Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Economie

Nieuwe topman Air France-KLM wil arbeidsonrust doorbreken

Luchtvaart Air France-KLM maakt weer winst maar de vooruitzichten zijn volgens het concern somber.

Foto ANP / Lex van Lieshout

Een nieuwe man, een nieuw geluid. De net aangetreden Franse baas van Air France-KLM kondigt een wijziging van de strategie aan, die over dik drie maanden in samenspraak met het personeel zal worden gelanceerd.

Terwijl het Franse cabinepersoneel deze woensdag begint aan een meerdaagse staking en de FNV vanaf donderdag acties van het KLM-grondpersoneel op Schiphol aankondigt, mocht Jean-Marc Janaillac de halfjaarresultaten presenteren.

Ja, er is winst, maar niet genoeg. Zeker niet voor de turbulente omstandigheden waarin het concern zich bevindt, was zijn boodschap. Air France-KLM maakt zich zorgen over Frankrijk als land van bestemming. De luchtvaartmaatschappij ziet de laatste maanden de omzet duidelijk verslechteren. Het concern rept van „grote geopolitieke en economische onzekerheden,” met een verwijzing naar de terreur, en is somberder over de vooruitzichten voor de rest van het jaar.

Lees ook: Air-France KLM: zorgen over Frankrijk

Vertrouwen herstellen

Bestuursvoorzitter Jean-Marc Janaillac, die drie weken geleden aantrad, wil een doorbraak forceren binnen de geplaagde luchtvaartmaatschappij. Zijn prioriteit is niet zozeer de terreurdreiging, al was het maar omdat hij daar weinig kan betekenen, maar het doorbreken van de verziekte verhoudingen binnen de organisatie. Zijn eerste en belangrijkste taak is het vertrouwen tussen management en personeel te herstellen. „Zonder herstel van vertrouwen is niets mogelijk.”

De manager, die met succes problemen oploste bij vervoersbedrijf Transdev (onder meer eigenaar van Connexxion), gaf ook de top zelf de schuld van de arbeidsonrust. „Air France-KLM lijkt geen visie te hebben op de middellange termijn die de offers rechtvaardigt die we van ons personeel vragen” en „de strategie is onduidelijk voor de werknemers”.

Daarmee kiest hij de benadering waarop velen hoopten: vooral de rol van buitenstaander benadrukken en de boze bonden de-escalerend tegemoet treden. In samenspraak met het personeel – met veel dialoog – wil hij begin november een nieuwe strategie presenteren. Wat die strategie moet zijn, daar zegt Janaillac nog niks over.

Disclaimer

Janaillac is een vertrouweling van de socialistische president François Hollande. Zijn voorganger De Juniac werkte jaren samen met de conservatieve president Nicolas Sarkozy en kreeg mede daardoor nooit het vertrouwen van het personeel. Met de benoeming van Janaillac verstevigde het Élysée de greep op het bedrijf in de hoop na jaren van sociale onrust de interne verhoudingen te verbeteren.

De nieuwe bestuurder voorzag zijn apaiserende teksten wel van een disclaimer. Hij schetste de zorgwekkende situatie van Air France-KLM om het juiste bewustzijn bij zijn gesprekspartners in de ‘dialoog’ te creëren. Janaillac waarschuwde voor de zwakke winstgevendheid van het concern, ondanks recente verbeteringen. Air France-KLM is onvoldoende competitief. „Het ontbreekt de groep aan reactievermogen doordat het een complexe organisatie heeft.”

Lees ook onze analyse over KLM: De tijd dringt voor Air France-KLM

Daarom is hij ook zo verdrietig over de jongste staking, die hij „niet rationeel noemt”. De pilotenstaking van juni heeft Air France-KLM 40 miljoen euro gekost. De Franse pilotenstaking twee jaar geleden bracht het concern een half miljard euro schade toe.

Air France-KLM behaalde in het tweede kwartaal op een kleinere omzet meer winst. De omzet daalde met ruim 5 procent, maar de brutowinst steeg in de maanden april, mei en juni met 31 procent naar 728 miljoen euro. De luchtvaartmaatschappij profiteert van sterk gedaalde brandstofprijzen, maar verwacht dat een lagere omzet en negatieve valutaeffecten dat voordeel dit jaar meer dan teniet doen.

De nettowinst, waar alle kosten vanaf zijn gehaald, kwam in het tweede kwartaal uit op 41 miljoen euro. Over het eerste halfjaar lijdt het concern nog verlies omdat er in het eerste kwartaal een verlies van 155 miljoen was. Onderdeel KLM deed het een stuk beter. Het kleinere Nederlandse onderdeel bracht bijna evenveel brutowinst binnen als Air France. Het aandeel noteerde woensdagochtend ruim 3 procent hoger op 5,39 euro.