Met dit partijcongres bevestigt Kim Jong-un zijn macht

In een donker, gestreept bankierspak met asgrijze das heeft de jonge leider van het minst democratische land ter wereld, de Democratische Republiek Korea, vrijdag het eerste congres van de Arbeiderspartij in 36 jaar geopend. Het was in 1980 dat de ruim 3.000 „volksvertegenwoordigers’’ voor het laatst bijeen waren.

De „Jonge Maarschalk” Kim Jong-un luidde vrijdag het congres in, keurig gecoiffeerd en met een nieuwe bril, met een lange speech waarin hij feitelijk zichzelf prees: hij roemde de opbouw van Noord-Korea tot een nucleaire macht en de indrukwekkende economische successen, „ondanks alle internationale blokkades en de ineenstorting van het wereldsocialisme”.

Alles wijst erop dat het congres vooral bijeengeroepen is om Kim’s leiderschap te bevestigen en een hele nieuwe generatie partijleiders te benoemen. Tal van hoge oudgedienden – honderd, volgens Zuid-Koreaanse media – zijn de afgelopen jaren geëxecuteerd en duizenden mindere goden zijn of worden vervangen door getrouwen van Kim Jong-un. Er zullen in de komende dagen daarom een nieuwe politbureau, een nieuw centraal comité en een nieuwe centrale inspectiecommissie worden gepresenteerd.

Ambitieuze blauwdruk

Hoe lang het unieke congres duurt, weet niemand. Ook is onduidelijk of er nieuwe economische hervormingen worden aangekondigd. Analisten zijn daarover verdeeld, waarbij de Chinezen hoopvoller zijn dan de Amerikanen, Russen en Zuid-Koreanen. Kim sprak uitvoerig over byeongjin, zoals in Pyongyang de duale ontwikkeling van leger en economie wordt genoemd. Dat zou erop kunnen wijzen dat er nieuwe economische hervormingsmaatregelen in de maak zijn, of op zijn minst „een ambitieuze blauwdruk” (de Chinese Global Times).

Harde, onafhankelijke cijfers zijn er niet, maar er zijn tekenen die erop wijzen dat de Noord-Koreaanse economie dankzij de vraag van China naar staal, ijzererts en mineralen tekenen van leven vertoont. Met inkomsten uit de grondstoffenexport naar China zijn in regenachtig Pyongyang parken en gebouwen opgefrist, nieuwe winkelcentra gebouwd en een amusementspark en een dolfinarium geopend. Zwaar bewaakte buitenlandse journalisten, die op afstand van het Huis van Cultuur werden gehouden, zagen tekenen van particuliere handel, die sinds enige tijd – en zonder officieel te zijn aangekondigd – weer is toegestaan. Ook boeren mogen sinds kort een groter deel van hun oogst houden om zelf te verhandelen.

Nucleaire proef

De grote vraag die in China en Zuid-Korea wordt gesteld, is of Kim Jong-un het congres viert met speciaal vuurwerk in de vorm van een vijfde nucleaire proef dit weekend. Van Noord-Korea een nucleaire macht maken, blijft voor Kim de belangrijkste prioriteit.

Opvallend is dat op het Zevende Partijcongres geen buitenlandse en vooral ook geen hooggeplaatste Chinese gasten aanwezig zijn. Dat was 36 jaar geleden anders, toen nagenoeg alle Afrikaanse en Aziatische landen op diplomatiek of hoog politiek niveau aanwezig waren. Destijds werd Kim Jong-il op het schild gehesen en hield diens vader een vijf uur lange speech over de juche-ideologie. Kim Jong-un, die destijds nog niet eens geboren was, heeft geen vrienden. Sinds zijn aantreden heeft hij geen voet buiten Noord-Korea gezet, zelfs niet naar Shanghai, waar hij als student graag uitging.