Hoe de NSA klokkenluiders aanpakte

Edward Snowden, bijna iedereen kent die naam. De klokkenluider lekte topgeheime documenten van de Amerikaanse inlichtingendienst NSA, en legde zo het enorme afluisterschandaal bloot. Maar voordat Snowden in 2013 wereldberoemd werd, waren er ook andere waaghalzen die van alles riskeerden om misstanden boven tafel te krijgen. The Guardian schreef een longread over hen en hoe hen het leven zuur werd gemaakt.

Thomas Drake is zo iemand. Hij onthulde voor Snowden al dat de NSA op grote schaal burgers afluistert. In eerste instantie stelde hij dat intern aan de kaak, nadat hij geen gehoor kreeg tipte hij in 2005 de Baltimore Sun, zo zei hij tegen NRC. Drake werd volgens The Guardian “verpletterd”. Hij werd ontslagen uit zijn topfunctie in het bedrijf en op een vroege morgen gearresteerd door de FBI met veel wapenvertoon. Zijn leven werd financieel en professioneel geruïneerd. De enige baan die hij volgens de Britse krant daarna kon vinden, was een in een Applewinkel in een voorstad van Washington. Daar werkt hij nog altijd.

The Guardian focust zich ook op een ander slachtoffer, die volgens de krant voor het eerst van zich laat horen. Namelijk John Crane. Hij had vanuit de Amerikaanse overheid de taak om klokkenluiders, zoals Drake, te beschermen. Crane werd echter ook hard aangepakt en uiteindelijk zelf een klokkenluider.

gdnlongread The Long Read If you want to know why Snowden did what he did, you have to know the stories of two other men https://t.co/F9Uu8MoFfy 23 mei 2016 @ 08:52

How the Pentagon punished NSA whistleblowers | Mark Hertsgaard

The Long Read: Long before Edward Snowden went public, John Crane was a top Pentagon official fighting to protect NSA whistleblowers. Instead their lives were ruined – and so was his

Volgen

Crane zag van de zijlijn hoe de wet regelmatig werd overtreden tijdens de vervolging van Drake. Hij nam het jarenlang voor hem en andere klokkenluiders op, en pleitte voor de juridische bescherming waar ze officieel recht op hadden. Crane werd gewaarschuwd: als hij zich niet als “goede teamspeler” zou opstellen, zou zijn leven een stuk moeilijker worden. In 2013 werd Crane ontslagen. Later sleepte hij zijn tegenstanders voor het gerecht, en werd hij zelf een klokkenluider.

Frappant is dat Snowden naar eigen zeggen wijzer is geworden van de heksenjacht op Drake. Hij leerde bijvoorbeeld dat hij veel bewijs nodig had. De klokkenluider zegt tegen The Guardian:

“Helaas is de realiteit dat naar de pers stappen het beste is. Dan heb je ten minste nog een kans dat er iets met de informatie gebeurt.”

Zonder Drake, was het fenomeen Edward Snowden er niet geweest, aldus Snowden zelf.