han ten Broeke van de VVD.
Rutte en Koenders proberen de relatie met Turkije ondanks alles goed te houden en reageren zoals bij eerdere incidenten met Ankara: ‘Stigmatisering of intimidatie van Gülen-aanhangers, of wie dan ook, is voor Nederland onacceptabel. Deze boodschap is meermalen luid en duidelijk overgebracht’, aldus de woordvoerder van Koenders. Ruttes woordvoerder verwijst naar diezelfde reactie. Volgens Buitenlandse Zaken circuleren veel van de namen op de lijst al langer op sociale media.
confrontaties
Sinds de mislukte coup in Turkije zijn er enkele gewelddadige confrontaties geweest tussen Turkse Nederlanders die aanhangers zijn van Erdogan dan wel Gülen. De Turkse consul-generaal in Rotterdam schreef, tot woede van Haagse politici, in juli aan een aantal burgemeesters hoe zij moeten omgaan met demonstraties van tegenstanders van de Turkse regering. Intussen zijn een paar honderd Turks-Nederlandse kinderen uitgeschreven bij vermeende ‘Gülenscholen’.
Rutte vroeg Erdogan zaterdag persoonlijk te voorkomen dat de spanningen tussen Turkse Nederlanders verder oplopen. Koenders liet maandag zijn ambtgenoot Cavusoglu weten dat Nederland geen Turkse bemoeienis met binnenlandse aangelegenheden tolereert. Cavusoglu reageerde daarop als door een wesp gestoken en zei tegen Koenders dat Nederland ‘met twee maten meet’: als het buitenland Turkije de les leest over de democratie en de rechtsstaat, wordt dit volgens Cavusoglu niet gezien als inmenging, als Turkije zijn mening geeft over Turken in het buitenland is het dat wel.
heksenjacht
Zowel D66 als de ChristenUnie signaleert een diplomatieke nederlaag voor het kabinet, nu de lijst met Turkse ‘staatsvijanden’ in Nederland is opgedoken: ‘Kennelijk heeft het telefoontje van Rutte aan Erdogan niet zo veel opgeleverd’, zegt Sjoerd Sjoerdsma (D66). ChristenUnie-Kamerlid Joël Voordewind via Twitter: ‘Zeer kwalijk dat Erdogan ondanks signaal van Koenders gewoon doorgaat met het opzetten van Turken in Nederland tegen elkaar.’
De diplomatieke inertie verbaast sommige Turkse Nederlanders niet. ‘Turkije heeft schijt aan wat Nederland vindt’, zegt hoofdredacteur Mehmet Cerit van de krant Zaman Vandaag. Zijn naam prijkt op de lijst. ‘Ongegeneerd wordt de heksenjacht tegen Gülen-sympathisanten officieel vanuit Turkije naar Nederland geëxporteerd.’
Cerit merkt dat sommige Turkse Nederlanders trots zijn dat Turkije Koenders heeft uitgeveterd. <
