Direct naar artikelinhoud

Leger Irak heeft 'heel Falluja veroverd op IS'

Het Iraakse leger heeft de stad Falluja heroverd op Islamitische Staat (IS). Na een offensief van bijna anderhalve maand is de stad 'volledig bevrijd', meldde zondag de commandant in het laatste stadsdeel waaruit IS-strijders verdreven waren.

Zwaar beschadigde gebouwen aan de rand van Falluja.Beeld reuters

De overwinning is zowel strategisch als symbolisch van belang. Het leger kan zich nu concentreren op de herovering van Mosul, het grootste Iraakse IS-bolwerk in het zelfverklaarde kalifaat. Falluja was begin 2014 de eerste grote stad die in handen viel van IS, voordat de terreurbeweging oprukte in Irak en Syrië.

De slag om Falluja heeft volgens de Iraakse legercommandant Abdul-Wahab al-Saaida 1.800 IS-strijders het leven gekost. De overigen zijn op de vlucht geslagen. Bij de aanvang van het offensief was IS circa vijfduizend man sterk in de stad. IS bood minder weerstand dan verwacht en leed ook zware verliezen door luchtaanvallen van de door de VS geleide internationale coalitie.

Volgens hulporganisaties zijn zo'n 85 duizend burgers de afgelopen twee maanden Falluja ontvlucht. Ze zochten hun heil in provisorische opvangkampen die door de regering worden beheerd. Sjiitische milities, die met financiële en praktische steun van Iran behulpzaam waren bij het offensief, zouden zich volgens de VN schuldig hebben gemaakt aan geweld tegen soennitische inwoners.

Twitter bericht wordt geladen...

'Ideologisch vergiftigd'

Het Iraakse leger is in de stad begonnen met het onschadelijk maken van explosieven die IS heeft achtergelaten, temidden van verscheurde vlaggen en allerhande wapens. Volgens minister van Defensie Khalid al-Obeidi is het overgrote deel van de stad 'veilig en bewoonbaar', in tegenstelling tot de zwaar gehavende steden Ramadi en Sinjar die eerder op IS werden heroverd. De burgemeester van Falluja, Esa al-Esawit, zei dat ontheemden binnen twee maanden kunnen terugkeren. Dan wacht hen de zware taak het leven weer op te pakken, aldus de burgemeester, want IS heeft de bewoners 'ideologisch vergiftigd'.

Gevluchte stedelingen spraken over een waar schrikbewind onder IS. De Arabische tv-zender Al Jazeera tekende eind mei enkele verslagen op. 'IS dwong ons naar onthoofdingen te kijken,' zei een 60-jarige man. 'We hebben gezien dat ze mensen van daken gooiden.' Een 52-jarige inwoner: 'Ze vermoordden mensen omdat ze rookten of hun baard afschoren. Vrouwen kregen zweepslagen als hun kleding niet het lichaam verborg.' Er was een tekort aan voedsel, waardoor inwoners genoodzaakt waren gras te eten.

Falluja werd de afgelopen jaren gezien als uitvalsbasis van IS voor het plegen van terreuraanslagen, met name in de zestig kilometer verderop gelegen hoofdstad Bagdad.  De soennitische bevolking van Falluja verzet zich al meer dan tien jaar tegen het sjiitische regiem in Bagdad. Nadat de Amerikanen dictator Saddam Hussein ten val hadden gebracht, in 2003, was de stad een brandhaard van verzet tegen de buitenlandse troepen. In 2004 werden vier verbrande lichamen  van Amerikaanse huurlingen opgehangen aan een brug. Voordat IS ontstond, pleegde voorganger Al Qaida veelvuldig aanslagen vanuit Falluja.

Twitter bericht wordt geladen...

'Ideologisch vergiftigd'
Beeld reuters
Een Iraakse legerhelikopter werd zaterdag ingezet bij de strijd om de wijk Golan.Beeld Reuters