Iraakse troepen hebben zware dobber aan inname Falluja

De operatie om Falluja op IS te heroveren begon een week geleden. De stad is omsingeld door duizenden Iraakse militairen, geholpen door sjiitische milities en soennitische stammen. Zij worden ondersteund door luchtaanvallen.
 
Een commandant van de Iraakse elitetroepen zei de zuidelijke buitenwijken van Falluja vandaag voor het eerst te zijn binnengedrongen. Naar verluidt bieden IS-strijders tegenstand met zelfmoordaanslagen en mortierbeschietingen. Gevreesd wordt dat zij ook de toegangswegen hebben ondermijnd.

Symbolisch bolwerk
Islamitische Staat kreeg het overwegend soennitische Falluja in januari 2014 vrijwel zonder slag of stoot in handen, toen Iraakse troepen de stad ontvluchtten. Het noordelijke Mosul en Falluja zijn de laatste grote bolwerken die IS in Irak nog in handen heeft. De stad ligt strategisch aan de wegen naar Jordanië en Syrië, en maar vijftig kilometer ten westen van Bagdad. Het verlies van het symbolisch belangrijke Falluja zou voor IS een zware klap zijn.

Waarnemers denken dat de strijd zeker een paar weken zal duren. Volgens verschillende bronnen zitten er mogelijk 800 tot 1200 IS-strijders in de stad, die zich schuil houden tussen de bevolking. In Falluja, dat oorspronkelijk zo'n 300.000 inwoners had, bevinden zich volgens regeringsmedewerkers en hulporganisaties nog ruim 50.000 burgers.

Vluchten levensgevaarlijk
Voor hun lot wordt gevreesd. De burgers zijn vorige week opgeroepen de stad te verlaten, maar dat is toen maar zo'n 800 mensen gelukt, meldden de Verenigde Naties. Velen durven niet omdat IS vluchters regelmatig doodt om een afschrikwekkend voorbeeld te stellen. Maar blijven is vanwege de voortdurende beschietingen en de slinkende voedselvoorraden in Falluja ook een slechte optie.

De Iraakse commandant van de operatie stelde dat de veiligheid van burgers zijn prioriteit is. "Het belangrijkste is dat we de burgers ongedeerd kunnen bevrijden", aldus generaal Harbiya. Hoe het leger dat denkt aan te pakken zei hij niet.

Menselijk schild
Het uitvoeren van luchtaanvallen wordt in elk geval ernstig bemoeilijk doordat IS, net als in het verleden, burgers als menselijk schild inzet. Gevreesd wordt ook dat de jihadisten het omsingelde Falluja tot de laatste man zullen verdedigen, omdat zij ook zelf geen kant uit kunnen.
 
Het verder in het nauw drijven van IS heeft de afgelopen weken onder meer geleid tot een reeks van bloedige bomaanslagen in vooral Bagdad. Ook vandaag werd de Iraakse hoofdstad weer getroffen door bomaanslagen op markten en winkelwijken, waarvan er twee door IS werden opgeëist. Bij de terreuracties vielen minstens 24 doden en tientallen gewonden.