‘Piloten net zo duur als al het grondpersoneel KLM’

De aanleiding

Bij KLM verzetten de vakbonden voor grondpersoneel zich tegen plannen van de directie voor een soberder cao. Komende donderdag wordt het cao-overleg hervat. De onvrede van deze bonden richt zich ook op de hoge salarissen van de KLM-collega’s in de cockpit. Bob van der Wal, voorzitter van de vakbond VHKP voor hoger personeel, zei onlangs in NRC dat de 2.800 piloten van KLM samen evenveel verdienen als de 16.000 grondmedewerkers: elk 800 miljoen euro.

Waar is het op gebaseerd?

Van der Wal legt uit dat hij wilde laten zien dat de piloten erg duur zijn voor KLM: ze kosten samen evenveel als het voltallige grondpersoneel. Zijn uitspraak is gebaseerd op „eigen berekeningen aan de hand van van interne KLM-gegevens”, zegt hij. Het bedrag van 800 miljoen heeft betrekking op de totale kosten die KLM kwijt is per personeelscategorie. Dit gaat over salarissen, maar ook over onder meer sociale premies en pensioenpremies. Onder de categorie ‘grondmedewerkers’ vallen alle KLM’ers op de grond, van laagbetaald bagagepersoneel tot goed verdienende leidinggevenden.

Bij de piloten, zegt Van der Wal, heeft hij binnen het bedrag van 800 miljoen ook meegerekend dat KLM waarschijnlijk tekorten moet gaan aanvullen bij het Pensioenfonds Vliegend Personeel. In een financieel bericht over het eerste kwartaal van 2016 zegt KLM zelf dat het dit jaar mogelijk „een additionele bijdrage moet leveren” aan het pilotenpensioenfonds. Van der Wal schat op basis van zijn gesprekken met experts dat het bedrijf jaarlijks „minstens 100 miljoen euro” moet gaan bijstorten.

En, klopt het?

Een KLM-woordvoerder zegt in een reactie dat de cijfers uit de vergelijking van Van der Wal „onwaar” zijn, maar stelt geen gegevens beschikbaar. NRC kon een intern KLM-document inzien met daarin de totale maandelijkse werkgeverslasten in de maanden juni 2015, december 2014 en juni 2014 per personeelsgroep. De cijfers van de afzonderlijke maanden verschillen onderling nauwelijks.

Wat laat het document zien? Eerst de aantallen KLM-werknemers. 2.854 piloten waren in juni 2015 in dienst. Dat klopt met het (afgeronde) getal dat Van der Wal noemt: 2.800. Het aantal grondmedewerkers ligt echter iets lager: 14.134, niet 16.000.

Dan de kosten. Aan 2.854 piloten is KLM omgerekend zo’n 600 miljoen euro per jaar kwijt. Volgens Van der Wal komt daar nog een jaarlijkse aanvulling van het pensioenfonds bovenop van minstens 100 miljoen euro. Correct is dat KLM, zoals het zelf zegt, het fonds mogelijk moet gaan aanvullen, maar met hoeveel wil KLM niet zeggen. Als KLM jaarlijks 100 miljoen moet betalen aan de pensioenen, komen de jaarlijkse kosten voor piloten uit op 700 miljoen en niet op 800 miljoen, zoals Van der Wal zegt. Mogelijk gaat het bedrag richting de 800, maar dit is allerminst zeker.

Dan het grondpersoneel. De 14.134 KLM’ers op de grond verdienden samen omgerekend 804 miljoen euro. Dit getal klopt (afgerond op 800 miljoen). Maar wat Van der Wal niet noemt, is dat KLM mogelijk ook geld moet bijstorten in het pensioenfonds van grondpersoneel. Dit is onderdeel van het cao-conflict, zegt FNV-bestuurder Jan van den Brink. Hij verwacht wel een „veel kleiner bedrag” dan bij de piloten.

Conclusie

Het bedrag dat KLM jaarlijks kwijt is aan de piloten, exclusief een mogelijke aanvulling van pensioentekorten, is een kwart lager dan de kosten voor grondpersoneel. Over de hoogte van de aanvulling van pensioentekorten is veel onzekerheid, voor zowel piloten als voor grondpersoneel. Daarom beoordelen wij de uitspraak als grotendeels onwaar.