En de eerste Turkse drinkfontein van Nederland staat in... Hengelo!

Hengelo

Lopen de betrekkingen tussen Erdogan, Turkijes machtige president, en Europa wat stroef de laatste tijd, in Hengelo zijn de betrekkingen tussen Turkse en Tukkerse Hengeloërs juist goed. De gemeente Hengelo kreeg een cesme van natuursteen ten geschenke, een traditionele, vierkante Turkse drinkfontein.

Met dit cadeau wil de stichting Hengelo-Yozgat de band versterken tussen Hengelo en het Turkse Yozgat. Hengelo telt zo’n vijfduizend inwoners van Turkse afkomst, van wie er circa duizend uit Yozgat en omgeving komen. De gemeente kreeg de fontein al in 2011. In dat jaar was het vijftig jaar geleden dat de eerste Turkse gastarbeiders emigreerden naar de Twentse textielstad.

plek van ontmoeting

Maar zo’n cesme is niet heel klein, met afmetingen van drie bij drie meter en een hoogte van 3,30 meter. Het zoeken naar een geschikte plek duurde vijf jaar. Op het Stationsplein lopen veel reizigers af en aan, daar kan de fontein fungeren als ‘plek van verbondenheid en ontmoeting’. De opening, gepland op 24 april, werd uitgesteld omdat ‘de fundering en de aansluiting op het drinkwater langer duurden dan gepland’. De gemeente ontkent dat het uitstel tot zondag 22 mei te maken had met de eerste datum. Op 24 april wordt namelijk de Armeense genocide uit 1915 herdacht.

De locatie, voor het Centraal Station, klopt met wat stichtingsvoorzitter Ayhan Coskunsu voor ogen stond: ‘Even je handen en je gezicht natmaken, wat drinken’. Er zijn vier drinkkranen, een aan elke kant. Het geheel wordt bekroond door een sierlijk oosters dakje.

Bij de onthulling waren honderden leden van de Turkse gemeenschap in Hengelo aanwezig, en ook de ambassadeur en de consul van Turkije. ‘Dit is van grote betekenis’, zei Ziya Develi, cameraman bij de Turkse commerciële omroep ATV Europe, tegen dagblad Tubantia: ‘Met deze cesme brengen we de drinkwatercultuur naar Europa. In Turkije zijn deze fonteinen heel gewoon, je vindt ze er veel. Ze zijn ook van een grote symbolische betekenis.’

zuiverend

De cesme is volgens hem meer dan een handige buitenkraan om wat water voor onderweg te tappen. ‘Water is zuiverend, in alle opzichten. De bron van het leven. Wij, mensen, bestaan voor een belangrijk deel uit water. Water kan verzoenend werken, het kan conflicten bezweren. Stel dat wij een conflict hebben, u en ik. Dan kan een bekertje water voor verkoeling zorgen, in alle opzichten.’ Voor burgemeester Sander Schelberg was het niet de eerste cesme in zijn leven: ‘Ik heb vaak reizen dwars door Turkije gemaakt. Overal kom je ze tegen. Ze vormen plekken van verbondenheid.’

Of de drinkfontein in Hengelo niet alleen een primeur is voor Nederland maar ook voor heel Europa, staat te bezien. Op de Balkan, in de landen die tot een eeuw geleden bij het Ottomaanse Rijk hoorden, zijn waarschijnlijk nog wel exemplaren te vinden. <