Tweede Kamerleden reageren sterk afkeurend op opmerkingen van de Turkse ambassadeur in Nederland dinsdag in NRC. Parlementariërs van coalitie en oppositie vinden het „ongepast” dat Sadik Arslan Nederland oproept de Gülenbeweging aan te pakken. „Laat Turkije eerst maar eens met bewijzen komen en de rechtsstaat respecteren in plaats van tienduizenden mensen op te pakken en zich met de toch al explosieve situatie in Nederland te bemoeien”, zegt Raymond Knops (CDA).
Arslan zei dinsdag van de Nederlandse politiek meer actief optreden tegen de beweging te verwachten „Ze moet niet toestaan dat de onderwijsinstellingen van Gülen worden gefinancierd met geld van Nederlandse belastingbetalers.” Ook noemde hij de couppoging vele malen erger dan aanslagen van IS, een club die Nederland wel actief bestrijdt.
Polarisatie tegengaan
Turkije verdenkt aanhangers van de in de VS wonende Fethullah Gülen van de couppoging op 15 juli. Sindsdien zijn in Turkije tienduizenden mensen, onder wie militairen, rechters en journalisten, opgepakt of ontslagen. Ook in Nederland is onrust tussen aanhangers van president Erdogan en die van Gülen. Bij aan Gülen gelieerde instanties is brand gesticht en zijn vernielingen aangericht. Ook zijn aanhangers bedreigd.
„De uitspraken van de ambassadeur zijn vooral ongepast omdat die de spanningen hier in Nederland alleen maar zullen aanwakkeren”, zegt Sjoerd Sjoerdsma (D66). Ook Michiel Servaes (PvdA) maakt zich zorgen. „Ik verwacht dat een ambassadeur zich uitspreekt tegen polarisatie in plaats van tegenstellingen verder op scherp te zetten.”
Han ten Broeke (VVD) vindt „de grootschalige en gerichte intimidatie van andersdenkenden en de heksenjacht op Gülen niet te tolereren”. Sjoerdsma is bezorgd dat „het regime van Erdogan zich in rap tempo ontwikkelt tot een dictatoriaal regime”.
Kamerleden hebben er al voor gepleit de gesprekken over Turkse EU-toetreding op te schorten. Die was na de ‘migratiedeal’ in maart juist voorzichtig nieuw leven ingeblazen. Ten Broeke is in de huidige situatie ook tegen uitleveringen aan Turkije.
Optreden niet aan de orde
Optreden tegen een beweging als die van Gülen of het niet meer financieren van omstreden onderwijs is volgens Kamerleden absoluut niet aan de orde. Omdat er geen bewijs is, maar ook „omdat niet alle mensen die bij een beweging aangesloten zijn verantwoordelijkheid dragen voor (vermeende) daden van anderen in een ander land”, aldus Servaes.
Knops (CDA) vindt de vergelijking met IS „absurd”. „Ik heb nog geen aanhanger van Gülen met een mes iemands keel door zien snijden.”