'Amsterdams thuiszorgbeleid is in strijd met de wet'

In Amsterdam sluiten verzorgings­huizen omdat ouderen langer thuis moeten blijven wonen. Maar juist op de huishoudelijke zorg, die cruciaal is voor veel ouderen om verantwoord en gezond thuis te kunnen blijven wonen, wordt in Amsterdam fors bezuinigd.

Onlangs presenteerde het college van VVD, D66 en SP in Amsterdam zijn hernieuwde huwelijksbeloften. Wethouder Eric van der Burg vertelde een mooi verhaal over extra geld voor de zorg. Dat 'extra' geld komt deels uit het potje van zestig miljoen dat bij de collegeafspraken al gereserveerd was voor de zorg en wat nog ­grotendeels op de plank ligt door de rigoureuze bezuinigingen.

Geen maatwerk
Daarnaast komt er weer extra geld bij vanuit Den Haag. Dat maakt de gedane bezuinigingen en kortingen op de zorg voor kwetsbare inwoners van Amsterdam nog verder onnodig en ongepast.

In 2012 heeft Amsterdam al besloten om voor te sorteren op de toen nog komende bezuinigingen. De raad heeft toen ingestemd met het ­korten van een half tot één uur op de huishoudelijke zorg bij iedereen. Op die manier zou men in 2015 al een bezuiniging van 33 procent hebben en in 2016 zelfs van 40 procent.

Ook toen al was van maatwerk geen sprake. Eind 2014 is besloten om daar nog een bezuiniging overheen te gooien: de zorgaanbieder krijgt nu nog maar 2,1 uur per cliënt. Wat zij daarvoor moeten leveren is een niet nader gedefinieerd 'schoon en leefbaar huis'.

Gekort op verzorging
In plaats van dat de politiek haar verantwoordelijkheid neemt, wordt de verantwoordelijkheid over de schutting gegooid bij de zorgaanbieders. De zorgaanbieders gaan nu over de vraag hoeveel zorg iemand krijgt, en krijgen hoe dan ook hetzelfde bedrag betaald.

Als zij besluiten dat er minder zorg nodig is dan het aantal uren waarvoor ze geld ontvangen, houden zij dus geld over. Op 5 april is door de rechtbank Amsterdam bevestigd dat de gemeente Amsterdam in strijd handelt met de wet (WMO). Met grote gevolgen voor kwetsbare ouderen en gehandicapten in Amsterdam.

Op dit moment worden op drie zorgactiepunten van de FNV de bewijzen daarvan verzameld. Al meer dan tweehonderd klachten en bezwaren zijn in korte tijd binnengekomen. Mensen worden, zonder deugdelijk onderzoek, gekort op hun uren huishoudelijke verzorging.

Tijdens zogenoemde 'keukentafelgesprekken' wordt vaak begonnen met de zinsnede: 'Sorry, maar u krijgt nog maar twee uur of ­minder want de gemeente moet bezuinigen' - voordat er überhaupt iets is bekeken of gevraagd aan de cliënt.

Onheilsboodschap
Van maatwerk, zoals bedoeld in de WMO, is geen sprake. En de thuiszorgmedewerker mag deze onheilsboodschap brengen bij zijn eigen cliënten. De verantwoordelijkheid om maatschappe­lijke ondersteuning te bieden, ligt volledig bij de gemeente.

De gemeente kan dan ook niet de invulling van een maatwerkvoorziening vervolgens volledig overlaten aan de zorgaanbieder. En wat doet de gemeenteraad? Die is liever horende doof en ziende blind. Alle verhalen ten spijt gaat men gewoon door met dit beleid. Waar is het morele kompas van de Amsterdamse gemeenteraad?

Kwetsbare inwoners
Er ligt nu een uitspraak van de rechtbank dat dit beleid in strijd is met de wet. En er zullen nog vele volgen. Daarnaast zijn er talloze bewijzen dat dit over de ruggen gaat van vele kwetsbare inwoners van Amsterdam. Waarom houdt de gemeenteraad zich niet aan de wet met het belang van de inwoners van Amsterdam voorop?

Kwetsbare ouderen en gehandicapten in Amsterdam worden gedwongen om rechtszaken te voeren. Niet omdat ze dat willen, maar omdat ze geen andere keuze hebben. Zij zijn afhankelijk van de huishoudelijke verzorging die zij nu niet ontvangen.

Amsterdamse eenheidsworst
De FNV zal met alle ingediende bezwaren naar de rechter gaan. Dat zal leiden tot honderden procedures en dat betekent dat Amsterdam veel voor zorg bestemd geld, uiteindelijk hieraan kwijt zal zijn. Dit enkel en ­alleen omdat Amsterdam de wet wil blijven overtreden.

Op 4 december is er door de FNV en de VNG een akkoord gesloten met staatssecretaris Martin van Rijn na alle acties rondom de petitie Red De Zorg. Jaarlijks komt er landelijk weer structureel 300 miljoen voor de huishoudelijke zorg bij. Dat brengt de oorspronkelijke bezuiniging dicht bij de 20 procent. Dat betekent dat Amsterdam ook vele miljoenen extra krijgt.

Daarnaast zit Amsterdam al dik op die twintig procent bezuiniging. Zelfs dubbel en dwars. Als FNV roepen wij de gemeenteraad en het college dan ook op om het beleid bij de voorjaarsnota bij te stellen en de huishoudelijke zorg weer zo in te richten zoals die bedoeld is: een maatwerkvoorziening en geen Amsterdamse eenheidsworst!