Poetin richt jeugdbrigades op in Sovjet-stijl: 'Het Jonge Leger'

Met de oprichting van het 'Joenarmija' grijpt de Russische regering terug op een oude Sovjettraditie. In de Sovjettijd behoorde de militair-patriottische opvoeding tot het standaardprogramma op scholen. Net als toen krijgen de kinderen die zich voor het 'Joenarmija' aanmelden, lessen in het in elkaar zetten en uit elkaar halen van automatische geweren, militaire technieken en geschiedkunde, waarbij de nadruk wordt gelegd op heldhaftige episodes uit de Russische geschiedenis. De eerste 104 leden van het 'Joenarmija' kregen afgelopen zondag bij de opening in Jaroslavl geheel in Sovjetstijl de felicitaties van de Russische bemanning van het Internationale ruimtestation. 'jullie zijn onze toekomst', klonk het vanuit de ruimte.

De oprichting van het 'Joenarmija' volgt op de vorming van de Russische Scholierenbeweging, vorig jaar oktober, naar voorbeeld van de Pioniers uit de Sovjettijd. Doel van de beweging is, zoals het officieel heet, de jeugd op te voeden 'in de geest van het in de Russische samenleving bestaande waardensysteem'. Opvallend was dat de oprichting van de scholierenbeweging samenviel met de verjaardag van de Komsomol, de communistische jeugdliga waarbij Sovjetjongeren die hogerop wilden zich vroeger moesten aansluiten. De afgelopen tijd heeft het Kremlin ook andere organisaties uit het Sovjetverleden weer tot leven gewekt, zoals de DOSAAF, een militair-patriottische organisatie die samenwerkt met het leger, de luchtmacht en de marine.

'Kadettenklassen'

Het is nog onduidelijk voor welke leeftijdscategorie het 'Joenarmija' bedoeld is. Een voorstel is van 14 tot 18, maar sommigen willen dat kinderen al vanaf 10 jaar de mogelijkheid krijgen zich aan te melden. Anders dan in de Sovjettijd is deze militair-patriottische opleiding vrijwillig, maar mogelijk krijgen kinderen die het 'Joenarmija' hebben doorlopen wel voorrang, als ze zich aanmelden voor de universiteit.

De afgelopen tijd wordt ook op scholen steeds meer aandacht besteed aan militair-patriottische vorming. Op sommige scholen zijn er 'kadettenklassen' voor de beste leerlingen, waar de scholieren naast vaderlandse geschiedenis ook schietlessen krijgen. Niet altijd tot genoegen van hun ouders. 'Het is één en al kerk en leger wat de klok luidt tegenwoordig', klaagde een ouder tegenover de krant Novaja Gazeta. 'Zometeen klinken ze de boeren weer vast aan de landbezitters en voeren ze de lijfeigenschap weer in.'

Valentina Melnikova, van de Vereniging voor Soldatenmoeders die opkomt voor de rechten van soldaten, klaagt over 'het militariseren van kinderen'. Daarmee schendt de overheid hun rechten. 'Het ziet er allemaal heel onfris uit. Het is een onzinnige poging om de Sovjetideologie weer nieuw leven in te blazen. Wie heeft daar nu behoefte aan?'

Opgetogen

Maar volgens de pleitbezorgers van het 'Joenarmija' is er helemaal geen sprake van het herintroduceren van de Sovjetideologie. Volgens generaal Aleksandr Kolmakov, de voorzitter van de DOSAAF, gaat het er alleen om een generatie op te voeden die respect heeft voor het 'historische erfgoed' van Rusland en bereid is te werken aan de 'lichtende toekomst' voor henzelf en het vaderland.

De nationalistische website Roesskaja Pravda (de Russische Waarheid) was opgetogen over het initiatief. 'Eindelijk gaat de staat zich richten op de systematische opvoeding van de jeugd', constateert commentator Marat Ramazanov. Volgens hem is het van het grootste belang dat de kinderen de liefde voor het vaderland krijgen bijgebracht. 'Als we dat niet doen krijgen we een LGBT-maatschappij.' 'Wat een agressieve minderheid kan doen, kun je zien aan het voorbeeld van de landen die onlangs een zogenaamde democratische revolutie hebben doorgemaakt', schrijft hij. 'Om de burgers, vooral de liberaal gezinden, in de toekomst af te houden van relschoppen, moet de staat zich nu al serieus bezighouden met de militair-patriottische opvoeding van de jeugd.'

'De onzen' bewaarden de rust

Na de Oranje Revolutie in Oekraïne in 2004 riep Poetin een jeugdbeweging, Nasji (De onzen), in het leven die dergelijke politieke onrust in Rusland moest voorkomen. Activisten van de organisatie, die door sommigen spottend de 'Poetinjugend' werd genoemd, verstoorden demonstraties van de oppositie, organiseerden boekverbrandingen en hielden protestbetogingen bij westerse ambassades. Maar de afgelopen jaren laat de organisatie nauwelijks meer van zich horen.