IS verdreven uit Jarablus met ongekend offensief

De Amerikaanse luchtmacht steunde het Turkse offensief vanuit de lucht, omdat met het offensief Islamitische Staat (IS) uit Jarablus is verdreven. Voor Turkije gaat het evenzeer om het terugdringen van de Syrische Koerden. Ankara wil voorkomen dat zij meer grondgebied in het noorden van Syrië in handen krijgen. Pikant is dat de Syrische Koerden tot dusver een voorname bondgenoot van de VS zijn in de strijd tegen IS.

Maar vicepresident Joe Biden die woensdag in Ankara met president Erdogan sprak om de kou uit de lucht te nemen in de ernstig verslechterde Amerikaans-Turkse betrekkingen, gaf een niet mis te verstane waarschuwing aan de Syrische Koerden. 'Ze moeten zich terugtrekken naar de andere kant (ten oosten, red.) van de rivier de Eufraat', zo schaarde hij zich achter het Turkse standpunt. 'Ze kunnen en zullen geen Amerikaanse steun krijgen als ze zich daar niet aan houden'. Hij hield zich op de vlakte wat betreft de uitlevering van de Turkse predikant Gülen - een harde eis van de Turkse regering, na de aan Gülen toegeschreven coup.

Warme instemming

Dat Biden bereid is de Syrische Koerden een halt toe te roepen is vooral opmerkelijk, omdat zij eerder deze maand nog met warme instemming van de Amerikanen de stad Manbij veroverden op IS. Die stad ligt ten westen van de Eufraat. De controle over die stad zou moeten worden overgedragen aan het Vrije Syrische Leger, wanneer de Syrische Koerden zich terugtrekken, zoals Biden nu aangeeft.

De Turkse regering presenteerde het militaire offensief als een daad van zelfverdediging. Maandag had Turkije wraak gezworen voor een aan IS toegeschreven aanslag in de stad Gaziantep. Bij een Koerdische bruiloft kwamen dit weekeinde meer dan vijftig mensen, onder wie veel kinderen, om het leven. Maar in een toespraak gaf president Erdogan woensdag aan dat de militaire operatie niet alleen gericht is tegen IS, maar ook tegen 'andere terroristische groeperingen'.

In Turkse ogen zijn de Syrisch-Koerdische strijdgroepen twee handen op een buik met de PKK, die in Turkije verantwoordelijk is voor aanslagen op de Turkse politie en het leger.  De omvang van het Turkse offensief is volgens minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu een keerpunt in de strijd tegen IS: 'We strijden niet tegen muskieten, we dempen het moeras.'

In handen

Woensdagavond lieten de rebellen van het Vrije Syrische Leger weten dat ze Jarablus in handen hadden en dat de IS-strijders zich hadden teruggetrokken. Verscheidene rebellen verspreidden foto's en video's waarop te zien is dat ze door verlaten straten van Jarablus lopen.

De Syrische regering veroordeelde de Turkse inval en beschuldigde Ankara ervan IS in Jarablus te vervangen door 'andere terroristische groepen'. Rusland, dat de Syrische president Assad steunt, liet weten zeer bezorgd te zijn over het oplopen van de spanning door de Turkse operatie.