Direct naar artikelinhoud

Topruiters mijden CHIO in Rotterdam: te gevoelige paarden

Ruiter Hans Peter Minderhoud stond op weg naar de arena plots stil. Langs de kant in het Kralingse bos, het terrein van het CHIO, stond een kunstpaard. Levensgroot. Minderhoud: 'In tijgerprint. Tijgerprint!' Het gevolg: zijn paard Johnson zette geen stap verder.

Dressuurruiter Daniëlle Heijkoop op Siro tijdens de kür op muziek in Rotterdam.Beeld anp

Bij het grootste hippische evenement in Nederland ontbraken afgelopen weekeinde de belangrijkste Nederlandse boegbeelden. Springruiter Jeroen Dubbeldam koos ervoor kampioenspaard Zenith thuis te laten en dressuurruiter Edward Gal was slechts aanwezig als supporter van levenspartner Minderhoud. De opgegeven reden: hun bijzondere paarden zijn te gevoelig voor het Rotterdamse terrein.

In het Kralingse bos slingert een vrij lang pad, dat het publiek van het 'strodorp', het centrum van winkeltjes en eettentjes, naar de wedstrijdarena brengt. Het ligt parallel aan het zandpad voor ruiter en paard. Aangezien het evenement is uitverkocht, staat dat garant voor een constante stroom mensen en dus voor drukte, geluid en bewegingen naast een paard dat op weg is naar zijn wedstrijd.

Bondscoach Johan Rockx van de dressuurruiters: 'Bovendien is het hier onrustig op de vip-tribunes. Daar is overigens niets mis mee, want het is goed voor de sport. Maar sommige paarden kunnen minder goed tegen dit soort prikkels.'

Paarden kunnen gevoelig zijn voor allerlei omstandigheden: de een heeft moeite met warmte, de ander raakt opgewonden van lopen door bossen en weer een ander verzet zich tegen het passeren van een kunstpaard in tijgerprint - dat overigens vrij snel na diverse klachten werd verplaatst door de organisatie. Maar Johnson, het paard van Minderhoud dat zo schrok, is rustig vergeleken bij de paarden van Dubbeldam en Gal.

De nummers één uit de Nederlandse spring- en dressuurwereld beschikken toevallig over heel sensibele paarden, in paardenjargon ook wel 'heet' genoemd. Doorgaans is dit een kwaliteit. Sensibele paarden volgen aanwijzingen makkelijker op, reageren eerder, maar soms is de eigenschap een hindernis met verstrekkende gevolgen.

Het is hier onrustig op de vip-tribunes. Sommige paarden kunnen minder goed tegen dit soort prikkels
Bondscoach Johan Rockx van de dressuurruiters

Diskwalificatie

Zoals een jaar geleden, toen het paard van Gal door de spanning tijdens de EK op zijn tong beet. Ziet de jury bloed, dan betekent dat automatisch diskwalificatie. Of de uiteindelijke kampioen Dubbeldam, die Zenith in eerste instantie nauwelijks zover kreeg het drukke stadion te betreden.

Rockx: 'Je moet je afvragen of je daar je paarden op dit moment onnodig aan wilt blootstellen. Je wilt nu geen reacties uitlokken.' Uiteindelijk draait alles dit jaar om de Olympische Spelen. En de dressuurbondscoach wil niet dat de paarden elke wedstrijd automatisch associëren met spanning.

Het is een geruststelling voor de ruiters en de bondscoach dat het paardensportcomplex in Rio een stuk ruimer is opgezet. De tribunes staan verder van de bak en een aanzienlijk deel van het terrein is afgeschermd voor publiek.

Jeroen Dubbeldam met zijn paard Zenith.Beeld afp

De vraag of de organisatie van het evenement veranderingen zou kunnen aanbrengen, beantwoordt algemeen directeur Jan de Mooij met: nee. 'Het gaat om grote kampioenen en we respecteren hun beslissing.' In de 68 jaar dat het evenement bestaat, is het niet eerder gebeurd dat met deze reden werd afgezegd, volgens De Mooij. Bovendien kan de keuze van de ruiters in een niet-olympisch jaar heel anders zijn.

De Mooij: 'Het is makkelijk de schuld te geven aan het terrein, maar nuancering is belangrijk. Het kan ook een stuk tactiek zijn, om een reden op te geven die extern ligt. Heel vaak ligt het ook intern: is een paard fit genoeg?'

Het is makkelijk de schuld te geven aan het terrein, maar nuancering is belangrijk. Het kan ook een stuk tactiek zijn, om een reden op te
Algemeen directeur Jan de Mooij

Observatiemoment

Opmerkelijk genoeg is het CHIO in Rotterdam vooraf aangemerkt als observatiemoment bij de bepaling van de selectie voor de Spelen. Dubbeldam en Gal missen dit moment. Rockx: 'We nemen natuurlijk wel mee dat Edward er niet is. Laat dat duidelijk zijn. Maar we weten wel hoe hij onder bepaalde stresssituaties kan reageren en wat hij al heeft bewezen.' Het NK is over drie weken het laatste observatiemoment voor de Nederlandse dressuurruiters. Direct daarna wordt de selectie voor Rio bekendgemaakt.

Soms ligt het probleem ook niet bij het paard, bewees Minderhoud zaterdagavond tijdens de landenwedstrijd. Hij stuurde Johnson 'in supervorm' tijdens de Grand Prix Special naar elf wissels, in plaats van negen. En voor een volgende oefening koos Minderhoud de verkeerde kant van de arena. Na afloop, nadat hij zichzelf buiten de arena met vlakke hand voor het hoofd had geslagen: 'Het arme paard had een amateur op zijn rug, dat is me nooit eerder gebeurd.'

Zijn optreden maakte voor het eindresultaat in de landenwedstrijd niets uit. Laat op de zaterdagavond wonnen de Nederlandse dressuurruiters met nipt verschil van Amerika. Minderhoud: 'Maar ik train nog even door.'